"उत्तरी ध्रुव" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

'''उत्तरी ध्रुव''' हाम्रो ग्रह [[पृथ्वी]]को सबैभन्दा सुदूर उत्तरी बिन्दु छ। यो त्यो बिन्दु छ जहाँ पृथ्वीको धुरी घूम्दछ। यो [[आर्कटिक महासागर]]मा पर्छ, र यहाँ अत्यधिक ठण्ड पर्छ किनभनें लगभग छः महिना यहाँ सूर्य छैन चमगर्छ। ध्रुवका आसनजिकको महासागर धेरै ठण्डा छ र सदैव बर्फ़को मोटी च्यादरदेखि ढका रहन्छ। यस भौगोलिक उत्तरी ध्रुवका निकट नैं चुम्बकीय उत्तरी ध्रुव छ, यसै चुम्बकीय उत्तरी ध्रुवतर्फ नैं कम्नजिकको सुई संकेत गर्दछ। उत्तरी तारा वा [[ध्रुव तारा]] उत्तरी ध्रुवका आकाशमा सदैव निस्कन्छ। सताव्दीहरुदेखि नाविक यसै ताराहरुलाई देखेर यी अनुमान लगाँदै रहोस् छको ती उत्तरमा कितनी टाड़ा छन्।यो क्षेत्र आर्कटिक घेरा पनि कहलाउँछ किनभनें वहाँ अर्धरात्रिका सूर्य (''मिडनाइट सन'') र ध्रुवीय रात (''पोलर नाइट'')को दृश्य पनि हेर्नेलाई मिल्दछ। उत्तरी ध्रुव क्षेत्रलाई आर्कटिक क्षेत्र पनि भनिन्छ। यहाँ बर्फदेखि ढंके विशाल क्षेत्रका अतिरिक्त [[आर्कटिक सागर]] पनि छ। यो सागर अन्य धेरै देसहरु जस्तै [[क्यानाडा|कनाडाक्यानाडा]], [[ग्रीनल्याण्ड]], [[रुस|रूस]], [[संयुक्त राज्य अमेरिका|अमेरिका]], [[आइसल्याण्ड]], [[नॉर्वेनर्वे]], [[स्वीडेन|स्वीडन]] र [[फिनल्याण्ड]]को जमीनहरुदेखि लागेको भएको छ। यसलाई [[अंध महासागर]]को उत्तरी छोर पनि भन्न सकिन्छ।<ref name="हिन्दुस्तान लाइव">[http://www.livehindustan.com/news/tayaarinews/gyan/67-75-95161.html उत्तरी ध्रुव]।७ फरवरी, २०१०।हिन्दुस्तान लाइव</ref>

उत्तरी ध्रुव, [[दक्षिणी ध्रुव]]को तुलनामा कम ठण्डा छ किनभनें यो महासागरका मध्यमा समुद्र स्तरमा स्थित छ (जो गर्मीका संग्रहका रूपमा कार्य गर्दछ), नाकी महाद्वीपीय भूभागमा कुनै उचाई पर। सर्दिहरुमा (जनवरी) यहाँको तापमान −४३ °सेदेखि −२६ °सेका बीच रहन्छ, र औसत लगभग −३४ °से हुन्छ। गर्मिहरुमा (जून, जुलाई, र अगस्त)मा तापमानको औसत जमाव बिन्दु (० °से)का आसनजिक रहन्छ।<ref>[http://www.gsfc.nasa.gov/scienceques2005/20060310.htm "सप्ताहको वैज्ञानिक प्रश्न"], गोडार्ड अन्तरिक्ष केन्द्र</ref> उत्तरी ध्रुवमा समुद्रमा जमी बर्फ़को परत २देखि ३ मीटरसम्म मोटी हुन्छ,<ref>[http://news.nationalgeographic.com/news/2004/11/1108_041108_north_pole.html "ध्रुविय ऐक्स्प्रैस"का परे: वास्तविक उत्तरी ध्रुवका केही भनें ीव्र तथ्य], नैश्नल ज्यॉग्राफिकज्यग्राफिक समाचार</ref> यद्यपि यसमा धेरै परिवर्तन पाइन्छ र कहिले-कहिले तैर्दै हिमखण्डहरुका तल साफ़ पानी देखि जान्छ।<ref name="Daly">[http://www.john-daly.com/polar/arctic.htm विश्वको शीर्षः के उत्तरी ध्रुव जलमा परिवर्तित हुँदैछ?], जॉनजन एल. डैलि</ref> धेरै शोधहरुदेखि यी ज्ञात भएकोछ कि पिछ्ले केही वर्षहरुमा यहाँ बर्फ़को परतहरुको औसत मोटाईमा केही कमी आयो छ।<ref>[http://www.telegraph.co.uk/earth/earthnews/3353930/Arctic-ice-thickness-drops-by-up-to-19-per-cent.html "आर्कटिक हिमको मोटाई १९ प्रतिशतसम्म घटी"], ''डेली टेलीग्राफ़'', २८-अक्टूबर-२००८</ref> धेरै मानिस यसको कारण [[वैश्विक ऊष्मीकरण]]लाई बताउँछन्,मा यसमाथि केही विवाद छ। केही प्रतिवेदनहरुका अनुसार आउने भएका केही दशकहरुमा गर्मिहरुका मौसममा आर्कटिक महासागर पूर्ण प्रकार बर्फ़ रहित हुनेछ,<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/6171053.stm "तेज़ीदेखि पिघलती" आर्कटिक सागरीय बर्फ़], बीबीसी समाचार, दिसम्बर २००६</ref> र यसका महत्वपूर्ण वाणिज्यिक निहितार्थ हुनेछन्।

अन्तर्राष्ट्रिय कानूनहरुका अनुसार, वर्तमानमा कुनै पनि देशको उत्तरी ध्रुव वा आर्कटिक महासागरीय क्षेत्रमा अधिकार छैन। यसका आसनजिकका पाँच देश [[रुस|रूस]], [[क्यानाडा|कनाडाक्यानाडा]], [[नॉर्वेनर्वे]], [[डेनमार्क]] ([[ग्रीनल्याण्ड]]का द्वारा), र [[संयुक्त राज्य अमेरिका]] ([[अलास्का]]का द्वारा), आफ्नो सीमाहरुका २०० नॉटिकलनटिकल-मील (३७० किमी) तकका विशिष्ट आर्थिक क्षेत्रसम्म सीमित छन्, र यसका अघिका क्षेत्रको प्रशासन अन्तर्राष्ट्रिय सीबेड प्राधिकरणका नजिक छ।