आयतोल्लाह सय्यद अली होसैन खामेनी(फारसी: آیت‌الله سید علی حسینی خامنه‌ای; फारसी उच्चारण: /ɒːjætollɒːh sejjed ʔæˈliː hosejˈniː xɒːmeneˈʔiː/) (जन्म १७ जुलई १९३९, मशहद, ईरान) उनी ईरानका सर्बोच्च नेता हुन् । सन् १९८१ देखि १९८९ सम्म यिनी ईरानका राष्ट्रपति थिए।

अली खामेनी

प्रारम्भिक जीवन र शिक्षा

सम्पादन गर्नुहोस्
 
किशोर अवस्थामा खामेनी

वरिष्ठ नेता आयतोल्लाह सय्यद अली होसैन खामेनीको जन्म सन् १९३९ मा ईरानको पबित्र नगर मशहदको एक धार्मिक परिवारमा भएको थियो । उनका बुवा हाज सैयद जवाद खामेनेइ मशहदका वरिष्ठ धर्म गुरु मध्येमा एक थिए भने उनकी आमा एक प्रसिद्ध धर्म गुरु हुज्जतुलइस्लाम सैयद हाशिम नजफाबादी कि सुपुत्री थिइन् ।

साहित्यिक छात्रवृत्ति

सम्पादन गर्नुहोस्

खामेनी आफ्ना मातृ भाषा फारसी र अजरबैजान बाहेक अरबी भाषामा पनि पोख्त थिए ।[] उनले धेरै पुस्तकहरु अरबी भाषाबाट फारसीमा अनुबाद गरेका छन् जसमा मिश्रका प्रख्यात विचारक सय्यिद क्युटबका कार्यहरुपनि पर्दछन् । उनी अजरबैजानी बोल्छन जो उनको बुवाको मातृ भाषा हो ।[][]

राजनीतिक जीवन र राष्ट्रपतिको पद

सम्पादन गर्नुहोस्

अली खामेनी इरानमा इरानी क्रान्तिमा एक प्रमुख पात्र हुन् र रुहोल्लाह खामेनेइ को नजिकको बिस्वाश पात्र पनि थिए | सन १९७९ मा तेहरानमा गरेको शुक्रवार प्रार्थना इमाम को पोस्ट गर्न खामेनेइ नियुक्त गरेपछि उक्त पोस्टबाट हुसैन-अलि मोन्टजेरी राजीनामा दिन बाध्य भए।

 
खामेनेइ तेहरानमा गरेको शुक्रवार प्रार्थना इमाम १९७९ मा

सन १९८१ मा, मोहम्मद-अली रजाई को हत्या पछि खामेनेइ इरानको राष्ट्रपति चुनिए जसमा उनले ९७% हासिल गरे भने चार उम्मेदवार अभिभाबकहरूको परिषद द्वारा अनुमोदित थिए। जुन अक्टोबर १९८१ मा निर्वाचन भएको थियो । खामेनेइ कार्यालय सेवा गर्न पहिलो पादरी भए । रूहोल्लाह खोमेनि यसलाई मूल राष्ट्रपति पदको बाहिर राख्न चाहन्थे तर पछि उनको विचार परवर्तन भयो । अली खामेनेइ आफ्नो

राष्ट्रपति पद भार ग्रहण समारोहमा बाचा गरेका थिए "विचलन, औदार्य र अमेरिकी-प्रभावित दक्षिणपन्थी" हटाउने ।[]

सर्वोच्च नेता

सम्पादन गर्नुहोस्

अली खामेनी, रुहोल्लाह खोमेइनी मृत्यु पछि इरानी क्रान्ति को नेता हुन् सफल र ४ जुन, १९८९ मा विशेषज्ञ को विधानसभा द्वारा नयाँ सर्वोच्च नेताको रूपमा निर्वाचित भए । सुरुमा तीन सदस्य अली मेश्किनी, मौसावी अर्देबिली र खामेनेइ एक परिषद, नेतृत्व लागि प्रस्तावित थियो। विधानसभा एक नेतृत्व परिषद को विचार अस्वीकार गरेपछि (खामेनेइ र राफसन्जनी दुवै एक परिषद समर्थन थिए) र महान आयातोल्लाह मोहम्मद-रेजा गोंल्पायगानीको ७४ सदस्य उपस्थित थिए र ६० सदस्यहरूले खामेनेइ निर्वाचित नेता थिए भने बाहिर १४ भोट मात्रै गएका थिए । []

सन्दर्भ सामग्री

सम्पादन गर्नुहोस्
  1. "Khamenei sermon in Arabic", Irannegah.com, १८ जुन २००९-को मूल रूप सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १९ जुन २००९  |deadurl= प्यारामिटर ग्रहण गरेन (सहायता)
  2. "Khamenei speaking Azeri about poetry", Irannegah, अन्तिम पहुँच १९ जुन २००९ 
  3. Khamenei, Ali. "The History of Palestine and Its Occupation", Tehran Friday prayer sermons, 18 December 1999. Published 4 March 2008, Khamenei.ir – the Supreme Leader Seyed Ali Khamenei's official website. Retrieved 6 April 2009
  4. "Reading Khamenei by Karim Sadjadpour" (PDF), carnegieendowment.org।  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१९-१०-२७ मिति
  5. ईरानका सर्वोच्च नेता = Archive.today अभिलेखिकरण २०१३-०६-२० मिति

बाह्य कडीहरू

सम्पादन गर्नुहोस्
अफिसियल