"शङ्खेकिरा" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

[[File:Helix pomatia (Dourbes).jpg|thumb|''[[:en:Helix pomatia|Helix pomatia]]'',जमीनमा बस्ने शंखेकीराको एक प्रजाती]]

 

जमीनमा पाइने शंखेकीरा मध्ये अफ्रीकामा पाइने विशाल शंखेकीराहरू मुखदेखि पुच्छारसम्म १५ इन्चसम्म लामा हुनेगर्दछन्। यीनीहरूको तौल करिब २ पाउन्डसम्म हुन्छ। अहिलेसम्म पाइएको समुन्द्रि शंखेकीराहरू मध्ये [[:en:Syrinx aruanus|Syrinx aruanus]] नामक शंखेकीराको खबटा ९१ सेन्टिमिटर (३६ इन्च) लामो र तौल १८ किलोग्राम (४० पाउन्ड) सम्म हुन्छ।

 

फोक्सोबाट सास फेर्ने शंखेकीराहरू पल्मोनाटा [[:en:Pulmonata|(Pulmonata)]] समुहमा पर्छन भने गील्सबाट स्वासप्रश्वास प्रकृया पूरागर्ने शंखेकीराहरू प्याराफाइलेटिक [[:en:paraphyletic|(Paraphyletic)]] समुहमा पर्दछन्। प्राय शंखेकीराहरूको हजारौं सुक्ष्म दॉतजस्तो देखिने अङ्गहरू हुन्छन्। यस्ता अङ्गहरू यीनीहरूको लामो र चेप्टो परेको जिभ्रोमा रहेका हुन्छन् जसलाई रेडुला [[:en:radula|(Radula)]] भनिन्छ। यो अङ्गको सहायताले शंखेकीराहरूले आफ्नो आहारलाई टुक्र्याउने गर्दछन्।

==जमिनमा बस्ने शंखेकिरा==

जमिनमा बस्ने शंखे किरा प्रायः [[बैशाख]] महिना देखी [[कार्तिक]] महिना भित्रको याममा बढी देखिन्छन् । जमिनी शंखेकिराले कृषकहरूलाई निकै नोक्सान पुर्याउछन् यिनीहरूको लार्भाहरूलाई नाम्ले किरा भनिन्छ । नाम्ले किरा भएको घाँस पात खाएमा [[गाई]], [[भैंसी]] तथा अन्य घर पलुवा पशुहरू रोगी भएर मर्न पनि सक्छन् । नाम्ले किराबाट शंखे किरा बने पछी शंखे किरले [[मकै]], [[कोदो]], [[फापर]] आदी अन्न बाली सहित तरकारी बालिका पातहरू खाएर नोक्सान पुर्याउँछ । जिल्ला कृषि विकास कार्यालय, [[पाल्पा जिल्ला|पाल्पा]]का वरिष्ठ कृषि विकास अधिकृत किशोरमान श्रेष्ठले चिस्यान भएको ठाउँमा शंखेकिराले छिटो आक्रमण गर्ने बताए । यसको न्यूनीकरणका लागि रातभरि पानीमा भिजाएको [[सुर्ती]]को झोल निकालेर साबुन पानीमा मिलाएर बिरुवामा छर्ने गर्नाले पनि शंखेकिराको आक्रमणबाट बिरुवालाई बचाउन सकिन्छ भने अर्को उपाय साबुन पानी र [[मटितेल|मट्टितेल्]] मिलाएर पनि बिरुवामा छर्न सकिन्छ । यसो गर्नाले शंखेकिरा न्यूनीकरण भई बिरुवाको वृद्धि विकासमा ठूलो मद्दत पुर्याउँछ । यति गर्दागर्दै पनि शंखेकिराको प्रकोप कम नभएको खण्डमा तरकारीको बिरुवा लगाएको स्थान वरिपरि खाल्डो खनेर नुनलाई पुरिदिने गरेमा पनि कम गर्न सकिन्छ । अन्तिम न्यूनीकरणको उपाय भनेको शंखेकिरालाई नै जम्मा गरेर खाल्डोमा पुर्न सकेमात्र यसको प्रकोप न्यूनीकरण गर्न सकिने अधिकृत श्रेष्ठले जानकारी दिए । <ref>http://www.republickhabar.com/2017/08/03/19693/ </ref>