सूर्यविक्रम ज्ञवाली

सूर्यविक्रम ज्ञवाली (जन्म १९५५ जेष्ठ २९ – २०४२ मङ्सिर १६) एक नेपाली इतिहासकार थिए। उनले राजा पृथ्वीनारायण शाह र भानुभक्त आचार्यलगायत धेरै व्यक्तिहरूको जीवनी लेखे। ज्ञवालीले दार्जिलिङमा प्रधानाध्यापकको रूपमा पनि काम गरेका थिए। अनले गोरखा दक्षिण बाहु (प्रथम श्रेणी), त्रिशक्ति पट्ट (द्वितीय श्रेणी), र त्रिभुवन पुरस्कार (१९७१) प्राप्त गारेका थिए।

सूर्यविक्रम ज्ञवाली

जीवनी

ज्ञवालीको जन्म १९५५ जेठ २९ ब्रिटिस भारतको बनारसमा बुवा दित्तलविक्रम र आमा पार्वती देवीको घरमा भएको थियो। उनको परिवार गुल्मीबाट बनारस बसाइ सरेको थियो। उनले नेपाली भाषा, साहित्य, संस्कृति र इतिहास विस्तारमा योगदान दिएका छन्। उनले पृथ्वीनारायण शाह र भानुभक्त आचार्यको जीवनी लेखे। ज्ञवाली, धरनीधर कोइराला, र पारसमणी प्रधानले दार्जिलिङमा सँगै काम गरे। उनले दार्जिलिङको सरकारी विद्यालयमा शिक्षक भएर काम सुरु गरे र पछि प्रधान अध्यापकमा बढुवा भए।

सात सालको क्रान्तिपछि ज्ञवाली काठमाडौं सरेका थिए। ज्ञवालीले नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानको कुलपतिका रूपमा काम गरेका थिए। काठमाडौंको एउटा सडक उनको नामबाट नामाकरण गरिएको छ जसलाई सूर्यविक्रम ज्ञवाली मार्ग भनिन्छ। उनलाई गोरखा दक्षिण बाहु (प्रथम श्रेणी), त्रिशक्ति पट्ट (द्वितीय श्रेणी), र त्रिभुवन पुरस्कार (१९७१) प्रदान गरिएको थियो।

उल्लेखनीय कार्यहरू

• कवि भानुभक्तको जीवनचरित्र
• नेपाली वीरहरू
• वीर इतिहास
• नेपाल उपत्यकाको मध्यकालिन इतिहास
• पृथ्वीनारायण शाह (१९७७)

सन्दर्भहरू

उद्धरणहरू

• A History of Nepal, १७ फेब्रुअरी २००५।