बङ्गलादेशको भूगोल

बङ्गलादेश दक्षिण एसियामा स्थित एक देश हो, जुन बङ्गालको खाडीको उत्तरी किनारमा ७२० किलोमिटर (४४७ माइल) तटवर्ती क्षेत्रमा फैलिएको छ। यो मुख्यतया नदीजन्य देश हो जसको भूगोल अत्यधिक समतल छ।

भौगोलिक स्थिति

स्थान र सिमाना

दक्षिणमा: बङ्गलादेशको तटवर्ती क्षेत्र बङ्गालको खाडीसँग जोडिएको छ।
पश्चिममा: भारतको पश्चिम बङ्गाल राज्य
उत्तरमा: भारतको असम र मेघालय राज्य
पूर्वमा: भारतको असम र म्यानमार

प्रमुख भूगोलिक विशेषताहरू

नदी प्रणाली

बङ्गलादेशको भूगोलको प्रमुख विशेषतामा यसको नदी प्रणाली पर्दछ। यहाँका प्रमुख नदीहरूमा गङ्गा (पद्मा), ब्रह्मपुत्र (जमुना), र मेघना नदी समावेश छन्। यी नदिहरू र तिनका सहायक नदीहरूले देशको ७९ प्रतिशत भूभाग ओगटेको छ। यी नदिहरूको डेल्टा मैदानले बङ्गलादेशको अधिकांश भू-आकृतिमा महत्वपूर्ण प्रभाव पार्छ।

समतल भौगोलिक संरचना

बङ्गलादेशको भूभाग प्रायः समतल छ। यहाँको अधिकांश क्षेत्र नदीजन्य डेल्टा र चाँडो बन्दै गरेका मैदानहरूले भरिएको छ, जसले खेती र जलवायुमा महत्वपूर्ण भूमिका खेल्दछ।

अपवादहरू

चटगाउँ पहाडहरू: दक्षिणपूर्वमा स्थित, यो क्षेत्र बङ्गलादेशको एक मात्र महत्त्वपूर्ण पहाडी प्रणाली हो। यसले म्यानमार र पूर्वी भारतको उत्तर-दक्षिण पर्वत शृङ्खलाको पश्चिमी किनारा बनाउँछ।
सिल्हेटको तल्लो पहाडहरू: उत्तरपूर्वमा रहेको यो क्षेत्र हल्का उचाइमा छ।
उच्च भूमिहरू: उत्तर र उत्तरपश्चिममा, बङ्गलादेशका केही भागहरू उच्च भूमिहरूको रूपमा रहेका छन्।

आर्थिक र सामाजिक प्रभाव

खेती

बङ्गलादेशको अधिकांश भूभाग गहन खेतीको लागि प्रयोग गरिन्छ, जसमा धान मुख्य बाली हो। धानको खेती वर्षको तीन मौसममा गरिन्छ, जसले देशको खाद्य सुरक्षा र आर्थिक समृद्धिमा योगदान पुर्‍याउँछ।

सहरीकरण

आर्थिक र औद्योगिक विकाससँगै बङ्गलादेशमा तीव्र सहरीकरण भइरहेको छ। यो प्रक्रियाले व्यवसाय र उद्योगको वृद्धि गर्दा शहरहरूको विस्तारलाई द्रुत बनाएको छ।

विदेशबाट कमाइ

विदेशमा काम गर्ने बङ्गलादेशीहरूबाट प्राप्त लुगा र झिंगाको निर्यात र रेमिट्यान्स (विदेशी मुद्रा पठाउने रकम) देशको विदेशी मुद्रा आम्दानीको तीन प्रमुख स्रोतहरू हुन्।