प्रवेगमापक यन्त्र कुनै पनि वस्तुको प्रवेग मापन गर्ने यन्त्र हो । अङ्ग्रेजीमा एक्सलरोमिटर(accelerometer) भनेर चिनिने यो यन्त्रमा प्रायः यी विद्युतयान्त्रिक (एलेक्ट्रोमेकैनिकल) युक्तीहरु हुन्छन् जो प्रवेगका संगत उपर्युक्त वैद्युत सङ्केत (विभवान्तर वा धारा) प्रदान गर्दछ ।

  • प्रवेगमापक यदि कारमा लागेको छ भनें बताउन सक्छ कि कार कुनै ढलानमा चढ रहेको छवा छैन। step?
  • कुनै कार वा अन्य इंजन/मशीनका कम्पनहरूको मापन गरेर त्यसमा छिपी भएको समस्याहरु निकालिन सकिन्छ।
  • यसको सहायतादेखि वाद्ययन्त्र बनाउनमा सहायता मिल्न सक्छ।
  • केही कंपनीहरु आफ्नो ल्यापटपमा प्रवेगमापक यन्त्र लगा्दछन्। यदि लैपटप हाथदेखि छूटेर खस्यो भनें प्रवेगमापक यन्त्र यस स्थितिलाई तुरन्त नाप्छ र 'हार्ड डिस्क'लाई बन्द गर्न दिन्छ जसदेखि त्यसमा खराबी आउनाले बाँच्छ।

प्रवेग नाप्ने सिद्धान्त अनि विधिहरु

सम्पादन गर्नुहोस्
  • प्रवेग नाप्नेका धेरै तारीके छन्। केहीमा पिजेलेक्ट्रिक प्रभावको उपयोग हुन्छ। यिनमा त्वरित हुने स्थितिमा प्रतिबल (स्ट्रेस) उत्पन्न हुन्छ जसका कारण यो एक विभवान्तर पैदा गर्दछ। यो विभवान्तर त्वरणका समानुपाती हुन्छ।
  • धारितामा परिवर्तनको आधार बनाएर पनि त्वरण मापिन्छ। धारितामा भए परिवर्तनलाई मापकर एलेक्ट्रोनिक परिपथ द्वारा अप्रत्यक्ष तरिकाले प्रवेग निकाल्न सकिन्छ।
  • पिजोरेजिस्टिव प्रभाव, गरम हावाका बुलबुले र प्रकाशदेखि पनि प्रवेग मापा जा सक्छ।

बाहिरि लिङ्कहरू

सम्पादन गर्नुहोस्