सा बोट: स्वचालित पाठ परिवर्तन (- लागी + लागि )
सा बोट: स्वचालित पाठ परिवर्तन (-नजीक +नजिक)
पङ्क्ति ६:
देवयानिलाई कुवामा धकेलेर शर्मिष्ठा गए। पश्चात् दैववश राजा ययाति शिकार खेल्दै त्यहाँ आइपुगे। आफ्नो तिर्खा मेटाउनका लागि जब राजा कुवा निकट गए तब त्यस कुवामा वस्त्रहीन देवयानिलाई उनले देखे। उनले देवयानिको देहलाई ढाक्नका लागि आफ्नो दुपट्टा ओढाइदिए र देवयानिको हात समातेर कुवाबाट बाहिर निकाले।त्यसपछि देवयानिले प्रेमपूर्वक राजा ययातिलाई भनिन्, "हे आर्य! तपाईंले मेरो हात समात्नु भएको छ अतः म तपाईंलाई आफ्नो पति रूपमा स्वीकार गर्दछु हे वीरश्रेष्ठ! यद्यपि म ब्राह्मण पुत्री हूँ किन्तु [[वृहस्पति]]का पुत्र [[कच]]*को श्रापका कारण मेरो विवाह ब्राह्मण कुमारका साथ हुन सक्तैन। यस कारण तपाईं मलाई आफ्नो प्रारब्धको भोग सम्झी स्वीकार गर्नुहोस्।" ययातिले प्रसन्न भएर देवयानिको यस प्रस्तावलाई स्वीकार गरे।
 
देवयानि त्यहाँबाट आफ्नो पिता [[शुक्राचार्य]]का भएका ठाउँमा आएर उनीसित भएका समस्त वृत्तान्त भनिन्। शर्मिष्ठाले गरेको व्यबहारबाट शुक्राचार्यलाई अत्यन्त क्रोध आयो र उनी दैत्यहरूदेखि विमुख भए। यसमा दैत्यराज वृषपर्वा आफ्नो गुरूदेवका नजीक आएरनजिकआएर अनेक प्रकारदेखि अनुनय-विनय गर्न लागे। यस प्रकार अनुनय-विनय गर्नुले शुक्राचार्यको क्रोध केही शान्त भयो र ती बोले, "हे राजन्! मलाई तिमीसँग कुनै प्रकारको अप्रसन्नता छैन किन्तु मेरी पुत्री देवयानि अत्यन्त रुष्ट छ। यदि तिमी त्यसलाई प्रसन्न गर्न सक्यौ भने म पुनः तिम्रो साथ दिनेछु।" वृषपर्वाले देवयानिलाई प्रसन्न गर्नका लागि भने, "हे पुत्री! तिमीजो केही पनि माग म तिमीलाई त्यो प्रदान गरूँला।"देवयानि भन्छिन्, "हे दैत्यराज! मलाई तपाईंकी पुत्री शर्मिष्ठा दासीका रूपमा चाहियो। " आफ्नो परिवारमा आएको संकटलाई टार्नका लागि शर्मिष्ठाले देवयानिकी दासी बन्न स्वीकार गरिन्।
 
शुक्राचार्यले आफ्नी पुत्री देवयानिको विवाह राजा ययातिका साथ गरिदिए। शर्मिष्ठा पनि देवयानिका साथ उनकी दासीका रूपमा ययातिका भवनमा आइन्। केही काल पश्चात देवयानि पुत्रवती भएपछि शर्मिष्ठाले पनि पुत्रोत्पत्तिको कामनादेखि राजा ययाति समक्ष प्रणय निवेदन गरिन् जसलाई ययातिले स्वीकार गरे राजा ययातिका देवअथवादेखि दुइ पुत्र [[यदु]] तथा तुवर्सु र शर्मिष्ठादेखि तीन पुत्र द्रुह्य, अनु तथा [[पुरु]] भए। जब देवयानिलाई ययाति तथा शर्मिष्ठाका सम्बंधका विषयमा थाहा भयो तब उनी क्रोधित भएर आफ्नो पिताका नजीक गईन्।नजिकगईन्। शुक्राचार्यले राजा ययातिलाई बोलाएर भने, "ययाति! तिमी स्त्री लम्पट, मन्द बुद्धि तथा क्रूर छौ। यस कारण म तिमीलाई श्राप दिन्छु तिमीलाई तत्काल वृद्धावस्था प्राप्त हुनेछ।" तिनको श्रापदेखी भयभीत भएर राजा ययाति अनुनय गर्दै बोले, "हे ब्रह्मदेव! तपाईंकी पुत्रीका साथ विषय भोग गर्दै गर्दा अहिले मेरो तृप्ति पुर्ण भएको छैन। यस श्रापका कारण त तपाईंकी पुत्रीको पनि अहित छ।" तब केही विचार गर्दै शुक्रचार्य जीले भने , "राम्रो! यदि कोही तिमीलाई प्रसन्नतापूर्वक आफ्नो यौवनावस्था दिन्छ त तिमी त्यसका साथ आफ्नो वृद्धावस्थालाई बदल सक्दै छ।"
 
यस पश्चात् राजा ययातिले आफ्नो ज्येष्ठ पुत्रसँग भने, "वत्स यदु! तिमी आफ्नो हजुरबाद्वारा दिएको मेरो यस वृद्धावस्थालाई लिएर आफ्नो युवावस्था मलाई देउ।" यदुले भने, "हे पिताजी! असमयमा आएको वृद्धावस्थालाई लिएर म जीवित रहन चाहन्न। यस कारण म तपाईंको वृद्धावस्थालाई लिन सक्दिन।" ययातिले आफ्नो शेष पुत्रहरूदेखि पनि यसै प्रकारको आकांक्षा राखे किन्तु सबैभन्दा साना पुत्र पुरुलाई छोडेर अन्य पुत्रहरूले तिनको इच्छालाई मानेनन्। पुरु आफ्नो पितालाई आफ्नो युवावस्था सहर्ष प्रदान गरिदिए। पुनः युवा भएका राजा ययातिले यदुलाई भने, "तैंले ज्येष्ठ पुत्र भएर पनि आफ्नो पिताका प्रति आफ्नो कर्तव्यलाई पूर्ण गरेनस्। अतः म तँलाई राज्याधिकारदेखि वंचित गरेर आफ्नो राज्य पुरुलाई दिन्छु। म तँलाई श्राप पनि दिन्छु कि तेरा वंश सदैव राजवंशिहरूका द्वारा बहिष्कृत रहनेछ।" (राजा ययातिका यसै पुत्र यदुका वंशमा श्री कृष्णको अवतार भयो तथा [[शिशुपाल]]ले धर्मराज [[युधिष्ठिर]]का राजसूय यज्ञमा ययातिका यसै श्रापको उल्लेख गरेको थियो।)
"https://ne.wikipedia.org/wiki/ययाति" बाट अनुप्रेषित