दामोदर नदी
दामोदर नदी भारतको झारखण्ड र पश्चिम बङ्गाल राज्यहरूमा बग्ने नदी हो। उपत्यका खनिज स्रोतमा धनी छ र ठुलो मात्रामा खानी र औद्योगिक गतिविधिको घर हो। पश्चिम बङ्गालको मैदानी इलाकामा आएको विनाशकारी बाढीका कारण यसलाई बङ्गालको दुःख पनि भनिन्छ। दामोदर र यसका सहायक नदीहरूमा धेरै बाँधहरू निर्माणले केही बाढी नियन्त्रण गर्न मद्दत गरेको छ।
| दामोदर नदी | |
|---|---|
 दामोदर नदी | |
| स्थान | |
| देश | भारत |
| स्थान | झारखण्ड, पश्चिम बङ्गाल |
| भौतिक विषेशताहरू | |
| स्रोत | |
| • स्थान | लोहरदगा जिल्ला, छोटा नागपुर पठार, झारखण्ड |
| मुख | |
• स्थान | हुगली नदी, हावडा जिल्ला, पश्चिम बङ्गाल |
| लम्बाइ | ५९२ किमी (३६८ माइल) |
| निकास | |
| • औसत | २९६ मी3/सेक (१०,५०० घन फिट/सेक) |
नामकरण
सम्पादन गर्नुहोस्दामोदरको अर्थ "पेटको वरिपरि डोरी" हो, संस्कृत दाम "डोरी" र उदर (उदार) "बेली" बाट आएको हो। दामोदर हिन्दु देवता कृष्णलाई दिइएको अर्को नाम पनि हो किनभने उनको पालनपोषण आमा यशोदाले उनलाई ठुलो कलशमा बाँधेका थिएँ।[१]
मार्ग
सम्पादन गर्नुहोस्दामोदर वर्षाले भरिने नदी हो। यो झारखण्डको छोटानागपुर पठारमा रहेको खामरपाट पहाडमा उत्पन्न हुन्छ। हुगली नदीसँग मिल्नुअघि यसले ३६८ माइल (५९२ किलोमिटर) को दूरी तय गर्छ।[२] छोटा नागपुर पठारमा लगभग १,४०० मिलिमिटर (५५ इन्च) को औसत वार्षिक वर्षा हुन्छ, जुन जुन र अगस्ट बीचको मनसुन महिनाहरूमा।[३] मनसुनमा दामोदर र यसका सहायक नदीहरूबाट बग्ने पानीको ठुलो मात्राले उपत्यकाको माथिल्लो भागमा क्रोध बनाइदिएको थियो। तल्लो उपत्यकामा यसले यसको किनाराहरू ओभरफ्लो गर्दथ्यो र ठुला क्षेत्रहरूमा बाढी पुर्याउँछ।[४]
सन्दर्भ सामग्रीहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ Chattopadhyay, Akkori, Bardhaman Jelar Itihas O Lok Sanskriti (History and Folk lore of Bardhaman District.), (बङ्गालीमा), Vol I, pp. 21- 26, Radical Impression. आइएसबिएन ८१-८५४५९-३६-३
- ↑ "Damodar River | river, India | Britannica", www.britannica.com (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२३-०३-०३।
- ↑ Bose, Dr. N.K., The Problems of Damodar, Appendix IV to Report of the Damodar Flood Enquiry Committee, 1943, republished in Rivers of Bengal, a compilation, Vol III, 2002, p. 204
- ↑ "Damodar Valley", About the Region – Damodar Basin, Ministry of Environments and Forests, मूलबाट २००७-०९-२७-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २००८-०५-२५।