डिसी मोटर एक विद्युतीय मोटर हो जसले यांत्रिक बल उत्पादन गर्न डिसी करेन्ट (डीसी)को प्रयोग गर्दछ।

दुई-पोल रोटर (armature) र स्थायी चुम्बक स्टेटरको साथ ब्रश गरिएको इलेक्ट्रिक मोटरको कार्य। "एन" र "एस" ले चुम्बकको भित्री अक्षमा ध्रुवीयताहरू निर्दिष्ट गर्दछ-बाहिरी अनुहारहरूमा विपरीत ध्रुवीयतहरू हुन्छन्। + र-सङ्केतहरूले देखाउँछ जहाँ आर्मेचर कोइलहरूमा वर्तमान आपूर्ति गर्ने कम्युटेटरमा डीसी वर्तमान लागू हुन्छ।

सबैभन्दा सामान्य प्रकारहरू कोइलहरूमा प्रवाहहरूद्वारा उत्पादित चुम्बकीय शक्तिहरूमा निर्भर हुन्छन्। लगभग सबै प्रकारका डीसी मोटरहरूमा करेन्ट को दिशा परिवर्तन गर्न केही आन्तरिक संयन्त्रहरू हुन्छन्।

डिसी मोटर व्यापक रूपमा प्रयोग हुने मोटरको पहिलो रूप थियो, किनकि यो मोटर त्यस समय अस्तित्वमा रहेको डिसी-करेन्ट प्रकाश शक्ति वितरण प्रणालीहरूबाट संचालित हुन सक्थे। डीसी मोटरको गति एक विस्तृत दायरामा नियन्त्रण गर्न सकिन्छ, भोल्टेज परिवर्तन गरेर वा फिल्ड करेन्टको मात्रा परिवर्तन गरेर यसको गतिबदल्न सकिन्छ। साना डीसी मोटरहरू औजार, खेलौना र उपकरणहरूमा प्रयोग गरिन्छ। युनिभर्सल मोटर, डिसी करेन्टएसी करेन्टमा सञ्चालन गर्न सकिन्छ। ठुला डीसी मोटरहरू हाल विद्युतीय सवारी साधन, लिफ्ट र होइस्ट, र स्टिल रोलिङ मिमा प्रयोग गरिन्छ। पावर इलेक्ट्रोनिक्स बिकासले धेरै प्रयोगहरूमा एसी मोटरले डीसी मोटरलाई प्रतिस्थापन सम्भव बनाएको छ।

ब्रस युक्त डीसी इलेक्ट्रिक मोटरले आन्तरिक कम्युटेटर, स्थिर चुम्बक (स्थायी वा विद्युत चुम्बक) र घुम्ने विद्युत चुम्बकहरू प्रयोग गरेर मोटरमा डीसी पावर प्रदान गरेर टर्क उत्पन्न गर्दछ।

ब्रस युक्त डीसी मोटरका फाइदाहरूमा न्युन सुरुवाती लागत, उच्च विश्वसनीयता, र मोटर गतिको सरल नियन्त्रण समावेश छ। बेफाइदाहरू उच्च मर्मत र उच्च तीव्रता प्रयोगका लागि कम जीवनकाल हुन्। मर्मतसम्भारमा नियमित रूपमा कार्बन ब्रस र स्प्रिङहरू ( जसमा प्रवाह हुन्छ) प्रतिस्थापन गर्नुपर्छ, साथै कम्युटेटर सफा गर्नुपर्छ वा फेर्नुपर्छ। यी अङ्गहरू मोटर बाहिरबाट मोटर भित्र विद्युतीय शक्ति स्थानान्तरण गर्न आवश्यक पर्छ।

ब्रस सामान्यतया ग्रेफाइट वा कार्बनबाट बनेको हुन्छ, कहिलेकाहीँ चालकता सुधार गर्न तामा पनि थप गरिएको हुन्छन्।

ब्रशलेस डीसी मोटरमा रोटरमा एक वा बढी स्थायी चुम्बकहरू र स्टेटरका लागि विद्युत चुम्बक प्रयोग गरिन्छ। मोटर कन्ट्रोलरले डीसीलाई एसी रूपान्तरण गर्दछ। यो डिजाइन ब्रश मोटर्सको तुलनामा यान्त्रिक रूपमा सरल छ किनभने यसले मोटर बाहिरबाट स्पिनिङ रोटरमा पावर स्थानान्तरण गर्ने जटिलता हटाउँछ।

ब्रशलेस मोटरका फाइदाहरूमा लामो जीवन अवधि, थोरै वा शून्य मर्मतसम्भार, र उच्च दक्षता समावेश छ। कमजोरीहरूमा उच्च प्रारम्भिक लागत, र अधिक जटिल मोटर गति नियन्त्रकहरू समावेश छन्। त्यस्ता

स्थायी चुम्बक स्टेटर

सम्पादन गर्नुहोस्

स्थायी चुम्बक मोटरमा स्टेटर फ्रेममा फिल्ड वाइन्डिङ हुँदैन, यसको सट्टा चुम्बकीय क्षेत्र प्रदान गर्न स्थायी चुम्बक मा निर्भर हुन्छ जसको बिरूद्ध रोटर क्षेत्रले टर्क उत्पादन गर्न अन्तर्क्रिया गर्दछ।

वुन्ड स्टेटर

सम्पादन गर्नुहोस्
 
फिल्ड कोइललाई सन्टमा, श्रृङ्खलामा, वा कम्पाउन्डमा डीसी मेसिन (मोटर वा जेनेरेटर) को आर्मेचरसँग जोड्न सकिन्छ।

डीसी मोटरका लागि स्टेटर र रोटर बीच तीन प्रकारका विद्युतीय जडानहरू सम्भव छन्ः श्रृंखला (series), शन्ट/समानान्तर (shunt/parallel) र कम्पाउन्ड (compound) (श्रृंखला र शन्ट/समानांतरको विविध मिश्रण ) र प्रत्येकसँग अद्वितीय गति/टोक़ विशेषताहरू विभिन्न लोडि torque टोक़ प्रोफाइलका लागि उपयुक्त छन्।[]

सन्दर्भ सामग्रीहरू

सम्पादन गर्नुहोस्
  1. Herman, Stephen. Industrial Motor Control. 6th ed. Delmar, Cengage Learning, 2010. Page 251.