"रसायन शास्त्र" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

अशुद्ध शव्दहरु सुधार्ने कार्य(correction work), replaced: संच → सञ्च using AWB (7794)
Correction, replaced: को → को (42), मा → मा (9)
पङ्क्ति १:
{{आज कोआजको आलेख}}
[[चित्र:Chemicals in flasks.jpg|thumb|right|300px]]'''रसायनशास्त्र''' [[विज्ञान]] को त्यो शाखा हो जिसमें पदार्थों कोपदार्थोंको संघटन, संरचना, गुणों र रासायनिक प्रतिक्रिया कोप्रतिक्रियाको समयमा इनमें भए परिवर्तनों<ref>[http://dictionary.reference.com/browse/Chemistry Chemistry]. (n.d.). Merriam-Webster's Medical Dictionary. Retrieved [[August 19]], [[2007]].</ref> को अध्ययन गरिन्छ। इसका शाब्दिक विन्यास ''रस+अयन'' हो जसको शाब्दिक अर्थ ''रसों (द्रवों) को अध्ययन'' है। यो एक [[भौतिक विज्ञान]] हो जिसमें पदार्थों कोपदार्थोंको [[परमाणु|परमाणुओं]], [[अणु|अणुओं]], क्रिस्टलों (रवों) र रासायनिक प्रक्रिया कोप्रक्रियाको समयमा मुक्त भए या प्रयुक्त भए [[ऊर्जा]] को अध्ययन गरिन्छ। रसायन विज्ञान कोविज्ञानको भीधेरै शाखाहरु हुन् जिन्हें पदार्थोंपदार्थोंको को अध्ययन कोअध्ययनको समयमा बांटा गयो है। रसायन विज्ञान कोविज्ञानको शाखाहरुमा [[कार्बनिक रसायन]], [[अकार्बनिक रसायन]], [[जैवरसायनिकी|जैव रसायन]], भौतिक रसायन, विश्लेषणात्मक रसायन आदि प्रमुख हुन्। कार्बनिक रसायन मारसायनमा [[कार्बनिक पदार्थ|कार्बनिक पदार्थों]], अकार्बनिक रसायन मारसायनमा [[अकार्बनिक यौगिक|अकार्बनिक पदार्थों]], जैव रसायन मारसायनमा [[सूक्ष्मजीव|सुक्ष्म जीवों]] मा उपस्थित पदार्थों, भौतिक रसायनरसायनमा मा पदार्थ कोपदार्थको बनावट, संघटन र उसमा सन्निहित ऊर्जा, विश्लेषणात्मक रसायनरसायनमा मानमूनेको नमूने को विश्लेषण कोविश्लेषणको अध्ययन गरिन्छ ताकि उसकी बनावट र सञ्चरना कोसञ्चरनाको पता चले। हाल कोहालको दिनहरुमा न्यूरो-रसायन जैसी रसायन कोरसायनको कुनै र शाखाओं कोशाखाओंको उदय भयो है। संक्षेप मासंक्षेपमा रसायन विज्ञान रासायनिक पदार्थों<ref>[http://chemweb.ucc.ie/what_is_chemistry.htm What is Chemistry?]</ref> को वैज्ञानिक अध्ययन है। पदार्थों कोपदार्थोंको संघटन परमाणु या उप-परमाण्विक कणों जस्तै इलेक्ट्रन, प्रोटन र न्यूट्रन<ref>[http://www.visionlearning.com/library/module_viewer.php?mid=49 Matter: Atoms from Democritus to Dalton] by Anthony Carpi, Ph.D.</ref> संग भयो है। रसायन विज्ञान कोविज्ञानको केंद्रीय विज्ञान या आधारभूत विज्ञान पनि कहा जान्छ किनकी यो दूसरे विज्ञानों जैसे, खगोलविज्ञान, भौतिकी, पदार्थ विज्ञान, जीवविज्ञान र भूविज्ञान कोभूविज्ञानको जोडउछ।<ref>Theodore L. Brown, H. Eugene Lemay, Bruce Edward Bursten, H. Lemay. ''Chemistry: The Central Science''. Prentice Hall; 8 edition (1999). ISBN 0-13-010310-1. Pages 3-4.</ref><ref>यो जीवविज्ञान र भौतिक विज्ञानविज्ञानको को मध्य कोमध्यको कडी है। रसायन विज्ञान कोविज्ञानको जन्म किमियागारों कोकिमियागारोंको प्रयोगों संग भयो जोधेरै सौ वर्ष पहले विश्व कोविश्वको विभिन्न हिस्सों, खासकर मध्यपूर्व मामध्यपूर्वमा काम करते थे।ref>Dictionary of the History of Ideas: Alchemy [http://etext.lib.virginia.edu/cgi-local/DHI/dhi.cgi?id=dv1-04]</ref>
 
== रसायनशास्त्ररसायनशास्त्रको को अध्ययन कोअध्ययनको क्षेत्र ==
रसायनशास्त्ररसायनशास्त्रको को अध्ययन कोअध्ययनको क्षेत्र बडा व्यापक है, तल दिए चित्र संग इसका कुनै अनुमान हो सकउछ :
 
रसायन विज्ञान कोविज्ञानको क्षेत्र दूसरे विज्ञानों कोविज्ञानोंको समन्वय संग प्रति दिन विस्तृत होता जा रहेको छ । फलत: आज हम भौतिक एवं रसायनभौतिकी, जीव रसायन, शरीर-क्रिया-रसायन, समान्य रसायन, कृषि रसायन, आदि अनेक नवीन उपांगों केक्
 
== रसायन विज्ञान कोविज्ञानको उपयोग ==
* '''उर्जा''' - [[सेल]], [[बैटरी|बैटरियाँ]], [[परमाणु भट्ठी]], [[पेट्रोलियम]] आदि
* '''दवाएँ'''
पङ्क्ति १६:
* [[सीमेंट]]
* साबुन, तेल, सौन्दर्य प्रसाधन
* [[आईसी]] निर्मान कोनिर्मानको लिये उच्च गुणवत्ता वाली [[सिलिकन]] वेफर
* अपराधियहरुलाइ पकडने कोपकडनेको लिये सहायक
* गोला-बारूद, बिस्फोटक एवं अन्य युद्ध सामग्री
 
पङ्क्ति २४:
 
== यिनलाइ पनि हेर्नुहोस ==
* [[रसायन विज्ञान कोविज्ञानको इतिहास]]
* [[रसायन विज्ञान कोविज्ञानको समयरेखा]]
* [[रसायन विज्ञान कोविज्ञानको शब्दावली]]
 
== बाहिरी कडिहरु ==
* [http://books.google.co.in/books?id=GnAPjKdM_OMC&printsec=frontcover#v=onepage&q=&f=false प्राचीन भारतभारतमा मा रसायन कोरसायनको विकास] (गूगल पुस्तक; लेखक - स्वामी सत्यप्रकाश सरस्वती)
* [http://books.google.co.in/books?id=Q7EXc4eEtn0C&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false रासायनिक गणना] (गूगल पुस्तक ; लेखक - ठाकुर सिंह)
* [http://ehindi.hbcse.tifr.res.in/dictionary/chemglosry रसायन वि‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ज्ञान हेतु लघु पारिभाषिक शब्द-संग्रह]