आवृत्तिक्रमापक विधा भनेको विद्युत चुम्बकीय विकिरण र तरंग दैर्ध्य वा विकिरणको आवृत्तिको कार्यको रूपमा पदार्थ बीचको अन्तरक्रियाबाट परिणाम हुने विद्युत चुम्बकीय आवृतिको क्रमलाई मापन र व्याख्या सम्बन्धि अध्ययनको क्षेत्र हो । र यसको मापन गर्ने यन्त्रलाई आवृतिक्रमापक यन्त्र भनिन्छ। [] [] सरल शब्दहरूमा, आवृत्तिक्रमापक विधा भनेको दृश्य प्रकाशबाट विकेन्द्रीकरण भएर आएका रङ्गहरुको इलेक्ट्रोम्याग्नेटिक स्पेक्ट्रमको अध्ययन हो।

आवृत्तिक्रमको उदाहरण: प्रिज्मले सेतो प्रकाशलाई यसको घटक रंगहरूमा फैलाएर विश्लेषण गर्दछ।


आवृत्तिक्रमापक विधा, मुख्यतया इलेक्ट्रोम्याग्नेटिक स्पेक्ट्रममा, खगोल विज्ञान, रसायन विज्ञान, सामग्री विज्ञानभौतिक विज्ञानको क्षेत्रहरूमा एक मौलिक अन्वेषण उपकरण हो, जसले पदार्थको संरचना, भौतिक संरचना र इलेक्ट्रोनिक संरचनालाई परमाणु, आणविक र म्याक्रो स्केलमा अनुसन्धान गर्न अनुमति दिन्छ। र खगोलीय दूरीहरू भन्दा बढी।

ऐतिहासिक रूपमा, आवृत्तिक्रमापक विधा प्रिज्मद्वारा फैलिएको दृश्य प्रकाशको ग्यास चरण पदार्थद्वारा अवशोषणको तरंगदैर्ध्य निर्भरताको अध्ययनको रूपमा उत्पन्न भएको हो। स्पेक्ट्रोस्कोपीको हालको अनुप्रयोगहरूमा ऊतक विश्लेषण र मेडिकल इमेजिङको क्षेत्रमा बायोमेडिकल स्पेक्ट्रोस्कोपी समावेश छ। पदार्थ तरंगहरू र ध्वनिक तरंगहरूलाई विकिरणीय ऊर्जाको रूपहरू पनि मान्न सकिन्छ, र भर्खरै गुरुत्वाकर्षण तरंगहरू लेजर इन्टरफेरोमिटर ग्रेभिटेशनल-वेभ अब्जर्भेटरी (LIGO) को सन्दर्भमा वर्णक्रमीय हस्ताक्षरसँग सम्बन्धित छन्। []

  1. Foundations of Spectroscopy 
  2. Principles of instrumental analysis, Australia। 
  3. Bartusiak, Marcia (२०१७-०६-२७), "Einstein's Unfinished Symphony: The Story of a Gamble, Two Black Holes, and a New Age of Astronomy", Einstein’s Unfinished Symphony (अङ्ग्रेजीमा) (Yale University Press), आइएसबिएन 9780300228120, ओसिएलसी 1039140043, डिओआई:10.12987/9780300228120, अन्तिम पहुँच २०२३-०५-२२  Google Books