तरुणदीप राई (जन्म २२ फेब्रुअरी १९८४, नामची, सिक्किम, भारत)[१] एक भारतीय धनुर्धारी हुन्।[२][३] खेलकुदमा उनको योगदानको लागि उनलाई भारत सरकारले २०२१ मा पद्मश्रीबाट सम्मानित गरेको छ।

तरुणदीप राई
व्यक्तिगत जानकारी
राष्ट्रियताभारतीय
जन्म (1984-02-22) २२ फेब्रुअरी १९८४ (उमेर ४०)
नामची, सिक्किम, भारत
पेशाआर्करी
पदक कीर्तिमान
Men's archery
 भारतको प्रतिनिधित्व गर्दै
प्रतियोगिता प्रथम दोश्रो तेश्रो
World Championships 0 2 0
World Cups 2 6 0
Asian Games 0 1 1
Asian Archery Championships 0 2 1
Commonwealth Games 0 0 1
South Asian Federation Games 5 1 0
World Championships
रजत पदक – दोस्रो स्थान 2005 Madrid Men's Team
रजत पदक – दोस्रो स्थान 2019 's-Hertogenbosch Men's Team
World Cup
सवर्ण पदक – पहिलो स्थान 2022 Antalya Mixed Team
सवर्ण पदक – पहिलो स्थान 2010 Shanghai Men's Team
रजत पदक – दोस्रो स्थान 2023 Antalya Men's Team
रजत पदक – दोस्रो स्थान 2014 Wroclaw Men's Team
रजत पदक – दोस्रो स्थान 2012 Odgen Men's Team
रजत पदक – दोस्रो स्थान 2012 Antalya Men's Team
रजत पदक – दोस्रो स्थान 2011 Porec Men's Team
रजत पदक – दोस्रो स्थान 2010 Porec Men's Team
Asian Games
कांस्य पदक – तेस्रो स्थान 2006 Doha Team
रजत पदक – दोस्रो स्थान 2010 Guangzhou Individual
Asian Archery Championships
कांस्य पदक – तेस्रो स्थान 2019 Bangkok Recurve Team
रजत पदक – दोस्रो स्थान 2005 New Delhi Recurve Team
रजत पदक – दोस्रो स्थान 2003 Yangon Recurve Team
Commonwealth Games
कांस्य पदक – तेस्रो स्थान 2010 New Delhi Recurve Team
South Asian Federation Games
सवर्ण पदक – पहिलो स्थान 2016 Shillong Men's Team
सवर्ण पदक – पहिलो स्थान 2016 Shillong Mixed Team
सवर्ण पदक – पहिलो स्थान 2016 Shillong Individual
सवर्ण पदक – पहिलो स्थान 2010 Dhaka Individual
सवर्ण पदक – पहिलो स्थान 2006 Colombo Men's Team
रजत पदक – दोस्रो स्थान 2006 Colombo Individual

जीवनवृति सम्पादन गर्नुहोस्

 
राष्ट्रपति डा ए.पी.जे. अब्दुल कलाम २९ अगस्ट २००६ मा नयाँ दिल्लीमा एक शानदार समारोहमा तीरंदाजीका लागि श्री तरुणदीप राईलाई अर्जुन पुरस्कार-२००५ प्रदान गर्दै।

तरुणदीपले १९ वर्षको उमेरमा म्यानमारको याङ्गुनमा भएको एसियन आर्चरी च्याम्पियनसिप २००३ मा खेल्दा अन्तर्राष्ट्रिय आर्चरीमा डेब्यु गरेका थिए।[४]


तरुणदीप राईले २४ नोभेम्बर २०१० मा चीनको ग्वान्झाउमा सम्पन्न १६ औं एसियाली खेलकुदमा[५]आर्चरीमा भारतलाई पहिलो व्यक्तिगत रजत पदक जिते।[६]

उनी २००६ मा दोहामा भएको १५ औं एशियाली खेलकुदमा कास्य पदक जित्ने भारतीय आर्चरी टोलीका सदस्य थिए।[४]

२००४ ग्रीष्मकालीन ओलम्पिकमा, तरुणदीप पुरुषहरूको व्यक्तिगत रैंकिंग राउन्डमा ६४७ को ७२-एरो स्कोरका साथ ३२ औं स्थानमा थिए।[४] उनले पहिलो एलिमिनेशन राउण्डमा ग्रीसका एलेक्जेन्ड्रोस कारागेओर्जियोसँग १४७–१४३ ले हार बेहोरेका थिए । यो स्कोरले राईलाई ४३औं वरीयतामा पुर्यायो । राई २००४ ग्रीष्मकालीन ओलम्पिकमा ११ औं स्थानमा रहेको भारतीय पुरुष आर्चरी टोलीका सदस्य पनि थिए।

करियरलाई खतरामा पार्ने काँधको चोटले उनलाई धेरैजसो दुई वर्षसम्म को लागि खेल छोड्नु परेओ । अत्यधिक प्रयोगका कारण उनको दाहिने काँधमा चोट लागेको थियो र सन् २००७ र २००८ मा उनी बाहिरिएका थिए ।[७] तरुणदीप राई सन् २०१० को ग्वान्झाउ एसियाली खेलकुदमा पुरुष टोलीमा परेका थिएनन् । व्यक्तिगत घटनामा मात्र प्रतिस्पर्धा गरे। तर उनी लयमा आए र रजत पदक जिते, जुन कसैले पनि सोचेका थिएनौं।[८]

तरुणदीप २०१२ लन्डन ओलम्पिकमा भारतीय पुरुष रिकर्भ टोलीका सदस्य थिए।[९] तरुणदीप राईले सन् २०१२ मा अमेरिकाको ओग्डेनमा भएको लण्डन ओलम्पिकको छनोट चरणमा देशलाई तेस्रो स्थान दिलाएका थिए ।[१०]

तरुणदीप भारतीय तीरंदाजी टोलीको एक हिस्सा थिए जसले न्यूयोर्क शहरमा २००३ विश्व च्याम्पियनसिपमा चौथो स्थान हासिल गर्यो।[४] स्पेनको म्याड्रिडमा भएको २००५ विश्व च्याम्पियनसिपमा उनको टोलीले रजत पदक जित्यो। उनी २००५ मा विश्व तीरंदाजी च्याम्पियनसिपको सेमिफाइनल राउन्डमा पुग्ने पहिलो भारतीय पनि बने, जहाँ उनी कांस्य पदक प्लेअफमा दक्षिण कोरियाका वोन जोङ चोईसँग १०६-११२ ले हारेका थिए।[४]

गुवाहाटी र शिलङमा भएको दक्षिण एसियाली खेलकुदमा तरुणदीप राईले तीन स्वर्ण जितेका थिए ।[११] दक्षिण एसियाली खेलकुदमा भारतको दबदबामा पनि तरुणले महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए ।[११]

पुरस्कार सम्पादन गर्नुहोस्

तरुणदीप आर्चरीमा आफ्नो उपलब्धिहरूका लागि अर्जुन पुरस्कार (२००५) प्राप्तकर्ता हुन्।[१२]

२०२० मा, भारत सरकारले उनलाई पद्मश्री, भारत गणतन्त्रको चौथो सर्वोच्च नागरिक पुरस्कारले सम्मान गर्‍यो।[१३]

टोकियो ओलम्पिक सम्पादन गर्नुहोस्

अतनु दास र प्रवीण जाधवसँगै तरुणदीप राईले टोकियो ओलम्पिकका लागि कोटा प्राप्त गरे।[१४] लकडाउन भएदेखि, उनले एएसआई क्याम्पसमा बस्न र आफ्नो अन्तिम ओलम्पिकको लागि प्रशिक्षण रोजे।[१५][१६] उनले ६ महिनामा १४ केजी तौल घटाएकी छन् ।[१७][१८] पुरुष टिम इभेन्टमा राउन्ड अफ १६ मा कजाकिस्तानलाई हराएर क्वार्टर फाइनलमा गणतन्त्र कोरियासँग पराजित हुनुअघि तरुणदीप राईले आफ्ना सहकर्मीहरूसँग मिलेर काजाकिस्तानलाई हराए । व्यक्तिगत इभेन्टमा तरुणदीपले पहिलो राउण्डमा युक्रेनका ओलेक्सी हुनबिनलाई ६–४ ले हराए भने दोस्रो राउण्डमा इजरायलका इटाय सानीसँग रोमाञ्चक वन एरो सुटअफमा पराजित भए ।

सन्दर्भ सम्पादन गर्नुहोस्

  1. "Tarundeep Rai – Archery – Olympic Athlete", 2012 London Olympic and Paralympic Summer Games. International Olympic Committee, मूलबाट १ अगस्ट २०१२-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २ अगस्ट २०१२  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १ अगस्ट २०१२ मिति
  2. "Tarundeep Rai in good form", The Hindu, २३ जुन २००५, मूलबाट ६ अगस्ट २०१२-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ६ फेब्रुअरी २०१०  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण ६ अगस्ट २०१२ मिति
  3. "Tarundeep Rai withdraws", The Hindu, १७ अगस्ट २००७, मूलबाट १९ जुन २०११-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ६ फेब्रुअरी २०१०  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १९ जुन २०११ मिति
  4. ४.० ४.१ ४.२ ४.३ ४.४ "Tarundeep Rai Profile", iloveindia.com, अन्तिम पहुँच ६ फेब्रुअरी २०१० 
  5. S. Kannan (नोभेम्बर २५, २०१०), "Rai wins silver and scripts history", India Today (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२१-०७-२३ 
  6. "Tarundeep Rai creates history at Asian Games", The Times of India, २४ नोभेम्बर २०१०, अन्तिम पहुँच २५ नोभेम्बर २०१० 
  7. Tushar Bhaduri (जुलाई १४, २०१२), "Tarundeep Rai makes comeback for London Olympics", India Today (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२१-०७-२३ 
  8. Dola Banerjee (जुलाई ३१, २०१२), "London Olympics: Moment of pride for India and the archers", India Today (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२१-०७-२३ 
  9. "Indian archery team books Olympic ticket", २३ जुन २०१२। 
  10. "London 2012: Indian archers ranked 3rd for qualifying round", India Today (अङ्ग्रेजीमा), IANS, जुन २०, २०१२, अन्तिम पहुँच २०२१-०७-२३ 
  11. ११.० ११.१ Sudeer Mahavaadi (फेब्रुअरी २२, २०१६), "Exclusive: Star archer Tarundeep Rai eyes Olympic glory after rich haul at South Asian Games", India Today (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२१-०७-२३ 
  12. "Pankaj Advani named for Khel Ratna", The Hindu, १८ अगस्ट २००६, मूलबाट ६ जुन २०११-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ६ फेब्रुअरी २०१०  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण ६ जुन २०११ मिति
  13. "Padma Awards: 2020", Ministry of Home Affairs (India), २५ जनवरी २०२०, पृ: 2–6, अन्तिम पहुँच २६ अगस्ट २०२० 
  14. Stanley, John (२०१९-०६-१२), "Indian men upset Canada to qualify three places for Tokyo 2020 Olympic Games", World Archery (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच २०२१-०१-१२ 
  15. Scroll Staff, "Archer Tarundeep Rai using lockdown time to build shoulder muscles, stay in shape for Tokyo Olympics", Scroll.in (en-USमा), अन्तिम पहुँच २०२१-०१-१२ 
  16. "Bonding in isolation: Archers Tarundeep and Pravin stay sharp amid lockdown", ESPN (अङ्ग्रेजीमा), २०२०-०४-२९, अन्तिम पहुँच २०२१-०१-१२ 
  17. "'I lost 14 kgs in six months' - Veteran Indian archer Tarundeep Rai targets Tokyo medal after gruelling fitness journey", Olympic Channel, अन्तिम पहुँच २०२१-०१-१२ 
  18. "Tarundeep Rai: I need to win medal at Tokyo Olympics so I can meet my son's gaze", Firstpost, २०२०-१२-२३, अन्तिम पहुँच २०२१-०१-१२ 

बाह्य लिङ्कहरू सम्पादन गर्नुहोस्