वर्ण आवृत्तिक्रमापक विधा
वर्ण आवृत्तिक्रमापक विधा भनेको विद्युत चुम्बकीय विकिरण र तरंग दैर्ध्य वा विकिरणको आवृत्तिको कार्यको रूपमा पदार्थ बीचको अन्तरक्रियाबाट परिणाम हुने विद्युत चुम्बकीय आवृतिको क्रमलाई मापन र व्याख्या सम्बन्धि अध्ययनको क्षेत्र हो । र यसको मापन गर्ने यन्त्रलाई वर्ण आवृतिक्रमापक यन्त्र भनिन्छ। [१] [२] सरल शब्दहरूमा, वर्ण आवृत्तिक्रमापक विधा भनेको दृश्य प्रकाशबाट विकेन्द्रीकरण भएर आएका रङ्ग (वर्ण) हरुको इलेक्ट्रोम्याग्नेटिक स्पेक्ट्रमको अध्ययन हो।
वर्ण आवृत्तिक्रमापक विधा, मुख्यतया इलेक्ट्रोम्याग्नेटिक स्पेक्ट्रममा, खगोल विज्ञान, रसायन विज्ञान, सामग्री विज्ञान र भौतिक विज्ञानको क्षेत्रहरूमा एक मौलिक अन्वेषण उपकरण हो, जसले पदार्थको संरचना, भौतिक संरचना र इलेक्ट्रोनिक संरचनालाई परमाणु, आणविक र म्याक्रो स्केलमा अनुसन्धान गर्न अनुमति दिन्छ। र खगोलीय दूरीहरू भन्दा बढी।
ऐतिहासिक रूपमा, वर्ण आवृत्तिक्रमापक विधा प्रिज्मद्वारा फैलिएको दृश्य प्रकाशको ग्यास चरण पदार्थद्वारा अवशोषणको तरंगदैर्ध्य निर्भरताको अध्ययनको रूपमा उत्पन्न भएको हो। स्पेक्ट्रोस्कोपीको हालको अनुप्रयोगहरूमा ऊतक विश्लेषण र मेडिकल इमेजिङको क्षेत्रमा बायोमेडिकल स्पेक्ट्रोस्कोपी समावेश छ। पदार्थ तरंगहरू र ध्वनिक तरंगहरूलाई विकिरणीय ऊर्जाको रूपहरू पनि मान्न सकिन्छ, र भर्खरै गुरुत्वाकर्षण तरंगहरू लेजर इन्टरफेरोमिटर ग्रेभिटेशनल-वेभ अब्जर्भेटरी (LIGO) को सन्दर्भमा वर्णक्रमीय हस्ताक्षरसँग सम्बन्धित छन्। [३]
- ↑ Foundations of Spectroscopy।
- ↑ Principles of instrumental analysis, Australia।
- ↑ Bartusiak, Marcia (२०१७-०६-२७), "Einstein's Unfinished Symphony: The Story of a Gamble, Two Black Holes, and a New Age of Astronomy", Einstein’s Unfinished Symphony (अङ्ग्रेजीमा) (Yale University Press), आइएसबिएन 9780300228120, ओसिएलसी 1039140043, डिओआई:10.12987/9780300228120, अन्तिम पहुँच २०२३-०५-२२। Google Books