तुम्लोङको सन्धि

तुम्लोङको सन्धि सन् १८६१ को मार्चमा ब्रिटिस साम्राज्य र सिक्किम अधिराज्यबीच वर्तमान उत्तर-पूर्वी भारतमा भएको सन्धि थियो। अङ्ग्रेजहरूको तर्फबाट सर एश्ले इडेन र सिक्किमी छोग्यालद्वारा हस्ताक्षरित, सिद्क्योङ नामग्यालले जब उनका पिता सुफुद नामग्यालले तिब्बतबाट फर्कन अस्वीकार गरे, यस सन्धिले सिक्किमका यात्रीहरूको लागि सुरक्षा सुनिश्चित गर्यो र स्वतन्त्र व्यापारको ग्यारेन्टी गर्यो, जसले गर्दा राज्य वास्तवमा ब्रिटिस संरक्षित राज्य बन्यो।

तुम्लोङको सन्धि

हस्ताक्षर	मार्च १८६१
स्थान	तुम्लोङ
अवस्था	सिक्किमलाई ब्रिटिस साम्राज्यको वास्तविक संरक्षित राज्य बनायो।
पक्षहरु	ब्रिटिस साम्राज्य सिक्किम
भाषा	अङ्ग्रेजी

प्रावधान

यस सन्धि अनुसार सिक्किममा अङ्ग्रेजहरूको आक्रमणलाई उक्साएबापत सिक्किमले ७,०००/- भारु क्षतिपूर्ति तिर्नु पर्थ्यो। यो रकम सिक्किम राज्यको सात वर्षको राजस्व बराबर थियो। अङ्ग्रेजहरूलाई देशको आन्तरिक मामिलामा हस्तक्षेप गर्न अनुमति दिइएको थियो र धारा ८ अन्तर्गत ब्रिटिस प्रजाद्वारा यात्रा र व्यापारमा सबै प्रतिबन्धहरू समाप्त गरिएको थियो। धारा १३ ले सिक्किम हुँदै सडक निर्माण गर्न अनुमति दिएको छ र तिब्बत, भुटान र नेपालमा देश हुँदै स्थानान्तरण गरिएका सामानहरू बाहेक सबै बेलायती सामानहरू शुल्कमुक्त गरेको छ, यस अवस्थामा अधिकतम ५% भन्सार शुल्क तिर्नु पर्नेछ।