"अलङ्कार (साहित्य)" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
Content deleted Content added
सा रोबोट : https://ne.wikipedia.org/s/2aog अनुसार हिज्जे मिलाउँदै |
सा रोबोट : हिज्जे मिलाउँदै |
||
पङ्क्ति ११:
यी मतहरूका विरोधमा १३ौं शतीमा [[जयदेव]]ले अलङ्कारहरूलाई काव्यधर्मका रूपमा प्रतिष्ठित गर्दै तिनलाई अनिवार्य स्थान दिए हो। जो व्यक्ति अग्निमा उष्णता न मानता हो, त्यसैको बुद्धिवाला व्यक्ति त्यो हुनेछ जो काव्यमा अलङ्कार न मानता हो। अलङ्कार काव्यका नित्यधर्म छन् (अंगीकरति य: काव्यं शब्दार्थावनलंकृती। असौ न मन्य्दै कस्मादनुष्णमनलं कृती।- [[चन्द्रालोक]])।
यस विवादका रहँदै पनि [[आनंदवर्धन]] जस्तै समन्वयवादिहरूले अलङ्कारहरूको महत्त्व प्रतिपादित गर्दै तिनलाई आंतर मान्नमा हिचक छैन देखिाई हो। रसहरूलाई अभिव्यंजना वाच्यविशेषदेखि नैं हुन्छ र वाच्यविशेषका प्रतिपादक शब्दहरूदेखि रसादिका प्रकाशक अलङ्कार, रूपक आदि पनि वाच्यविशेष नैं छन्, अतएव तिनलाई
वामनदेखि पहिलाका आचार्हरूले अलङ्कार तथा गुणहरूमा भेद छैन मानेको हो। भामह "भाविक" अलङ्कारका लागि गुण शब्दको प्रयोग गर्दछन्। दंडी दुइटैका लागि "मार्ग" शब्दको प्रयोग गर्दछन् र यदि अग्निपुराणकार काव्यमा अनुपम शोभाका आजाएकलाई गुण मान्दछन् (य: काव्ये महतीं छायामनुगृह् णात्यसौ गुण:) त दंडी पनि काव्यका शोभाएर धर्मलाई अलङ्कारको संज्ञा दिन्छन्। वामनले नैं गुणहरूको उपमा युवतीका सहज सौन्दर्यदेखि र शालीनता आदि त्यसको सहज गुणहरूदेखि दिएर गुणरहित परन्तु अलङ्कारमयी रचना काव्य छैन मानेको हो। यसैका पश्चात् यस प्रकारका विवेचनको परम्परा प्रचलित भएको हो।
|