मेनका गान्धी (२६ अगस्त, दिल्लीमा १९५६ मोनिका आनन्दको जन्म) एक भारतीय राजनीतिज्ञ, पशु अधिकारको पक्षधर र एक पूर्व पत्रकार हुन। उनी चार सरकारको मन्त्री थिईन र व्युत्पत्ति, कानुन र पशुको अधिकारको बारेमा धेरै पुस्तक लेखेकी छिन। उनी नेहरू गान्धी परिवारको एक सदस्य हुन।

मेनका गान्धी
Member of Parliament
for ढाँचा:Constlk
पद बहाली
२००९
पूर्वाधिकारीKunwar Sarvraj Singh
Member of Parliament
for ढाँचा:Constlk
कार्यकाल
१९८९–२००८
पूर्वाधिकारीBhanu Pratap Singh
उतराधिकारीVarun Gandhi
राज्य मन्त्री (कार्यक्रम कार्यान्वन एवं तथ्याङ्क)
कार्यकाल
१८ नोभेम्वर २००१ – ३० जुन २००२
राज्य मन्त्री (संस्कृति)
कार्यकाल
१ सेप्टेम्बर २००१ – १८ नोभेम्वर २००१
सामाजिक न्याय एवं सशक्तिकरण राज्य मन्त्री
कार्यकाल
१३ अक्टोबर १९९९ – १ सेप्टेम्बर २००१
व्यक्तिगत विवरण
जन्म(१९५६-०८-२६)अगस्ट २६, १९५६
नयाँ दिल्ली, भारत
राजनीतिक दलभारतीय जनता पार्टी
जीवन साथीSanjay Gandhi
सन्तान(हरू)Varun Gandhi
निवास(हरू)नयाँ दिल्ली, भारत
As of 18 June, 2006
Source: Government of India

प्रारम्भिक काल

सम्पादन गर्नुहोस्

मेनका गान्धी लेफ्टिनेंट कर्नल तरलोचन सिंह आनन्द र अम्तेश्वर आनन्दको एक सिख परिवारमा जन्मेकी थिईन। मेनका गान्धी दिल्लीमा जन्मिएकी हुन र उनले लरेन्स स्कूल, सनावर, र नयाँ दिल्लीमा लेडी श्रीराम कलेजमा अध्ययन गरेकी थिईन। त्यस पछि उनले सञ्जय गान्धी, प्रधानीमन्त्री ईन्दिरा गान्धीको छोरासँग विवाह गरिन। पुर्व मोडल, सूर्या भारतको पत्रिकाको पूर्व सम्पादक, मेनका गान्धी १९८२ मा राजनीतिमा प्रवेश गरिन जब दाबी गरिएको एक विमान दुर्घटना उनको पतिको मृत्यु र नया 'डल्फिन' राजीव गान्धीको पछीको राजनीतिक विरासत विरुद्द। [मेनका]ले कांग्रेसमा उनको पतिको पद चिन्हमा हिड्ने आफ्नो ईच्छाको सङ्केत दिए पछी," ईन्दिरा गान्धीको साथ खुला संघर्षमा गईन।

राजनीतिक कैरियर

सम्पादन गर्नुहोस्

मेनका गान्धीले १९८५ को लागि निर्धारित आगामी निर्वाचनलाई विचार गरेर १९८३ मा सञ्जय विचार मंच ("सञ्जय सोचको लागि प्लेटफार्म")को स्थापना गरिन। उनी कांग्रेस (आई)को साथ असन्तुष्ट भएर प्रधानमन्त्रीको विरोधमा आन्ध्र प्रदेश रामाराव की मुख्यमन्त्रीको गजिक गईन, उनको आन्दोलनमा सामेल भईन। अमेठी निर्वाचन क्षेत्रमा उपस्थित भएर उनले राजीव गान्धीको खुला विरोध गरिन, जुन एक पटक उनको पति सञ्जय द्वारा प्रतिनिधित्व भएको थियो। उनी १९८८ मा जनता दलमा शामिल भईन र १९८९ मा महासचिव बनिन। उनी १९८९ मा आफ्नो पहिलो चुनाव जितिन र विश्वनाथ प्रताप सिंहको मन्त्रिमण्डलमा १९८९ देखी १९९१ सम्म पर्यावरण मन्त्री बनिन। उनी पशु कल्याणको भारतीय मन्त्रालयको सर्जक हुन। १९९६ र १९९८ मा उनी उत्तर प्रदेशमा स्वतन्त्र सांसद पीलीभीतमा लोकसभाको लागि पुन: निर्वाचित भएकी थिईन र भाजपाको नेतृत्वको सरकारमा सामाजिक न्याय एवं संस्कृति मन्त्री राज्य मन्त्री बनिन। उनको छोरा वरुण गान्धी पनि भाजपाको एक सदस्य हुन।

गान्धीले भारतमा पशुको अधिकारको मुद्दा उठाईन जो एक पर्यावरणविद् हुन। उनले १९९२ मा पशुको लागि जनता नामक संस्थाको स्थापना गरिन। उनले २००७ एनर्जी ग्लोब जूरी Awardsको अध्यक्षता गरिन। उनी शाकाहारी हुन र यस विषयमा धेरै पुस्तकहरू लेखेकी छिन।

एक पत्रकारको रूपमा, मेनका गान्धी सुरेश राम (रक्षा मन्त्री जब बाबू जगजीवन रामको छोरा) र सुषमा चौधरी, दिल्ली विश्वविद्यालयमा एक छात्रको बीच संभोगको तस्वीर सूर्य पत्रिकामा प्रकाशित गरेकोमा जनिन्छिन।

  1. Kaul, Vivek (४ अप्रिल २००९), "Varun Gandhi is one-fourth Hindu", DNA, अन्तिम पहुँच ४ अप्रिल २००९ 
  2. "Radical Sikh outfit writes to Maneka on Varun's remarks", Central Chronicle, अन्तिम पहुँच २००९-०३-२७, "The organisation has described as absurd Ms Gandhi's statement that she was proud of being a Sikh and Sikhism was founded to defend Hindus and that there was hardly any difference between a Sikh and a Hindu."  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०११-०५-२४ मिति

[hi:मेनका गांधी]