नेपालमा अन्तरलिङ्गी व्यक्तिहरूको अधिकार
नेपालको संविधानमा 'लैङ्गिक तथा यौनिक अल्पसंख्ख्यक' भनेर उल्लेख गरेतापनि नेपालमा अन्तरलिङ्गी व्यक्तिहरूको अधिकार स्थिति बारे स्पष्टता छैन । [१] स्थानीय अधिकारकर्मीहरूले विभिन्न प्रकारका हननहरू पहिचान गरेका छन् जस्तैकि शारीरिक निष्ठाको अधिकार हनन र विभेदबाट रक्षाको अधिकार हनन । [२]
शारीरिक निष्ठा र स्वायत्तता
सम्पादन गर्नुहोस्नेपालमा अन्तरलिङ्गी व्यक्तिहरूको शारीरिक निष्ठा र स्वायत्ततालाई सुरक्षा प्रदान गरेको छैन । अस्पष्ट यौनाङ्ग लिएर जन्मेका व्यक्तिहरूको यौनाङ्गमा जन्मन बित्तिकै वा शिशुवास्थामा शल्यक्रिया गर्ने गरिएको छ । [३]
सन् २०१६ जूनमा संयुक्त राष्ट्र बाल अधिकार समितिले नेपाल सरकारलाई अन्तरलिङ्गी बच्चाहरूको यौनाङ्ग कर्तन सम्बन्धी प्रश्न सोधेका थिए । [४] उक्त समितिले देहायका तीन समस्याहरूलाई पहिचान गरे :-
क) नेपालमा अन्तरलिङ्गी बच्चाहरू सम्बन्धीका मुद्दाहरूमा जनचेतनाको कमी र अन्तरलिङ्गी बच्चाहरूले उच्चतम विभेद तथा लाञ्छना भोग्ने गरेका;
ख) अन्तरलिङ्गी बच्चाहरूले आफ्नो यौन/लैङ्गिक पहिचान अनुसार (आफूले इच्छाएको हिसाबमा) कागजपत्रहरू बनाउन चुनौतीहरू रहेको;
(ग) सुसूचित अनुमती दिन सक्ने हुनु भन्दा अघि नै अन्तरलिङ्गी बच्चाहरूमा चिकित्सकीय हिसाबले अनावश्यक शल्यक्रिया लगायत अरु प्रकृयाहरू गर्ने गरेको । [५]
दिवस
सम्पादन गर्नुहोस्नेपालमा अन्तरलिङ्गी व्यक्तिहरू सम्बन्धी अक्टोबर २६ तारिखका दिन अन्तरलिङ्गी जनचेतना दिवस मनाइने गरिन्छ । [६] [७] [८][९]
अभियान
सम्पादन गर्नुहोस्नेपालमा अन्तरलिङ्गी अधिकार क्षेत्रमा कार्यरत अन्तरलिङ्गी नेतृत्वको संस्था क्याम्पेन फर चेन्ज रहेको छ । सन् २०२०मा अन्तरलिङ्गी व्यक्तिहरूको पहिचानलाई मान्यता सम्बन्धी राष्ट्रिय अन्तरलिङ्गी मागपत्र जारी गरिएको थियो । [१०] [११] [१२] [१३]
हेर्नुहोस्
सम्पादन गर्नुहोस्सन्दर्भ
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ Despite this, the rights situation of intersex people in NepalUnited Nations Development Programme (२०१४), "Being LGBT in Asia: Nepal Country Report", Bangkok: United Nations Development Programme, मूलबाट २०१७-०८-२४-मा सङ्ग्रहित। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१७-०८-२४ मिति
- ↑ A first national meeting of intersex people look place in early 2016,Organised by First openly Intersex Rights Activist Esan Regmi in Nepal. with support from the UNDP.
- ↑ Regmi, Esan (२०१६), Stories of Intersex People from Nepal, Kathmandu, मूलबाट २०१७-०४-२२-मा सङ्ग्रहित।
- ↑ "TRANSCRIPTION > Nepal Questioned over Intersex Genital Mutilations by UN Committee on the Rights of the Child - Gov Denies + Deflects", Zwischengeschlecht, मे २०, २०१६, मूलबाट जुन २४, २०१७-मा सङ्ग्रहित।
- ↑ United Nations; Committee on the Rights of Child (जुन ३, २०१६), "Concluding observations on the third to fifth periodic reports of Nepal", Geneva, मूलबाट जुलाई २९, २०१७-मा सङ्ग्रहित।
- ↑ "Intersex Day", Intersex Day Project।
- ↑ "विजया दशमी, अन्तरलिङ्गी जनचेतना दिवस", हाम्रो पात्रो, २०२०, मूलबाट ३१ अक्टोबर २०२०-मा सङ्ग्रहित।
- ↑ "को हुन् अन्तरलिङ्गी? हालसम्म ४० भन्दा बढी प्रकारका अन्तरलिङ्गी फेला", पूर्वाञ्चल दैनिक, २०२०, मूलबाट ३१ अक्टोबर २०२०-मा सङ्ग्रहित।
- ↑ "अन्तरलिङ्गी जनचेतना दिवस- लैगिंक आधारमा भेदभाव कायमै", नागरिक अभियान, २०२०, मूलबाट ३१ अक्टोबर २०२०-मा सङ्ग्रहित।
- ↑ "राष्ट्रिय अन्तरलिङ्गी मागपत्र", क्याम्पेन फर चेन्ज।
- ↑ "Intersex Demand Sheet - English", क्याम्पेन फर चेन्ज।
- ↑ "National Intersex Demand Sheet in English", क्याम्पेन फर चेन्ज। A seven-bullet demand sheet regarding gender identity recognition for intersex individuals and laws/policies concerning it.
- ↑ "राष्ट्रिय अन्तरलिङ्गि मागपत्र", क्याम्पेन फर चेन्ज। अन्तरलिङ्गी व्यक्तिहरूको लैङ्गिक पहिचानको मान्यता र त्यस सम्बन्धी कानुन तथा नीतिमा अत्यावश्यक व्यवस्थाहरू सम्बधी सात बुँदे मागपत्र