सिन्धु लिपि

सिन्धु लिपि, जसलाई सरस्वती लिपि पनि भनिन्छ, सिन्धु घाटी सभ्यताद्वारा निर्मित प्रतीकहरूको एक समूह हो। यी प्रतीकहरू भएका धेरैजसो शिलालेखहरू अत्यन्त छोटो छन्, यसले सिन्धु उपत्यका सभ्यताको अझैसम्म अज्ञात भाषा(हरू) रेकर्ड गर्न प्रयोग गरिने लेखन प्रणालीको गठन गरेको थियो वा थिएन भन्ने निर्णय गर्न गाह्रो हुन्छ। धेरै प्रयासका बाबजुद पनि 'स्क्रिप्ट' खुल्न सकेको छैन, तर प्रयास जारी छ।

सिन्धु लिपि
पाँच वर्णहरूको विशिष्ट शिलालेख देखाउने छाप छाप
प्रकार	अस्पष्ट सम्भवतः कांस्य युग लेखन वा प्राचीन-लेखन
समयावधि	अन्दाजी ३५००–१९०० ई.पू
लेखन दिशा	दायाँ देखि बायाँ, boustrophedon
भाषाहरू	अज्ञात (हड़प्पा भाषा हेर्नुहोस्)
आईएसओ १५९२४
आईएसओ १५९२४	Inds (610), ​Indus (Harappan)

विशेषताहरू

पात्रहरू धेरै हदसम्म चित्रात्मक हुन्छन्, सामान्यतया पुरातन संसारमा पाइने वस्तुहरू चित्रण गर्ने, हडप्पा संस्कृतिमा स्थानीय रूपमा पाइने वा प्राकृतिक संसारबाट व्युत्पन्न। यद्यपि, धेरै अमूर्त सङ्केतहरू पनि पहिचान गरिएको छ। केही सङ्केतहरू सरल चित्रात्मक सङ्केतहरूको यौगिकहरू हुन्, जबकि अन्यहरू अलगावमा देखा पर्दैनन्, अधिक जटिल सङ्केतहरूको घटकको रूपमा मात्र देखा पर्दछ।

अधिकांश विद्वानहरू सहमत छन् कि सिन्धु लिपि सामान्यतया दायाँबाट बायाँ पढिन्थ्यो, तथापि, केही अपवादहरू जसमा लिपि बायाँबाट दायाँ वा बुस्ट्रोफेडन मोडमा लेखिएको छ भनेर पनि थाहा छ। केही अन्वेषकहरूले सिन्धु लिपि र ब्राह्मी बीचको सम्बन्ध स्थापित गर्न खोजेका छन्, तर्क गर्दै कि यो भारतीय उपमहाद्वीपको क्षेत्रमा प्रयोग गरिएको लेखन प्रणालीको सबस्ट्रेटम वा पूर्वज हो।

यो पनि हेर्नुहोस्

• सिन्धु घाटीको सभ्यता