"गोबर" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

नयाँ पृष्ठ: thumb|200px|गाईको गोबर '''गोबर''' शब्दको प्रयोग गाई, [[गोर...
 
correction, replaced: उपरोक्त → उपर्युक्त using AWB
पङ्क्ति १:
[[चित्र:Hestem%C3%B8jHestemøj.jpg|thumb|200px|गाईको गोबर]]
'''गोबर''' शब्दको प्रयोग [[गाई]], [[गोरु]], [[भैंसी]] वा [[राँगा]]का मलका लागि प्राय: हुन्छ। घास, भूस, खली आदि जो केही चार खुट्टे द्वारा खाइन्छ त्यसको पाचनमा कति नैं रासायनिक परिवर्तन हुन्छन् तथा जो पदार्थ अपचित रहन्छ ती शरीरका अन्य अपद्रव्यहरुका साथ गोबरका रूपमा बाहर निस्कन्छन्। यो साधारणत: नम, अर्द्ध ठोस हुन्छ,मा पशुका भोजनका अनुसार यसमा परिवर्तन पनि हुँदै रहन्छन्। केवल हरियो घाँस वा अधिक खलीमा निर्भर रहने पशुहरुको गोबर पतला हुन्छ। यसको रंग केही पहेंलो एवं गाढ़ा फुस्रो हुन्छ। यसमा घास, भुस, अन्नका दानाहरुका टुकुरा आदि विद्यमान रहन्छन् र सरलतासित चिन्न सकिन्छ। सुके पछि यो कड़ा पिण्डमा बदलिन्छ।
 
पङ्क्ति १६:
इस विधिमा गोबरको एउटा पातलो तह नदबाई हालिन्छ। हावाको उपस्थितिमा रासायनिक परिवर्तन हुन्छन्, जसबाट ताप 60 डिग्रीसे सम्म पुन जान्छ। तहलाई फेरि दबाइन्छ र अर्को पातलो तह त्यसमा हालिन्छ जसका ताप बढ्न दिइन्छ। यस प्रकार थुप्रो दसबाट बीस फुटसम्म अल्गो बन्न जान्छ, जो केही महिनाहरुका लागि यसै अवस्थामा छोड़ी दिइन्छ। यस रीतिबाट विशेष लाभ यो हुन्छ कि ताप बढ्नमा घास, मोटा आदि हानिकर पौधाहरुका बीज, जो गोबरमा उपस्थित रहनसक्छन्, नष्ट हुन्छन्। प्रत्येक पशुबाट यस प्रकार 5 देखि 6 टन मल बन्न सक्छ।
===हवाको उपस्थितिमा मल र ग्यास उत्पादन===
[[भारतीय कृषि अनुसंधान केन्द्र]] द्वारा विकसित गरिएको यस विधिमा एउटा साधारण यन्त्रको उपयोग हुन्छ, जसमा गोबरको पाचन हावाको अनुपस्थितिमा होता। यस विधिबाट एउटा प्रकारको ग्यास निस्कन्छ, जो प्रकाश गर्न, यन्त्र चलाउने तथा भोजन पकाउनकालागि ईंधनका रूपमा काम आउँछ। गोबर पानीको मिश्रण गर्न पाचक-यन्त्रमा प्रति दिन हाल्दै जान्छन् र निस्कन ग्यासबाट उपरोक्तउपर्युक्त काम लिन्छन्। यस विधिको विशेषता यो छ कि गोबर सड़ेर गंधहीन मलका रूपमा प्राप्त हुन जान्छ र यसका नाइट्रोजन, फास्फोरस, पोटाश आदि यस्ता उपयोगी तत्व बिना नष्ट भए यसैमा सुरक्षित रहन्छन्। साथ साथ यसबाट उपयोगी ग्यास पनि मिल्न जान्छ। अनुमान छ कि एउटा ग्राम परिवार, जसमा 4-5 पशु छन्, लगभग 70-75 घन फुट बल्ने ग्यास प्रति दिन तैयार गर्न सक्दछ।
 
भारतमा केही गोबरको मात्रा र त्यसमा उपस्थित नाईट्रोजन फास्फोरस एवं पोटाशको वार्षिक उत्पादन यस प्रकार छ
पङ्क्ति ३३:
*[[पंचगव्य]]
*[[उर्वरक]]
 
 
==बाहरी कड़ीहरु==
"https://ne.wikipedia.org/wiki/गोबर" बाट अनुप्रेषित