प्राथमिकता गणना

प्राथमिकता गणना (अङ्ग्रेजी: Borda Count) प्रणालीमा उम्मेदवार केन्द्रीत प्राथमिकता दिने प्रणाली हो । यसमा प्रत्येक मतदाताले उम्मेदवारलाई प्राथमिकता दिन उम्मेदवारको अगाडी सख्याको प्रयोग गर्दछन र प्रत्येक अंकको मूल्य निर्धारण गरिन्छ र यी मूल्यलाई गणना गरी सवैभन्दा वढीमत प्राप्त गर्ने उम्मेदवार विजयी घोषित गरिन्छ । यो प्रणाली एकल वा वहुसदस्यीय निर्वाचन क्षेत्रमा पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ । यो प्रणाली नाउरुको संसद सदस्यको निर्वाचनमा लागु गरिन्छ। सन् १९७० को प्रारम्भसम्म, प्राथमिकता गणनाको अर्को स्वरुप फिनल्याण्डमा पार्टी सूची भित्र व्यक्तिगत उम्मेदवारहरू चयन गर्न प्रयोग गरिन्थ्यो। यो प्रणाली विश्वभर विभिन्न निजी संस्था र प्रतियोगिताहरुमा पनि प्रयोग गरिन्छ।

उदाहरण

जस्तो कुनै १ क्षेत्रमा १० जना उम्मेदवार छन् भने प्रत्येक मतदाताले प्राथमिकता अनुसार १,२ .......१० सम्म अंक प्रदान गर्दछ । पहिलो प्राथमिकताको मूल्य १ हुन्छ । दोश्रोको आधार 1/2= ०.५ त्यसैगरी दोश्रो 1/3=०.३३ .... एवं रीतले दशौ प्राथमिकताको 1/10= ०.१ हुन्छ । सवैको मत गणना गरी सवैभन्दा वढी अंक प्राप्त गर्ने निर्वाचित हुन्छ ।