"मगर भाषा" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

कुनै सम्पादन सारांश छैन
चिनोहरू: मोबाइल सम्पादन मोबाइल वेब सम्पादन
पङ्क्ति १:
मगरजातिको'''मगरजाति'''को भाषाहरूमा पाल्पादेखि पूर्वी भेकका मगरहरूले मगर ढुट (भाषा) बोल्ने गर्छन् भने [[पाल्पा जिल्ला]]देखि पश्चिम भेगका [[रुकुम]], [[रोल्पा]]लगायत आथार मगरात क्षेत्रका [[मगर]]ले [[खाम भाषा|खाम-पाङ]] बोल्ने गर्छन् र [[डोल्पा]]को सहरतारा, टुपतारा र ताराकोट गाउँका मगरले मगर काईके बोल्ने गर्छन्। कतिपय ठाउँका मगरहरूले भने राज्यको दबाब र विभेदका कारण ३ वटै मगर भाषा बोल्दैनन्। तर त्यस भेकका प्रायः नामहरू मगर भाषामै रहेको छ। [[म्याग्दी]]-सोलुको मीराङडी यसका ज्वलन्त उदाहरणहरू हुन्। स्मरणरहोस् म्याग्दी र सोलुका मगरहरूले मगर भाषा बोल्दैनन्। 'म्हृयाक' बिर्सनु र 'डी' भनेको पानी अपभ्रंस भएर म्याग्दी (बिर्सिएको पानी) भएको हुनुपर्छ। र मीराङ डीको अर्थ 'मीराङ' भनेको मूल्य र 'डी' भनेको पानी सायद त्यस समयमा त्यस पानी मूल्यवान्थियो होला। त्यसैले त्यस बेलाका त्यहाँ बसोबास गर्ने मगरजातिले (म्हृयाक्डी) विर्सिएको पानी र मूल्यवान (मिराङडी) मूल्यवान् पानी भनेर आफरनो भाषामा नामाकरण गरे।
{{Infobox language
|name=Magar
|nativename=Dhut, मगर भाषा
|states=[[नेपाल]]
|region=
|ethnicity=१.९ मिलियन
|speakers={{sigfig|841,700|2}}
|date=2001–2006
|ref=e18
|familycolor=Sino-Tibetan
|fam2=[[Magaric languages|Magaric]]
|nation= [[नेपाल]]<br> [[सिक्किम]], [[भारत]]
|lc1=mgp|ld1=Eastern Magar
|lc2=mrd|ld2=Western Magar
|glotto=maga1261
|glottorefname=Magar
|notice=Indic
}}
 
==बर्तमान अवस्था==
जनगणना २०५८को तथ्याङ्कअुनसार नेपालका ९९ भाषा बोल्ने तथ्य स्वीकार गरे पनि 'एथ्नोलग-२००५'ले नेपालमा १२३ वटा भाषा हालसम्म जीवित रहेको तथ्य सार्वजनिक गरेको छ। नेपाल आदिवासी भाषा विज्ञान समाजले भने नेपालमा १४३ भाषा रहेको दाबी गर्दै आएको छ। जसमध्ये ८० वटा भाषा मात्र जीवित अवस्थामा रहेको बताइएको छ। कतिपय भाषा लोपोन्मुख अवस्थामा पुगेका छन्। नेपाली मगर भाषाको अवस्था पनि करिब करिब यही अवस्थामा रहेको छ। कुनै पनि भाषा बचाउने त्यस भाषाको साहित्य नै हो। मगर भाषाको जनसङ्ख्याको तुलनामा साहित्य नगण्य अवस्थामै रहेको छ। विगतको तुलनामा यस भाषा साहित्यको पाठक केही वृद्धि भएको छ तर अझै पनि चेतनाको अभाव यथावत नै छ।
"https://ne.wikipedia.org/wiki/मगर_भाषा" बाट अनुप्रेषित