क्षेत्रफल
कुनै तल (समतल वा वक्रतल)का द्वि-बीमीय (द्वि-आयामी) आकारका परिमाण (माप)लाई क्षेत्रफल भन्दछन्। जस क्षेत्रका क्षेत्रफलको कुरा गरिन्छ त्यो क्षेत्र प्रायः कुनै बन्द वक्र (closed curve)देखि घिरा हुन्छ। यसलाई प्राय: m२ (वर्ग मीटर)मा मापिन्छ।
क्षेत्रफलको एकाई
सम्पादन गर्नुहोस्क्षेत्रफलका मापनका लागि प्रयुक्त केही प्रमुख एकाई यस प्रकार छन्:
- मेट्रिक
- वर्ग मीटर (मी² वा m²) = SI व्युत्पन्न एकाई
- एयर (are) (a) = १०० वर्ग मीटर
- हेक्टेयर (hectare वा ha) = १०,००० वर्ग मी
- वर्ग किलोमीटर ( किमी² वा km²) = १,०००,००० वर्ग मी
- वर्ग फुट (square foot) = १४४ वर्ग इन्च (square inches) = ०.०९२९०३०४ वर्ग मी
- वर्ग गज (square yard) = ९ वर्ग फीट = ०.८३६१२७३६ वर्ग मीटर
- वर्ग मील (square mile) = ६४० एकड (acres) = २.५८९९८८११०३ वर्ग किमी (km²)
विभिन्न आकृतिहरूका क्षेत्रफलका सूत्र
सम्पादन गर्नुहोस्आकृति | समीकरण | चरहरूको अर्थ (meaning of variables) |
---|---|---|
वर्ग (square) | वर्गका भुजाको लम्बाई हो। | |
त्रिभुज (triangle) | त्रिभुजका भुजाको लम्बाई हो। | |
सम षट्भुज (Regular hexagon) | is the length of one side of the hexagon. | |
सम अष्टभुज (Regular octagon) | is the length of one side of the octagon. | |
कुनै पनि सम बहुभुज (regular polygon) | is the apothem, or the radius of an inscribed circle in the polygon, and is the perimeter of the polygon. | |
कुनै पनि सम बहुभुज (२) | is the Perimeter and is the number of sides. | |
कुनै पनि सम बहुभुज (३) | is the Perimeter and is the number of sides. | |
आयत (Rectangle) | and are the lengths of the rectangle's sides (length and width). | |
समान्तर चतुर्भुज (Parallelogram) | and are the length of the base and the length of the perpendicular height, respectively. | |
सम चतुर्भुज (Rhombus) | and are the lengths of the two diagonals of the rhombus. | |
त्रिभुज (२) | and are the base and altitude (measured perpendicular to the base), respectively. | |
त्रिभुज (३) | and are any two sides, and is the angle between them. | |
वृत्त (Circle) | or | is the radius and the diameter. |
दीर्घ वृत्त (Ellipse) | and are the semi-major and semi-minor axes, respectively. | |
समलम्ब चतुर्भुज (Trapezoid) | and are the parallel sides and the distance (height) between the parallels. | |
बेलनको सम्पूर्ण पृष्ट (Total surface area of a Cylinder) | and are the radius and height, respectively. | |
बेलनको पार्श्व पृष्ट (Lateral surface) | and are the radius and height, respectively. | |
शंकुको सम्पूर्ण पृष्ट (Total surface area of a Cone) | and are the radius and slant height, respectively. | |
शंकुको पार्श्व पृष्ट वा वक्र पृष्ठ | and are the radius and slant height, respectively. | |
गोलो (sphere)को सम्पूर्ण पृष्ठ | or | and are the radius and diameter, respectively. |
दीर्घ वृत्ताभको सम्पूर्ण पृष्ठ (Total surface area of an ellipsoid) | See the article. | |
वृत्तीय क्षेत्र (Circular sector) | and are the radius and angle (in radians), respectively. | |
x-अक्षका परितः f(x)लाई घुमाउनमा बनेका पृष्ठको क्षेत्रफल | ||
f(x)लाई y-अक्षका परितः घुमाउनाले बनेका तलको क्षेत्रफल |
--> |
विसम बहुभुजहरू (irregular polygons)को क्षेत्रफल सर्वेयरका सूत्रद्वारा निकाल्न सकिन्छ।[१]
यी पनि हेर्नुहोस्
सम्पादन गर्नुहोस्सन्दर्भ
सम्पादन गर्नुहोस्वाह्य सूत्र
सम्पादन गर्नुहोस्विकिमिडिया कमन्समा क्षेत्रफल सम्बन्धी अन्य सामग्रीहरू रहेका छन्।