बलबहादुर केसी

बलबहादुर केसी ( नेपाली: बलबहादुर केसी नेपालका पूर्व मन्त्री हुन । उनी हाल नेपाली कांग्रेसको केन्द्रीय कार्यसमिति सदस्य छन् । उनी अहिले नेपाली राजनीतिमा सक्रिय छन् । नेपाली कांग्रेसका साथै नेपाली राजनीतिमा उनको ठूलो प्रभाव छ ।

Bal Bahadur KC
बलबहादुर केसी
Minister for Culture, Tourism and Civil Aviation of Nepal
कार्यकाल July 25, 2001 – ----
एकाधिपति	Gyanendra of Nepal
प्रधानमन्त्री	Sher Bahadur Deuba
Ministry of Housing and Physical Planning
कार्यकाल June 30, 1999 – ---
एकाधिपति	Birendra of Nepal
प्रधानमन्त्री	Krishna Prasad Bhattarai
व्यक्तिगत विवरण
जन्म	July 17, 1953 A.D. Salyan, Solukhumbu
राजनीतिक दल	Nepali Congress

बहुदलीय व्यवस्था पछिको पहिलो आम चुनावमा सोलुखुम्बुबाट प्रतिनिधिसभा सदस्यमा विजयी भएका केसीले त्यसपछिका मध्यावधी चुनाव २०५१ र २०५६ सालमा समेत सोलुखुम्बुबाट लगातार जित हासिल गरे । २०६४ सालमा भएको पहिलो संविधानसभाको चुनावमा पराजित र २०७० सालको दोस्रो संविधानसभामा विजयी भएका केसी २०७४ र २०७९ भने पराजित भए । २०२७ सालमा नेविसंघ, महेन्द्ररत्न क्याम्पसको सभापति पद सम्हालेका केसी २०४० देखि ४४ सालसम्म नेविसंघको केन्द्रीय अध्यक्ष भए ।

परिवार

उनीले सन् १९५३ जुलाई १७ मा सोलुखुम्बु जिल्लाको सल्यान गाविसमा बुबा लालबहादुर केसी र आमा महेश्वरी केसीको कोखबाट जन्म लिएका हुन । उनले पद्मकन्या बहुमुखी क्याम्पसको स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियनकी पूर्व अध्यक्ष, नेपाल विद्यार्थी युनियनका पूर्व केन्द्रीय समिति सदस्य र नेपाल महिला संघका पूर्व केन्द्रीय समिति सदस्य रीना उप्रेती केसीसँग विवाह गरेका छन् ।

शिक्षा

उनले त्रिभुवन विश्वविद्यालयबाट राजनीतिशास्त्रमा एमए गरेका छन् ।

राजनीतिक जीवन

विद्यार्थी नेता तथा प्रजातन्त्रकर्मी

बलबहादुर केसी सन् १९७० देखि १९७२ सम्म महेन्द्र रत्न क्याम्पस ताहाचलको स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियनको अध्यक्षमा निर्वाचित भएका थिए । बलबहादुर केसीलाई २०३५ सालमा बीपी कोइराला (पार्टी सभापती )ले कार्यबाहक सभापतीमा नियुक्त गर्नुभएको थियो, विद्यार्थी तर्फबाट उनले २०३६ सालको जनआन्दोलनको नेतृत्व समेत गरेका थिए । उनी सन् १९८३ (२०४०) देखि १९८७(२०४४ ) सम्म नेपाल विद्यार्थी संघका अध्यक्ष थिए २०५३ सालमा युवा खेलकुद तथा संस्कृतिमन्त्री बनेका केसी २०५६ सालमा आवास तथा भौतिक योजना मन्त्री र २०५८ सालमा संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्री बन्नुभयो ।

२०४९ सालदेखि हालसम्म पनि नेपाली कांग्रेसका केन्द्रीय सदस्यमा रहेका केसीले २०४२ सालमा सत्याग्रह आन्दोलनको केन्द्रीय परिचालन समिति सदस्य भएर काम गरेका थिए । २०६२÷०६३ को जनआन्दोलनमा नेपाली कांग्रेसको तर्फबाट काठमाण्डौको चावहिल क्षेत्रको इन्चार्जको भूमिका निर्वाह गरेका केसी पटक पटक गरी ७ वर्ष जेल बसेका छन ।

• उनले नेपाली कांग्रेसको सत्याग्रह आन्दोलनको केन्द्रीय परिचालन समिति सदस्यको रुपमा काम गरेका थिए ।
• उनले सन् १९८९ को जनआन्दोलन २०४६ जनआन्दोलनको केन्द्रीय परिचालन समिति सदस्यको रुपमा काम गरे ।

संसदको बाटो (२०४८ साल)

उनी २०४८ सालमा सोलुखुम्बु जिल्लाबाट प्रतिनिधिसभा सदस्यमा निर्वाचित भएका थिए ।

• उनी २०४९ सालदेखि हालसम्म नेपाली कांग्रेसको केन्द्रीय सदस्य हुन् ।

संसदको बाटो (२०५१ वि.सं.)

उनी २०५१ साल (१९९४) मा सोलुखुम्बु जिल्लाबाट पुनः संसद सदस्यमा निर्वाचित भएका थिए ।

• उनी नेपालको पहिलो खेलकुद मन्त्री बने । उनी नेपालका युवा, खेलकुद तथा संस्कृतिमन्त्रीमा नियुक्त भएका थिए ।

• उनी २०५६ सालमा सामान्य प्रशासन तथा श्रममन्त्री बनेका थिए । (१९९९ ई.)
• उनी आवास तथा भौतिक योजना मन्त्री पनि भए सन् २०५६ मा। (१९९९ ईस्वी)

संसदको बाटो (२०५६ वि.सं.)

२०५६ सालमा उनी पुनः संसद सदस्यमा निर्वाचित भए । (१९९९ ई.)

• पछि २०५८ सालमा उहाँ नेपालको संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्री भएका थिए । (२००१)

जनआन्दोलन 2062/2063BS (2006 AD)

उनले २०६२/२०६३ जनआन्दोलनमा प्रमुख भूमिका निर्वाह गरेका थिए । चाबहिल काठमाडौंको क्षेत्र सम्हाल्न कमाण्डरको भूमिका थियो ।

संसदको बाटो (२०७० वि.सं.)

उनी सोलुखुम्बु जिल्लाबाट नेपालको व्यवस्थापिका संसदमा निर्वाचित भएका थिए । नेपालको संविधान २०७२ मा हस्ताक्षर गर्ने उनी एक सांसद हुन् । (२०१५ ई.) नेपालको २०७२ को संविधान निर्माणमा उनको प्रमुख भूमिका रहेको छ

देश को लागी उल्लेखनीय कार्य

• उनले पशुपतिनाथ मन्दिरको पुनर्निर्माणमा योगदान दिएका थिए । (विश्व सम्पदा स्थल)
• मायादेवी मन्दिर लुम्बिनी गुरुयोजना कार्यान्वयन गरे ।
• उनले भारतको बनारसमा धर्मशाला निर्माण गरे ।

पासाङ ल्हामु शेर्पालाई राष्ट्रिय नायक घोषणा गर्न उनले महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए । उनले फाप्लु र लुक्ला विमानस्थलको स्तरोन्नति गरी पर्यटन उड्डयन र सांस्कृतिक क्षेत्रमा उल्लेखनीय काम गरेका छन् ।

• उनले सगरमाथा (विश्वको सर्वोच्च हिमाल) मा प्रदूषण नियन्त्रण केन्द्र पनि स्थापना गरेका थिए ।

उनले सोलुखुम्बु जिल्ला र देशको विकासमा महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका छन् । उनी सोलुखुम्बुका अभिभावकका रुपमा परिचित छन् ।