किशनगन्ज जिल्ला
किशनगञ्ज जिल्ला बिहार राज्य, भारतको अडतीस जिल्लाहरू मध्ये एक हो, र किशनगञ्ज शहर यस जिल्लाको प्रशासनिक मुख्यालय हो। किशनगञ्ज जिल्ला पूर्णिया विभाजनको एक भाग हो।
किशनगञ्ज जिल्ला | |
|---|---|
 बिहारको नक्सामा किशनगञ्ज जिल्ला | |
| देश | भारत |
| राज्य | बिहार |
| प्रशासनिक विभाजन | Purnia |
| सदरमुकाम | किशनगन्ज |
| सरकार | |
| • लोकसभा निर्वाचनक्षेत्र | Kishanganj |
| • विधानसभा क्षेत्र | Bahdurganj, Thakurganj, Kishanganj, Kochadhaman |
| क्षेत्रफल | |
| • जम्मा | १,८८४ किमी२ (७२७ वर्ग माइल) |
| जनसङ्ख्या (२०११) | |
| • जम्मा | १,६९०,९४८ |
| • घनत्व | ९००/किमी२ (२३००/वर्ग माइल) |
| सङ्ख्या | |
| • साक्षरता | ५७.०४ % |
| • लिङ्ग अनुपात | 946 |
| मुख्य राजमार्गहरू | NH 31 |
| वेबसाइट | आधिकारिक वेवसाईट |
इतिहास
सम्पादन गर्नुहोस्किशनगञ्ज जिल्ला १४ जनवरी, १९९० मा गठन गरिएको थियो।[१]
मुगल कालको समयमा यस क्षेत्र नेपालको भाग थियो र Nepalgarh भनियो। जब मुगल बादशाहको निर्देशमा, मोहम्मद राजा ले Nepalgarh किल्लामा कब्जा गरेर, त्यसको नाम Alamganj मा बदलि दिएका थिए। यो पछि किशनगञ्ज बन्यो।[१]
भूगोल
सम्पादन गर्नुहोस्किशनगञ्ज जिल्लाले १८८४ वर्ग किलोमीटर (727 वर्ग मील) ओगटेको छ,[२] तुलनात्मक रूपमा मालाबीको बराबरको।[३] किशनगञ्ज जिल्ला पश्चिममा अररिया जिल्ला, दक्षिण - पश्चिममा पूर्णिया जिल्ला, पूर्वमा पश्चिम बङ्गालको उत्तर दिनाजपुर जिल्ला र उत्तरमा पश्चिम बङ्गालको दार्जिलिङ जिल्लाबाट घेरिएको छ। पश्चिम बङ्गालको एक साघुरो पट्टी, करिब २० किमी फराकिलो भुमीले यो बङ्गलादेशबाट अलग छ।[४]
किशनगञ्ज जिल्ला २५० २०’ and २६० ३०’ 'उत्तरी अक्षांश र ८७० ७’ and ८८० १९’ 'पूर्वी देशांतरको बीचमा अबस्थित छ[१]।
जिल्लाको माध्यमबाट बग्ने प्रमुख नदीहरूमा महानंदा, Kankai, Mechi, Donk, Ratua र रमजान Sudhaniहरू हुन।[१]
अर्थव्यवस्था
सम्पादन गर्नुहोस्२००६ मा पंचायती राज मन्त्रालयले देशको २५० सबभन्दा पिछडिएको जिल्लाहरू ( जम्मा ६४० को बाहिर) किशनगञ्ज लाई पनि उल्लेख गर्यो।[५] यो एक बिहारमा ३६ जिल्लाहरू मध्येको एक जिल्ला हो जसले पिछडा क्षेत्र अनुदान कोष कार्यक्रम (बीआरजीएफ)बाट धन प्राप्त गरेको छ।[५]
जनसाङ्ख्यिकी
सम्पादन गर्नुहोस्२०११ को जनगणना अनुसार किशनगञ्ज जिल्लाको आबादी १६९०९४८ छ,[६] मोटामोटी रूपमा गिनी - बिसाऊ राष्ट्रको बराबर[७] वा संयुक्त राज्य अमेरिकाको Idaho, [८] यसले भारतमा २९३ को रैंकिंग दिन्छ ( जम्मा ६४० को भित्र)[६] जिल्लामा प्रति वर्ग किलोमीटर 898 मानिसहरु बस्दछन् (२३३० / वर्ग मील) को एक जनसङ्ख्या घनत्व छ। [६] यसको २००१-२०११ दशकमा जनसङ्ख्या वृद्धि दर ३०.४४% थियो।[६] किशनगञ्जमा हरेक १००० पुरुषहरूको लागि ९४६ महिलाको लिंग अनुपात छ,[६] र ५७.०४% को साक्षरता दर छ।[६]
मानिसहरूको एक विशाल बहुमत गाउँमा बस्दछन। एक मुस्लिम बहुल क्षेत्र हो, ७० प्रतिशत मुसलमानहरूको आबादीको साथ गठन भएको छ,[६] त्यहाँ हिन्दुहरु पनि छन, जसमा Surajpuris र अन्य पिछडिएका जातिहरू प्रबल छन। त्यहाँ पनि सानो Santal क्षेत्र छ।[८][९] किशनगञ्जको निवासीहरु धेरै जसो SURJAPURI/ Rajbongshi बोल्छन, जसलाई बङ्गाली भाषाको भाषिका र उत्तरी बङ्गालको मूल निवासी मानिन्छ।
किशनगञ्ज जिल्लामा २००१ मा ३१.०२ प्रतिशतको साक्षरता दर थियो, बिहारको सबै जिल्लाहरूको बीचमा सबभन्दा कम हो। बिहारमा भएको साक्षरता दर ४७.५३ प्रतिशतमा भारतमा सबभन्दा कम हो, जसमा भारतको ६४.८४ प्रतिशत साक्षरता दर छ। जबकि किशनगञ्ज जिल्लामा पुरुष साक्षरता दर प्रतिशत ४२.८ मा खडा थियो, महिला साक्षरता १८.४९ प्रतिशत भारतमा सबभन्दा कम थियो।[९][१०]
यो पनि हेर्नुहोस्
सम्पादन गर्नुहोस्सन्दर्भ
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ १.० १.१ १.२ १.३ "Kishanganj District (Bihar)", Kishanganj district administration, अन्तिम पहुँच २०१०-१०-०८।
- ↑ Srivastava, Dayawanti et al. (ed.) (२०१०), "States and Union Territories: Bihar: Government", India 2010: A Reference Annual (54th संस्करण), New Delhi, India: Additional Director General, Publications Division, Ministry of Information and Broadcasting (India), Government of India, पृ: 1118–1119, आइएसबिएन 978-81-230-1617-7।
- ↑ "Island Directory Tables: Islands by Land Area", United Nations Environment Program, १९९८-०२-१८, अन्तिम पहुँच २०११-१०-११, "Maui 1,888km2" वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१८-०२-२० मिति
- ↑ "Kishanganj district map", Maps of India, अन्तिम पहुँच २०१०-१०-०८।
- ↑ ५.० ५.१ Ministry of Panchayati Raj (सेप्टेम्बर ८, २००९), "A Note on the Backward Regions Grant Fund Programme", National Institute of Rural Development, अन्तिम पहुँच सेप्टेम्बर २७, २०११। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण अप्रिल ५, २०१२ मिति
- ↑ ६.० ६.१ ६.२ ६.३ ६.४ ६.५ ६.६ "District Census 2011", Census2011.co.in, २०११, अन्तिम पहुँच २०११-०९-३०।
- ↑ US Directorate of Intelligence, "Country Comparison:Population", अन्तिम पहुँच २०११-१०-०१, "Guinea-Bissau 1,596,677 July 2011 est." वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०११-०९-२७ मिति
- ↑ "The Socio-Economic and Political Scenario of Kishanganj District", Azad India Foundation, अन्तिम पहुँच २०१०-१०-०८।
- ↑ ९.० ९.१ "Kishanganj: Bihar’s most backward district in quest for AMU centre", TwoCircles.net, अन्तिम पहुँच २०१०-१०-०८।
- ↑ "District-specific Literates and Literacy Rates, 2001", Registrar General, India, Ministry of Home Affairs, अन्तिम पहुँच २०१०-१०-०५।
