"प्राणवायु" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
Content deleted Content added
सा →निर्माण: spelling check, replaced: ज़ → ज (3) |
सा r2.7.3) (रोबोट ले थप्दै: za:Yangj; अंगराग परिवर्तन |
||
पङ्क्ति १९:
अक्सिजन धेरै यौगिकहरूदेखि पनि क्रिया गर्दछ। नाइट्रिक अक्साइड, फेरस तथा मगनस हाइड्राक्साइडको आक्सीकरण साधारण तापमा नैं हुन्छ। हाइड्रोजन फास्फाइड, सिलिकन हाइड्राइड तथा जिंक इथाइलदेखि त क्रियामा यति ताप उत्पन्न हुन्छ कि संपूर्ण वस्तुहरू नैं प्रज्वलित हो उठ्दछन्। लोहा, निकल इत्यादि महीन रूपमा रहनमा र लेड सल्फाइड तथा कार्बन क्लोराइड सूर्यका प्रकाशमा क्रिया गर्दछन्। यी क्रियाहरूमा पानीको उपस्थिति, चाहे यो सूक्ष्म मात्रामा नैं किन न रहोस्, धेरै महत्वपूर्ण हो।
== उपयोग ==
जीवित प्राणीहरूका लागि अक्सिजन अति आवश्यक हुन्छ। यसलाई ती [[श्वसन]] द्वारा ग्रहण गर्दछन्। द्रव अक्सिजन तथा कार्बन, [[पेट्रोलियम]], इत्यादिको मिश्रण अति [[विस्फोटक]] हो। यस लागि यिनको उपयोग कडी वस्तुहरू (चट्टान इत्यादि)का तोड़नमा हुन्छ। फलामको मोटी चद्दर काटने अथवा मशीनका टूटे भागहरूलाई जोडनका लागि अक्सिजन तथा दहनशील ग्यासलाई ब्लो पाइपमा जल्याइन्छ। यस प्रकार उत्पन्न ज्वालाको ताप धेरै अधिक हुन्छ। साधारण अक्सिजनका साथ [[हाइड्रोजन]] वा [[एसिटिलीन]] जलाई जान्छ। यसका लागि यी ग्यासहरू [[इस्पात]]का बेलनहरू (सिलिंडर्स)मा अति संपीडित अवस्थामा बिगर्छन्। अक्सिजन [[सिरका]], [[वार्निश]] इत्यादि बनाउने तथा असाध्य रोगिहरूका साँस लिनको लागि पनि उपयोगी हो।
== पहचान ==
दहक्दै तिनकेका प्रज्वलित हुनाले अक्सिजनको पहचान हुन्छ (नाइट्रस अक्साइडदेखि यसलाई भिन्नता नाइट्रिक अक्साइडका उपयोगदेखि जानी जा सक्छ)। अक्सिजनको मात्रा क्यूप्रस क्लोराइड, क्षारीय पायरोगैलोलका घोल, ताँबो अथवा यसै प्रकारको अर्को उपयुक्त वस्तुहरू द्वारा शोषित गरानाले ज्ञात गरिन्छ।
पङ्क्ति १९५:
[[yi:זויערשטאף]]
[[yo:Ọ́ksíjìn]]
[[za:Yangj]]
[[zh:氧]]
[[zh-classical:氧]]
| |||