"हो भाषा" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
Content deleted Content added
सा रोबोट : हिज्जे मिलाउँदै |
सा clean up, replaced: श्रृंखला → शृङ्खला स्वतःविकी ब्राउजर प्रयोग गर्दै |
||
पङ्क्ति १३:
| fam4 = [[खेरवारी भाषाहरु|खेरवारी]]
| script = आधिकारिक :[[वराङ्ग सिटी]]
Secondary :[[देवनागरी]], [[ल्याटिन स्क्रिप्ट]], [[ओडिया स्क्रिप्ट]], [[तेलुगु स्क्रिप्ट]] <ref>
| nation = {{flag|India}} ([[Jharkhand]])
| iso3 = एचओसी
पङ्क्ति २३:
'''हो''' (ː (IP, IPA: / hoʤʌ /g /r /) २००१ को जनगणना अनुसार भारतमा मुख्य रूपले लगभग १.०४ मिलियन मानिसहरु (भारतको जनसंख्याको ०.१०३%) द्वारा बोलिने आस्ट्रोएसियाटिक भाषा परिवारको एउटा मुण्डा भाषा हो। हो आदिवासी भाषा हो। यो ओडिशा , झारखण्ड, बिहार, छत्तीसगढ, पश्चिम बङ्गाल, असमको हो, मुण्डा, कोल्हा र कोल आदिवासी समुदायहरुद्वारा बोलिने गरिन्छ र वराङ् सिटी लिपिको प्रयोग गरी लेखिने गरिन्छ। देवनागरी, ल्टियान लिपि, ओडिया लिपि र तेलुगु लिपिको उपयोग कहिले-कहिले गरिन्छ, यधपी देशी वक्ताहरूको एउटा हो लिपि मन पर्ने लिपि हो। ल्याटिन पछीको लिपिको आविष्कार ओट गुरु कोल लैको बोदरा ले गरेका थिए।
"हो" नाम मूल शब्द "(" (IPA: / ho) /)बाट लिइएको हो जसको अर्थ हुन्छ "मानव होना"।
==वितरण==
पङ्क्ति ३१:
भाषाको त्यो शब्द प्रकृति र पक्षिहरु र जनावरहरु सँगको निकटतालाई दर्शाउने गर्दछ जो आदिवासी भाषाहरुका लागि विशिष्ट हुन्। शिक्षण र सिकाइका क्षेत्रमा रोमन, देवनागरी र वराङ् सिटी लिपिहरूको उपयोग गरिएको छ। १९५३ मा, शिक्षा विभाग, बिहार सरकारले स्कूलहरूको सबै डिभिजनल इंस्पेक्टरहरूलाई निर्देश दिएका थिए। सरकारले भनेका शिष्य-शिक्षक जसको मातृभाषा हिन्दीबाट फरक छ, उनीहरूलाई आफ्नो मातृभाषामा रेकर्ड बनाएर राख्ने विकल्प दिनु पर्दछ। हिन्दीको बाहेक हरेक जूनियर ट्रेनिङ् स्कूलमा, १० अगस्ट १९५३ को सरकारी प्रस्ताव संख्या ६४५ को रूपमा स्वीकार गर्ने दोस्रो मातृभाषाको रूपले अनिवार्य पढाउनु पर्दछ। 'यो योजना प्राथमिक स्तरमा आफ्नो मातृभाषामा शिक्षा प्रदान गर्ने कार्यको लागि रहनेछ।
१९७६ बाट, राँची विश्वविद्यालयको अन्तर्गत विभिन्न कलेजहरूमा इन्टर र स्नातक पाठ्यक्रममा हो भाषा प्रदान गर्ने गरिएको छ। विश्वविद्यालयले १९८१ मा जनजातीय र क्षेत्रीय भाषाहरूको नामबाट एउटा फरक विभाग खोलेका थिए। तत्कालीन बिहारमा, सूचना र जनसञ्चार विभागले नियमित रूपले आदिवासी सप्तक नामक साप्ताहिकमा देवनागरी लिपिमा हो लेख, लोक कथाहरू, गीत प्रकाशित गरेका थिए। जनजातीय अनुसन्धान संस्थानले हो बोली को बारेमा एक अध्ययन समेत गरेका थिए।
हो भाषाको विकासमा महत्त्वपूर्ण पहल गरिएको छ। आदि संस्कृत संस्थान ईवा विज्ञान संस्थानको सहयोगले स्वर्गीय लैको बोदराको नेतृत्वमा हो भाषाको अध्ययन र विकास गर्नका लागि, इत्ते तुर्तुंग अखाडा, झींकपानीमा एउटा अग्रणी काम शुरू गरेका थिए। संस्थानले १९६३ मा एक पुस्तक प्रकाशित गरे जसको नाम थियो होआम पाहम पुति जो बैरङ्ग चिट्टी लिपिमा रहेको थियो र वराङ् चिट्टी, कखाराको अक्षरहरूलाई समेत प्रस्तुत गरेका थिए। सिन्धु सुरीनले ओभर अंकावा- को बारंग चिट्टीको एउटा सुधारित पटकथाका रूपमा प्रचारित गरे र त्यसपछि प्रचारित समेत गरे। सिन्धु जुमुर नामक संस्थाद्वारा यसलाई लोकप्रिय र प्रचारित गरिएको छ।
ए. पाठक र एन.के. वर्माले वराङ् चिति लिपिको तुलना सिन्धु घाटीको लिपिका साथ आफ्नो पुस्तक इकोस अफ सिन्धु घाटीमा गर्ने कोशिश गरे। ''सुधांशु कुमार रे'' ले आफ्नो 'इन्डस स्क्रिप्ट' मा बताएका छन् कि स्क्रिप्ट वराङ् चिट्टी सिन्धुले स्क्रिप्टबाट मिल्दो-जुल्दो खालको रहेको छ, जसलाई अशोक पागल र बल्लू इमामले बराका गाउँको नजिक असवारा पहाडीको गुफाहरूमा खोज गरेका थिए। जेभियर हो पब्लिकेशन, लुपुङ्गुटु देवनागरी लिपिमा पुस्तकहरूको एउटा
==हो भाषा र यूजीसी-नेट को बढदो महत्त्व==
पङ्क्ति ४४:
==बाह्य लिङ्कहरू==
==यो पनि हेर्नुहोस्==
|