प्रवेग

कुनै वस्तुका वेग परिवर्तनको दरलाई प्रवेग (Acceleration) भन्दछन्। यसको मापन एकाइ मीटर प्रति वर्ग सेकेण्ड (m/sec ^२) हुन्छ तथा यो एक सदिश राशि छन्। प्रवेग धनात्मक वा ऋणात्मक हुन सक्छ। ऋणात्मक प्रवेगलाई गतिह्रास भनिन्छ।

न्यूटनको दोस्रो नियम द्वारा वर्णन गरिएको‌ छ जसअनुसार वस्तुको प्रवेगको परिमाण दुई कारणहरूको संयुक्त प्रभाव हो:

त्यस वस्तुमा कार्य गर्ने सबै बाह्य शक्तिहरूको शुद्ध सन्तुलन — परिमाण यो शुद्ध परिणामकारी बलसँग प्रत्यक्ष समानुपातिक हुन्छ;

त्यो वस्तुको द्रव्यमान, बनाइएको सामग्रीमा निर्भर गर्दै — परिमाण वस्तुको द्रव्यमानसँग उल्टो समानुपातिक हुन्छ।

$:{\vec {a}}(t)={\frac {\mathrm {d} {\vec {v}}(t)}{\mathrm {d} t}}\equiv {\dot {\vec {v}}}(t)$

या,

$:{\vec {a}}(t)={\frac {\mathrm {d} ^{2}{\vec {r}}(t)}{\mathrm {d} t^{2}}}\equiv {\ddot {\vec {r}}}(t)$