घटोत्कच (गुप्त लिपि: ) उत्तरी भारतका पूर्व-साम्राज्यीय गुप्त राजा थिए। उनी राजवंशका संस्थापक श्रीगुप्तका छोरा र राजवंशका प्रथम सम्राट चन्द्रगुप्त प्रथमका पिता थिए।

घटोत्कच गुप्त
महाराज
दोस्रो गुप्त राजा
शासनकालतेस्रो शताब्दीको अन्त - चौथो शताब्दीको प्रारम्भमा
पूर्वाधिकारीश्रीगुप्त
उत्तराधिकारीचन्द्रगुप्त
सन्तानचन्द्रगुप्त
वंशगुप्त वंश
बाबुश्रीगुप्त

शासन सम्पादन गर्नुहोस्

घटोत्कच लिच्छवीहरूसँग वैवाहिक गठबन्धनमा प्रवेश गर्न जिम्मेवार हुन सक्छ, जसको परिणामस्वरूप लिच्छवी राजकुमारी कुमारदेवीको उनको छोरा चन्द्रगुप्त प्रथमसँग विवाह भएको थियो।[१] गुप्त शिलालेखहरूले कुमारदेवीको अपवाद बाहेक राजवंशका रानीहरूको पैतृक परिवारको उल्लेख गर्दैन, जसले गुप्त परिवारले चन्द्रगुप्तसँग कुमारदेवीको विवाहलाई महत्त्वपूर्ण घटनाको रूपमा लिने सुझाव दिन्छ।[२]

इलाहाबाद स्तम्भको शिलालेखमा गुप्त र घटोत्कचका लागि महाराज ("महान राजा") उपाधि प्रयोग गरिएको छ, घटोत्कचका छोरा चन्द्रगुप्त प्रथमलाई महाराजाधिराज ("महान राजाहरूका राजा") उपाधिको विपरीत।[२] यद्यपि, पूर्व-गुप्त र गुप्त-पश्चात दुवै कालमा महाराज उपाधि प्रयोग गरी सर्वोपरि सार्वभौमहरूका धेरै उदाहरणहरू छन्, त्यसैले यो निश्चित रूपमा भन्न सकिँदैन।[२] त्यसले भन्यो, यसमा कुनै शंका छैन कि गुप्ता र घटोत्कचा कम हैसियतमा थिए र चन्द्रगुप्त भन्दा कम शक्तिशाली थिए।[२]

सन्दर्भ सामग्रीहरू सम्पादन गर्नुहोस्

  1. Ashvini Agrawal (१९८९), Rise and Fall of the Imperial Guptas, Motilal Banarsidass, आइएसबिएन 978-81-208-0592-7 
  2. २.० २.१ २.२ २.३ R. C. Majumdar (१९८१), A Comprehensive History of India, 3, Part I: A.D. 300-985, Indian History Congress / People's Publishing House, ओसिएलसी 34008529 
घटोत्कच गुप्त
राजकीय पद
पूर्वाधिकारी घटोत्कच गुप्त
तेस्रो शताब्दीको अन्त —
चौथो शताब्दीको प्रारम्भमा
पछिल्लो
चन्द्रगुप्त