सुधा रगुनाथन
सुधा रगुनाथन एक भारतीय कर्नाटिक गायिका, गायक र संगीतकार हुन्। उनलाई १९९४ मा तमिलनाडु सरकार द्वारा कालाइमानी पुरस्कार, भारत सरकार द्वारा पद्मश्री (२००४ [१] र पद्म भूषण (२०१५ [२] र २०१३ मा मद्रास संगीत एकेडेमी द्वारा संगीता कलानिधि प्रदान गरिएको थियो।
सुधा रगुनाथन | |
|---|---|
 रगुनाथन म्युजिक एकेडेमी, चेन्नई मा | |
| जन्म | ३० अप्रिल १९५६ Madras (present-day Chennai), Tamil Nadu, India |
| मातृ शिक्षाप्रतिष्ठान | Ethiraj College for Women (PG in Economics) |
| पेशा | गायक, संगीतकार |
| जीवनसाथी | रगुनाथन ( वि १९८२) |
| सन्तान | 2 |
| मातापिता |
|
| साङ्गीतिक जीवन | |
| विधा | |
| वाद्ययन्त्र | Vocals, veena |
| वेबसाइट | www |
प्रारम्भिक जीवन र शिक्षा
सम्पादन गर्नुहोस्सुधा रगुनाथन (née Sudha Venkatraman) को जन्म ३० अप्रिल १९५६ मा चेन्नईमा भएको थियो र पछि उनी बैंगलोरमा सारियो। [३] उनले आफ्नो स्कुलिङ गुड शेफर्ड कन्भेन्ट, चेन्नईमा गरेकी थिइन्। उनले इथिराज कलेजमा अध्ययन गरिन र अर्थशास्त्रमा स्नातकोत्तर डिग्री हासिल गरिन । [४]
सांगीतिक करियर
सम्पादन गर्नुहोस्तालिम
सम्पादन गर्नुहोस्सुधा रगुनाथनले कर्नाटक संगीतको प्रारम्भिक तालिम आफ्नी आमा वी. चूडामणिबाट लिएकी थिइन्। तीन वर्षको उमेरदेखि उनले भजन, हिन्दू भक्ति गीतहरु सिक्न थालिन्। उनको शिक्षा बीवी लक्ष्मणको नेतृत्वमा जारी रह्यो। १९७७ मा, उनले कर्नाटिक संगीतको डोयेन डा. एमएल वसन्त कुमारी अन्तर्गत संगीत अध्ययन गर्न भारत सरकारको छात्रवृत्ति प्राप्त गरिन, जसको विद्यार्थी उनी तेह्र वर्षसम्म रहिन। [५]
गुरुकुल शैलीमा डा. एमएल वसन्तकुमारी अन्तर्गत प्रशिक्षित, यसले शिक्षक र अन्य चिकित्सकहरुलाई उनीहरुको शैली र शैली अवशोषित गर्न पर्याप्त मात्रामा सुनेको थियो। उनको कर्तव्यको एक भागमा कन्सर्टहरुमा उनको शिक्षकको तानपुरामा संगत थियो, [६] र कन्सर्टहरुमा पनि उनको साथ थियो। [३] [५] उनको आफ्नै शब्दमा, [७] "१९७७ देखि १९९० सम्मको १३ वर्षको अवधि, पूर्ण अवशोषण र आन्तरिककरणको चरण! औपचारिक वातावरणमा पढाइ हुँदैनथ्यो । कच्छेरिस (कन्सर्ट) को समयमा उहाँसँग हुँदा हामीले सिक्यौं। हामीले उहाँको गितलाई हाम्रो दिमागमा रेकर्ड गर्थ्यौं र त्यसपछि जटिलताहरु सिक्दै यसलाई पुन: बजाउने। यो एकदमै चुनौतीपूर्ण र फरक अनुभव थियो र मैले उहाँबाट धेरै चाँडै सिक्न थालेको हुनाले, मेरो दिमाग स्पन्ज जस्तै थियो र मैले सुनेका कुराहरु अवशोषित गरिन ।"
जनवरी २०१५ सम्म, उनी अशोक मित्रन द्वारा २००९ मा प्रकाशित उपन्यासमा आधारित आगामी तमिल फिल्म 'थन्नीर' बाट संगीत निर्देशकको रूपमा कोलिउडमा डेब्यू गर्ने तयारी गर्दैछिन्। [८]
प्रदर्शन र आलोचनात्मक स्वागत
सम्पादन गर्नुहोस्सुधा रगुनाथनले सन् १९९० देखि हरेक वर्ष मद्रास म्युजिक सिजनमा प्रस्तुति दिइरहेकी छिन्, जुन वर्ष उनका गुरु डा. एमएल वसन्तकुमारीले अन्तिम सास लिनुभयो। [९] उनलाई भारतको प्रमुख कर्नाटिक कलाकार मध्ये एक मानिन्छ। [१०] २०१३ मा उनी मद्रास म्युजिक एकेडेमीको संगीता कलानिधिबाट सम्मानित भइन्। [४] उनलाई जनवरी २०१५ मा भारतको तेस्रो-सर्वोच्च नागरिक सम्मान पद्मभूषण प्रदान गरिएको थियो।
२ अक्टोबर २०१६ मा, संयुक्त राष्ट्र संघले भारतको कर्नाटक संगीत कलाकार भारत रत्न डा. एमएस सुब्बुलक्ष्मीलाई सम्मान गर्न टिकट जारी गर्यो र यो टिकट सुधा [११] २ अक्टोबर २०१६ मा संयुक्त राष्ट्र संघमा उनको प्रदर्शनको सम्मान गर्न प्रदान गरिएको थियो।
कन्सर्ट प्रदर्शनहरु
सम्पादन गर्नुहोस्रगुनाथनले विश्वभरका अन्य कलाकारहरुसँग प्रदर्शन र सहकार्य गरेकी छन। उनले संयुक्त राष्ट्र संघ, [१२] र थिएटर डे ला भिले, पेरिसमा प्रदर्शन गरिसकेकी छिन्। सुधाले एलिस टुली हल, लिंकन सेन्टर, न्यूयोर्क ब्रोडवेमा भारतीय विद्या भवनको ५० वर्षको सम्झनामा प्रदर्शन गरिन्। जर्मनीको लोराचमा रहेको संगीत र कला एकेडेमी र स्टिमेन भ्वाइस इन्टरनेशनल भोकल फेस्टिभलद्वारा निर्मित 'बुर्गोफ'द्वारा आयोजित ग्लोबल भोकल मीटिंगमा भाग लिने सुधा एक मात्र भारतीय गायिका हुन्।
अन्य संगीत
सम्पादन गर्नुहोस्रगुनाथनले तमिल सिनेमामा पार्श्व गायकको रूपमा पनि काम गरेकी छन । [१३] उनले पार्श्व गायिकाको रुपमा पहिलो ब्रेक फिल्म ‘इभान’ मा इलयाराजाको निर्देशनमा ‘एन्ना इन्ना सेठाई’ गीत प्रस्तुत गरेकी थिइन् । कर्नाटिक भण्डारको अलावा, रघुनाथनले विश्व संगीत दृश्य, विशेष गरी फ्यूजन संगीतमा पनि अन्वेषण गरेकी छन । [१४]
अध्यापन
सम्पादन गर्नुहोस्कर्नाटिक संगीतकारहरु पछ्याउँदै, सुधा रगुनाथनले पनि आफ्ना विद्यार्थीहरुलाई परम्परा सिकाउनुभएको छ। [१५] सुधाले २०१७ मा विजयादशमीको दिनमा आफ्नै स्कूल सुधार्णव एकेडेमी फर म्युजिकल एक्सेलेन्स खोलिन्। विद्यालयमा सुधा रगुनाथनसँग उनका विद्यार्थीहरुको एक संकाय छ र उनले विश्वभरका धेरै ठाउँहरुमा लेक प्रदर्शन र कार्यशालाहरु सञ्चालन गरिसकेका छन्।
व्यक्तिगत जीवन
सम्पादन गर्नुहोस्सुधाले रगुनाथनसँग विवाह गरिन र उनीहरुका कौशिक र मालविका नामका दुई सन्तान छन्।
परोपकारी कार्यहरु
सम्पादन गर्नुहोस्सुधा आफ्ना परोपकारी कार्यका लागि परिचित छिन्, र उनले सन् १९९९ मा 'समुदाय फाउन्डेसन' खोलेका थिए जसको उनी संस्थापक र प्रबन्धक ट्रस्टी हुन्। फाउन्डेसनले बालबालिकाको स्वास्थ्य सेवा, घरका लागि पूर्वाधार सहयोग र बालबालिकाको मुटुको शल्यक्रियाका क्षेत्रमा विपन्न वर्गलाई सहयोग गरेकी छन। [३] फाउन्डेसनले गुजरात भूकम्प र ओरिसाको चक्रवात राहतका लागि कोष पनि उठाएको छ। [१४]
एल्बमहरु
सम्पादन गर्नुहोस्| वर्ष | गीत | एल्बम | संगीत | सह-गायिकाहरू |
|---|---|---|---|---|
| २०१२ | कोनियाडा थरमे [१६] | थ्राहिमम २ | प्रणाम कमलाकर | रुपा रेवती |
| सन्नुथिन्थुमो प्रभो [१६] | थ्राहिमम २ | प्रणाम कमलाकर |
पुरस्कारहरु
सम्पादन गर्नुहोस्- २०१५ मा पद्मभूषण पुरस्कार
- संगीता कलानिधि मद्रास संगीत अकादमी (२०१३) बाट। [४]
- सन् २००४ मा पद्मश्री पुरस्कार [१७]
- संगीता चूडामणि, श्री कृष्ण गण सभा, चेन्नई (१९९७)।
- तमिलनाडु, भारतको राज्य सरकारबाट कालाइमानी पुरस्कार (१९९३)।
- भरत ज्योति, भारतीय विद्या भवन, न्यूयोर्क (१९८८)।
- पार्थसारथी स्वामी सभा, चेन्नईबाट संगीता कलासारथी, कांची मठका श्री जयेन्द्र सरस्वतीबाट।
- संगीता सरस्वती शृंगेरीको महासन्निदानमबाट ।
- वाल्मीकि मनराम, चेन्नईबाट गण कुयल।
- इसाई पेरोली र कार्तिक फाइन आर्ट्स, चेन्नईबाट VST पुरस्कार।
- तमिल संगम नवी मुम्बईबाट संगीता कोकिला।
- सन् २०१७ मा श्री रामसेवा मण्डलीबाट "रामगण कलाचार्य राष्ट्रिय पुरस्कार"
- भारतीय सम गण सभा (२०१७) द्वारा सम गण माथंगा राष्ट्रिय पुरस्कार
- "संगीता रत्नाकर" श्री सुरभारती संस्कृत एण्ड कल्चरल फाउन्डेशन, बेंगलुरुबाट।
- ब्रह्मा गण सभा, चेन्नई बाट "गण पद्मम"।
- MLV प्लैटिनम जुबली पुरस्कार २००३ डा. MLV कल्चरल ट्रस्ट, चेन्नईबाट।
- राजीव गान्धीको ५७ औं जन्मजयन्ती समारोहमा ललित कलामा उपलब्धि र योगदानको कदर गर्दै राष्ट्रिय एकता पुरस्कार।
- नेशनल सिटिजन गिल्ड, नयाँ दिल्लीबाट उत्कृष्ट राष्ट्रिय नागरिक पुरस्कार २००१ ।
- ललित कला र संस्कृतिको श्रेणीमा अखिल भारतीय उपलब्धि सम्मेलनमा भारतको रत्न पुरस्कार २००१ ।
- "सेवा रत्न पुरस्कार" २००१ शताब्दी ट्रस्ट, चेन्नईबाट।
- "स्वरा राग लया रत्न" एकेडेमी अफ इन्डियन म्युजिक, मेलबर्नबाट।
- "इसाई चेल्भम" २००० मा मुथामिझ पेरावाई कलिंगरबाट डा. एम. करुणानिधिबाट।
- पापनासम सिवन रसिका संगम बाट "सिवन इसाई सेल्वी"।
- रसिकाप्रिया, सिड्नीबाट "रसिका कला रत्न"।
- "गण सुधा अमृतवर्षिनी" श्री कांची कामकोटी पीतमबाट।
- द फेडरेशन तमिल संगम अफ नर्थ अमेरिका र तमिलनाडु फाउन्डेशन, अमेरिकाबाट "थेनिसाइ थिलकम"।
- तेलुगु अकादमीबाट "उगादी पुरस्कार"।
- श्री महाराजपुरम विश्वनाथ अय्यर ट्रस्टबाट "युवा उत्कृष्टता पुरस्कार"।
- रोटरी क्लब, चेन्नईबाट "वुमन अफ गोल्डेन सबस्टेन्स १९९८-१९९९"।
- नुंगाबक्कम कल्चरल एकेडेमी ट्रस्ट, चेन्नईबाट "संगीता कला सिरोनमणि"।
- सुधाले फेब्रुअरी, २००५ मा श्री षण्मुखानन्द संगीत सभा, नयाँ दिल्लीबाट "नाधा कलानिधि" को उपाधि प्राप्त गरिन्।
- पद्म सारङ्गपानी कल्चरल एकेडेमीले २४ डिसेम्बर २००५ मा सुधालाई 'पद्म साधना' पुरस्कारले सम्मान गरेको थियो।
- चेन्नईमा तमिल ब्राह्मण संघ (थम्ब्रास) ले २५/१२/२००५ मा राज्य सम्मेलनको रजत जयन्तीमा सुधा रगुनाथनलाई 'उत्कृष्टता पुरस्कार' प्रदान गरेको थियो।
- रोटरी क्लब अफ त्रिचिरापल्ली फोर्ट, त्रिचीले ८ मार्च २००६ मा सुधालाई 'भोकेशनल एक्सेलेन्स अवार्ड' प्रदान गरेको थियो।
- ९ डिसेम्बर २००५ मा त्याग ब्रह्म गण सभाबाट 'वाणी कला सुधाकर'।
- श्री राम भक्त जन समाज, केकेनगर, चेन्नईबाट 'संगीता मामानी'
- २१ डिसेम्बर २००५ मा विश्वव्यापी ललित कलाबाट 'नाध रत्नकला'।
- 'नाध कविता' २६ डिसेम्बर २००५ मा, संगीत पत्रिका 'नाध ब्रह्मम' को अगुवाइमा।
- आर्ष विद्या गुरुकुलम द्वारा आयोजित पूज्यश्री स्वामी दयानन्द सरस्वतीको "आर्ष कला भूषणम्"
सन्दर्भहरु
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ Ragunathan, Sudha, "Padma Awards", Ministry of Home Affairs (Govt. of India), अन्तिम पहुँच २१ सेप्टेम्बर २०१७।
- ↑ Ragunathan, Sudha, "Padma Awards", Ministry of Home Affairs (Govt. of India), अन्तिम पहुँच २१ सेप्टेम्बर २०१७।
- ↑ ३.० ३.१ ३.२ Ranjani Govind (१५ मार्च २०१३), "Holding the new wave", The Hindu, अन्तिम पहुँच ८ नोभेम्बर २०१३।
- ↑ ४.० ४.१ ४.२ B. Kolappan (२९ जुलाई २०१३), "Sangita Kalanidhi for Sudha Ragunathan", The Hindu, अन्तिम पहुँच ८ नोभेम्बर २०१३।
- ↑ ५.० ५.१ Deepa Ganesh (१३ सेप्टेम्बर २०१३), "In the flow of things", The Hindu, अन्तिम पहुँच ८ नोभेम्बर २०१३।
- ↑ Shobha Warrier (४ फेब्रुअरी २०११), "Wanted to be a doctor, became Carnatic star", Rediff.com, अन्तिम पहुँच ८ नोभेम्बर २०१३।
- ↑ "Simplify Carnatic music so it reaches a larger audience, says renowned singer Sudha Raghunathan | Latest News & Updates at Daily News & Analysis", dna (en-USमा), ३१ अक्टोबर २०१५, अन्तिम पहुँच २९ जनवरी २०१७।
- ↑ Sudha Raghunathan Debut as Music Director with film version of Ashoka Mitran's novel 'Thanneer'
- ↑ Ranjani Govind (२२ डिसेम्बर २००६), "For a song", The Hindu, अन्तिम पहुँच ८ नोभेम्बर २०१३।
- ↑ M. Balaganessin (१८ मार्च २००६), "A saga of magic", The Hindu, अन्तिम पहुँच ८ नोभेम्बर २०१३।
- ↑ "United Nations issues stamp to honourcarnatic music artist M S Subbulakshmi", ३ अक्टोबर २०१६।
- ↑ "Looking beyond the summit", The Hindu (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २९ जनवरी २०१७।
- ↑ Sreedhar Pillai (१४ सेप्टेम्बर २००७), "Shhh... He's back", The Hindu, अन्तिम पहुँच ८ नोभेम्बर २०१३।
- ↑ १४.० १४.१ Ranjani Govind (२१ अगस्ट २००७), "Sudha is doing her bit for society", The Hindu, अन्तिम पहुँच ८ नोभेम्बर २०१३।
- ↑ G. Swaminathan (३१ अगस्ट २००७), "In the footsteps of her guru", The Hindu, अन्तिम पहुँच ८ नोभेम्बर २०१३।
- ↑ १६.० १६.१ "Thrahimam 2 by Various Artists on Apple Music", iTunes, १९ अप्रिल २०१३।
- ↑ "Padma Awards", Ministry of Home Affairs, Government of India, २०१५, अन्तिम पहुँच २१ जुलाई २०१५। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १५ अक्टोबर २०१५ मिति
बाह्य लिङ्कहरु
सम्पादन गर्नुहोस्ढाँचा:Padma Shri Award Recipients in Art ढाँचा:PadmaBhushanAwardRecipients 2010–19