उत्तर पश्चिमी प्रदेश (श्रीलङ्का)

उत्तर पश्चिमी प्रदेश (सिंहली: වයඹ පළාතcode: si is deprecated ; तमिल: வட மேல் மாகாணம்) श्रीलङ्काको एक प्रदेश हो। यस प्रदेशमा कुरुनेगाला र पुत्तलाम जिल्लाहरू रहेका छन्। यसको राजधानी कुरुनेगाला हो, जसको जनसङ्ख्या २८,५७१ रहेको छ। यो प्रदेश मुख्यतया यसको धेरै नरिवल वृक्षारोपणको लागि चिनिन्छ। पुत्तलम, कुलियापिटिया र चिलाउ उत्तर पश्चिमी प्रदेशका अन्य प्रमुख सहरहरू हुन्। वायाम्बा प्रदेशको अधिकांश जनसङ्ख्या सिंहली जातिको छ। पुट्टलम र उडप्पु र मुन्नास्वरममा श्रीलङ्काली तमिलहरूको वरिपरि ठुलो सङ्ख्यामा श्रीलङ्काली मुर अल्पसङ्ख्यक हरू पनि छन्। माछा मार्ने, च्याङ्ग्रा पालन र रबरको वृक्षारोपण यस क्षेत्रका अन्य प्रमुख उद्योगहरू हुन्। यस प्रदेशको क्षेत्रफल ७,८८८ वर्ग किलोमिटर रहेको छ भने जनसङ्ख्या २३,७०,०७५ (सन् २०११ को जनगणना अनुसार) रहेको छ।

उत्तर पश्चिमी प्रदेश වයඹ පළාත வட மேல் மாகாணம்
प्रदेश
झण्डा
श्रीलङ्का भित्रको स्थान
देश	श्रीलङ्का
सिर्जना	सन् १८४५
प्रवेशित	१४ नोभेम्बर १९८७
राजधानी	कुरुनाकल
सबैभन्दा ठुलो सहर	कुरुनाकल
क्षेत्रफल
• जम्मा	७८८८ किमी२ (३०४६ वर्ग माइल)
• क्रम	पाँचौँ (कुल क्षेत्रफलको ११.८९%)
जनसङ्ख्या  (सन् २०११ को जनगणना)
• जम्मा	२३७००७५
• क्रम	चौथो (कुल जनसङ्ख्याको ११.६१%)
• घनत्व	३००/किमी२ (७८०/वर्ग माइल)
सकल क्षेत्रीय उत्पादन  (सन् २०१०)
• जम्मा	४९५ अर्ब श्रीलङ्काली रुपैयाँ
• श्रेणी	दोस्रो (कुलको १०.३%)
समय क्षेत्र	युटिसी+०५:३० (श्रीलङ्का)
आधिकारिक भाषाहरू	सिंहली, तमिल
वेबसाइट	www.nw.gov.lk

भूगोल

जलवायु

वायाम्बाको जलवायु उष्णकटिबंधीय छ, एक चिह्नित सुख्खा मौसमको साथ, र जनवरीमा २० डिग्री सेल्सियस (६८ डिग्री फारेनहाइट) र मार्चमा २५ डिग्री सेल्सियस (७७ डिग्री फारेनहाइट) को बीच औसत तापमान। यस प्रदेशको दक्षिणमा प्रति वर्ष लगभग २,००० मिमी (७९ इन्च) वर्षा हुन्छ, तर प्रदेशको उत्तर श्रीलङ्काको सबैभन्दा सुख्खा क्षेत्रहरू मध्ये एक हो, जुन औसतमा १,१०० मिमी (४३ इन्च) भन्दा कम वर्षा हुन्छ।

जिल्लाहरू

उत्तर पश्चिमी प्रदेशलाई २ जिल्लामा विभाजन गरिएको छ:

• कुरुनेगाला जिल्ला ४,७७१ किमी^२ (१,८४२ वर्ग माइल)
• पुत्तलम जिल्ला २,९७६ किमी^२ (१,१४९ वर्ग माइल)

यातायात

सडकहरू

यस क्षेत्रमा व्यापक रेल र सडक यातायात प्रणालीले सेवा प्रदान गर्दछ जसले श्रीलङ्काका प्रमुख शहरहरू र बन्दरगाहहरूसँग सम्पर्क प्रदान गर्दछ। केही प्रमुख सडकहरू यस प्रकार छन्,

• ए३: पुट्टलम - चिलाव - नेगोम्बो - कोलम्बो (१६२ किमी)
• ए६: अम्बेपुसा - कुरुनेगाला - दाम्बुला - त्रिनकोमाली (१९२ किमी)
• ए१०: कटुगास्तोटा - कुरुनेगाला - पुत्तलम (१२५ किमी)
• ए१२: पुत्तलम - अनुराधापुरा - त्रिन्कोमाली (१७९ किमी)

रेल लाइनहरू

• कोलम्बो, रागामा जंक्शन, पोलगाहवेला जंक्शन, कुरुनेगाला, महो जंक्शन, अनुराधापुरा। राजरता रजनी (उत्तर मध्य क्षेत्रकी रानी) द्वारा सेवा गरिएको।
• कोलम्बो, रागामा जंक्शन, नेगोम्बो, चिलाव, पुट्टलम (१९२६)। मुथु कुमारी (मोती राजकुमारी) द्वारा सेवा गरिएको। उत्तर-पश्चिमी तटमा ८३ माइल (१३४ किमी) को मार्ग।

आकर्षण

पुरातात्विक स्थलहरू

वायाम्बा प्रदेश पुरातत्वको एक खजाना घर हो जुन १२औँ शताब्दीको मध्य देखि १४औँ शताब्दीको मध्यसम्म श्रीलङ्काका चार मध्ययुगीन राज्यहरूको सीट हो। विदेशी आक्रमणका कारण राजधानी सार्न बाध्य भएका श्रीलङ्काका राजाहरूले यापहुवा, पाण्डुवावास्नुवारा, दम्बाडेनिया र कुरुनेगाला जस्ता भव्य किल्लाहरू निर्माण गरे। ती किल्लाहरू, महलहरू, बौद्ध मन्दिरहरू र गुम्बाहरूको प्रभावशाली अवशेषहरूले आगन्तुकहरूलाई रोमाञ्चक दृश्य प्रदान गर्दछ।

चट्टानका मन्दिरहरू

वायाम्बा र कुरुनेगाला अन्य प्राचीन बौद्ध चट्टान मन्दिरहरूको घर पनि हो, प्रायजसो ईपूर्व पहिलो शताब्दीका जराहरू, भित्ता र छतभित्तिचित्रहरू, विशाल बुद्ध छविहरू, पत्थरका शिलालेखहरू र प्रारम्भिक मध्ययुगीन देखि १८औँ शताब्दीको अवधिका मूर्तिहरू छन्।

समुद्र तट

हिन्द महासागरको चम्किलो नीलो सर्फ र वायाम्बा प्रदेशको पश्चिमी किनारालाई किनारा लगाउने सुन्दर उष्णकटिबंधीय लैगूनहरू २४० किलोमिटर चौडा, सूर्यले भिजेको समुद्र तटहरूसँग ग्लाइड गरिएको छ। यी समुद्र तटहरू यसको दक्षिणी छोरमा वाइक्कलदेखि पुट्टलाम जिल्लाको डच खाडीसम्म फैलिएको छ।

वायम्बाका केही उत्कृष्ट रिसोर्ट समुद्र तटहरू मारविला, तालविला, कलपिटिया र वाइक्कलमा छन्। यी समुद्र तटहरू प्राय: लैगून वा नदीको अगाडिको बोनसको साथ हुन्छन् र रहन-राखिएको समुद्र तट बिदाहरूको लागि उत्कृष्ट आधारहरू बनाउँदछन्। केही समुद्र तट रिसोर्टहरूले कन्दाकुलिया र करैतिवुबाट पानीमुनि कोरल वन्डरल्यान्डहरूको दृश्य पनि प्रदान गर्दछ। धेरै माछा मार्ने गाउँहरू तटीय क्षेत्रहरूमा छन्।