चार्ल्स तृतीय

चार्ल्स तृतीय (अङ्ग्रेजी: Charles III) (पुरा नाम: चार्ल्स फिलिप आर्थर जर्ज; जन्म: सन् १९४८ नोभेम्बर १४) संयुक्त अधिराज्य तथा १४ अन्य राष्ट्रमण्डल राज्यका राजा हुन्। उनले सन् २०२२ सेप्टेम्बर ८ मा आफ्नी आमा, महारानी एलिजाबेथ द्वितीयको मृत्युपछि अधिपको पद प्राप्त गरेका हुन्। सन् १९५२ देखि कर्नवालको ड्युक र रोथसीको ड्युक भएर उनी संयुक्त अधिराज्यको राजाको रूपमा राज्यारोहणसम्म ब्रिटिस शासनकालको इतिहासमा सबैभन्दा पाको व्यक्ति र सबैभन्दा लामो समयसम्म सेवा गर्ने उत्तराधिकारी थिए। यसको साथै उनी सबैभन्दा लामो समयसम्म सेवा गर्ने प्रिन्स अफ वेल्स हुन्। ७३ वर्षको उमेरमा बेलायती सिंहासन ग्रहण गर्ने उनी सबैभन्दा वृद्ध व्यक्ति पनि हुन्। यसअघि यो कीर्तिमान ६४ वर्षको उमेरमा राजा बन्ने विलियम चौथोको नाउँमा रहेको थियो।

चार्ल्स तृतीय
राष्ट्रमण्डलको प्रमुख
सन् २०१७ मा चार्ल्स
संयुक्त अधिराज्य र अन्य राष्ट्रमण्डल राष्ट्रहरूको अधिप
शासनकाल	सन् २०२२ सेप्टेम्बर ८ – वर्तमान
राज्याभिषेक	सन् २०२३ मै ३
पूर्वाधिकारी	एलिजाबेथ द्वितीय
स्पष्ट उत्तराधिकारी	विलियम, वेल्सको राजकुमार
जन्म	एडिनबर्गको राजकुमार चार्ल्स (1948-11-14) १४ नोभेम्बर १९४८ बकिङ्घम राजदरबार, लन्डन, संयुक्त अधिराज्य
जीवनसाथीहरू	युवराज्ञी डायना ​ ( वि १९८१; विच्छेद १९९६) क्यामिला पार्कर बाउल्स ( वि २००५)
सन्तान विवरण	विलियम, वेल्सको राजकुमार ह्यारी, ससिक्सको ड्युक
नाम चार्ल्स फिलिप आर्थर जर्ज
घराना	विन्डसर
बाबु	राजकुमार फिलिप
आमा	एलिजाबेथ द्वितीय
धर्म	चर्च अफ इङ्ल्यान्ड
हस्ताक्षर	चार्ल्स तृतीयको हस्ताक्षर
शिक्षा	गोर्डनस्टाउन क्यामब्रिज विश्वविद्यालय (बिए)
सैन्य कार्यजीवन
निष्ठा	संयुक्त अधिराज्य
सेवा/शाखा	शाही नौ सेवा शाही वायु सेवा
सक्रिय सेवा	सन् १९७१–१९७६
सैन्य क्रम	विविध
विनियुक्त	HMS ब्रोनिङ्टन

चार्ल्सको जन्म बकिङ्घम प्यालेसमा भएको थियो। उनी त्यस समयको एडिनबर्गको राजकुमार र राजकुमारी एलिजाबेथ र फिलिपको पहिलो सन्तान र राजा जर्ज छैठौं र उनकी पत्नी, महारानी एलिजाबेथका पहिलो नाति हुन्। उनले आफ्नो प्रारम्भिक शिक्षा चेम र गोर्डनस्टाउन विद्यालयबाट प्राप्त गरेका थिए र पछि उनले अस्ट्रेलियाको भिक्टोरियामा रहेको जिलङ ग्रामर विद्यालयको टिम्बर्टप क्याम्पसमा एक वर्ष अध्ययन गरेका थिए। उनले क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालयबाट कला स्नातक (बिए) विधामा डिग्री प्राप्त गरेपछि सन् १९७१ देखि सन् १९७६ सम्म रोयल एयर फोर्स र रोयल नेभीमा सेवा गरेका थिए। सन् १९८१ मा उनले लेडी डायना स्पेन्सरसँग विवाह गरेका थिए, जसबाट उनका दुई छोराहरू प्रिन्स विलियम र प्रिन्स ह्यारी छन्। सन् १९९६ मा यी दुवै दम्पतीको बाह्य सम्बन्ध प्रचार भएपछि उनीहरूले सम्बन्ध विच्छेद गरेका थिए। सम्बन्ध विच्छेद गरेको एक वर्षपछि पेरिसमा भएको कार दुर्घटनामा डायनाको मृत्यु भएको थियो। सन् २००५ मा चार्ल्सले आफ्नो लामो समयको साथी क्यामिला पार्कर बाउल्ससँग विवाह गरेका थिए।

वेल्सको राजकुमारको रूपमा चार्ल्सले एलिजाबेथ द्वितीयको तर्फबाट आधिकारिक कर्तव्यहरू ग्रहण गरेका थिए। उनले सन् १९७६ मा युवा परोपकारी संस्था द प्रिन्स ट्रस्टको स्थापना गरेका थिए भने उनी द प्रिन्स च्यारिटीलाई प्रायोजन गर्नुका साथै ४०० भन्दा बढी अन्य परोपकारी संस्थाहरूको संरक्षक, अध्यक्ष वा सदस्य हुन्। उनले ऐतिहासिक सम्पदाको संरक्षण र समाजमा वास्तुकलाको महत्वका लागि वकालत गरेका छन्। आधुनिकतावादी वास्तुकलाको आलोचक, चार्ल्सले पाउन्डबरीको निर्माणमा काम गरेका छन्। उनी विभिन्न पुस्तकहरूको लेखक वा सह-लेखक पनि हुन्।

एक स्व-वर्णित पर्यावरणविद्, चार्ल्सले डची अफ कर्नवाल एस्टेटको प्रबन्धकको रूपमा जलवायु परिवर्तन रोक्न जैविक खेती र कार्यलाई समर्थन गरेका छन्। यस कार्यका कारण उनलाई पर्यावरण समूहहरूबाट पुरस्कार र मान्यता दिइएको छ। परम्परागत शैलीको विपरीत परिमार्जित खाद्यान्न ऊब्जाउने खाद्यवस्तुको उनी एक प्रमुख आलोचक पनि हुन्। होमियोप्याथी सहित वैकल्पिक चिकित्साको लागि चार्ल्स तृतीयको समर्थन भने आलोचनाको विषय रहेको छ।