जे जे थोमसन
सर जोसेफ जोन थोमसन OM पीआरएस (१८ डिसेम्बर १८५६ - ३० अगस्ट १९४०) एक ब्रिटिश भौतिक र भौतिकी मा नोबेल विजेता, थिए, जसलाई पत्ता लागेको पहिलो आणविक कण, इलेक्ट्रोनको खोजको श्रेय दिइन्छ।
१८९७ मा, थोमसनले क्याथोड किरण अज्ञात ऋणात्मक आवेग युक्त कण (जसलाई अहिले इलेक्ट्रोन भनिन्छ) मिलेर बनेको छ भनेर देखाए, जसको आकार अणु भन्दा धेरै सानो र आवेग-पिण्ड अनुपात धेरै सानो भएको हिसाब निकाले। [१] थोमसनलाई १९१३ मा स्थिर (गैर रेडियोधर्मी) तत्त्वको आइसोटोपको लागि पहिलो प्रमाण फेला पार्ने श्रेय पनि दिइन्छ। फ्रान्सिस विलियम एस्टनको साथ गरिएको उनका प्रयोगहरूले धनात्मक आवेग युक्त कणहरूको प्रक्रति निर्धारित गर्न उनका प्रयोगहरू मास स्पेक्ट्रोमेट्रीको पहिलो प्रयोग थिए र मास स्पेक्ट्रोग्राफको विकासको लागि अग्रसर भयो। [२]
उनको ग्यासमा विद्युत् प्रवाहको कामका लागि थोमसनलाई १९०६ मा भौतिकीको नोबेल पुरस्कारबाट सम्मानित गरियो। [३]
शिक्षा र व्यक्तिगत जीवनसम्पादन
परिवारसम्पादन
क्यारियर र अनुसन्धानसम्पादन
अवलोकनसम्पादन
प्रारम्भिक कामसम्पादन
इलेक्ट्रोनको खोजसम्पादन
विलियम प्रोउट र नर्मन लकर जस्ता धेरै वैज्ञानिकहरूले परमाणु अझ बढी आधारभूत इकाईबाट नै निर्माण भएको हो भनेर सुझाव दिएका थिए तर तिनीहरूले यो इकाईलाई सबैभन्दा सानो परमाणु, हाइड्रोजनको आकारको रूपमा लिए। १८९७ मा पहिलो पटक थोमसनले सुझाए कि कुनै एक आधारभूत एकाई एक परमाणुको तुलनामा १,००० गुणा बढी साना हुन्छन्।
अप्रिल १८९७ मा, थोमसनले क्याथोड किरणहरूलाई विद्युतीय रूपमा विचलित गराउन सकिन्छ भन्ने प्रारम्भिक सङ्केतहरु पाए ( हेनरिक हर्ज जस्ता अघिल्लो अन्वेषकहरूले यो हुन नसक्ने सोचेका थिए)। थोमसनले थमसनको कर्पसलको घोषणाको एक महिना पछि उनले पत्ता लगाए कि विद्युत क्षेत्रबाट किरणहरू भरपर्दो ढङ्गले विक्स्ष्षे्षेप गर्न सक्दछ। इलेक्ट्रिक र चुम्बकीय क्षेत्रहरूद्वारा क्याथोड किरणको किरणको प्रतिबिम्ब तुलना गरेर उनले पिण्ड- आवेग अनुपातको अझ बलियो मापन प्राप्त गरे जुन उनको अघिल्लो अनुमानहरूको पुष्टि गर्यो। यो इलेक्ट्रोनको आवेग-पिण्ड अनुपात मापन गर्न क्लासिक माध्यम भयो। (सन् १९०९ मा रोबर्ट ए मिलिकनको ओयल-ड्रप प्रयोग नभएसम्म आवेग मापन गरिएको थिएन)।
क्याथोड रेसँग प्रयोगसम्पादन
इलेक्ट्रिकल विक्षेपणसम्पादन
अन्य कामसम्पादन
१९०५ मा, थोमसनले पोटाशियमको प्राकृतिक रेडियोधर्मी पत्ता लगाए।
१९०६ मा, थोमसनले हाइड्रोजनमा प्रती अणु एक मात्र इलेक्ट्रोन हुने प्रमाणित गरे। यस अघिका सिद्धान्तहरूले विभिन्न सङ्ख्यामा इलेक्ट्रोन हुने स्पष्ट थिएन।
पुरस्कार र सम्मानसम्पादन
सन्दर्भसम्पादन
- ↑ "Joseph John "J. J." Thomson", Science History Institute, जुन २०१६, अन्तिम पहुँच २० मार्च २०१८।
- ↑ Jones, Mark, "Gas Chromatography-Mass Spectrometry", American Chemical Society, अन्तिम पहुँच १९ Nov २०१९।
- ↑ "J.J. Thomson - Biographical", The Nobel Prize in Physics 1906, The Nobel Foundation, अन्तिम पहुँच ११ फेब्रुअरी २०१५।
[[]]