कृष्णसार

कृष्णसारलाई अङ्ग्रेजीमा ब्याल्क बक् (Black-Buck) भनिन्छ भने वैज्ञानिक नाम Antilope Ceruicapra (एन्टिलोप प्रजाति) हो। यो बर्दिया जिल्लाको गुलरिया नगरपालिका वडा नं. २ खैरापुरमा मात्र थोरैको संख्यामा पाइन्छ । दुर्लभ र सौन्दर्यपूर्ण शरीरको वन्यजन्तु कृष्णसारको आहारा घाँस, दुबो, सिरु, काँस आदि हुन । हिन्दु धर्ममा यसलाई 'भगवान श्रीकृष्णको साथी' का रूपमा पनि लिइन्छ। आकर्ष लामो घुमेको सिंग, कालो र सेतो रङ्गको भुत्लाले तेजिलो सुन्दर देखिने कृष्णसारको सङ्ख्या घट्दो छ ।

कृष्णसार
नेपालको चिडियाघरमा भएको कृष्णसार
संरक्षण स्थिति
सङ्कटापन्न (आइयुसिएन ३.१)
वैज्ञानिक वर्गीकरण
जगत:	जन्तु जगत
सङ्घ:	Chordata
वर्ग:	स्तनधारीप्राणी
गण:	Artiodactyla
कुल:	Bovidae
उपकुल:	Antilopinae
वंश:	Antilope पल्लास, १७६६
प्रजाति:	A. cervicapra
वैज्ञानिक नाम
Antilope cervicapra (लिन्नेअस, १७५८)
Subspecies
Antilope cervicapra centralis Antilope cervicapra cervicapra Antilope cervicapra rajputanae Antilope cervicapra rupicapra

भाले तथा पोथी कृष्णसार

सरकारले लोपअवस्थामा पुगेपछि राष्ट्रिय निकुञ्जअर्न्तर्गत तथा वन्यजन्तु संरक्षण ऐन, २०२९ सालदेखि कृष्णसारलाई संरक्षित वन्यजन्तुको सूचीमा राखेको छ। २०३२ सालमा २ वटा संरक्षणक्षेत्र सुरु गरेपछि कृष्णसारको सङ्ख्या २०४७ सालमा १ सय ७७ वटा पुगेको थियो।

बाँके, बर्दिया र कैलालीमा २००८ सालतिर कृष्णसार प्रशस्त पाइन्थे। तर २०३१ सालमा आइपुग्दा नेपालमा कृष्णसारको लोप भइसकेको अडकल काटिएको थियो। एक विदेशी विशेषज्ञले अनुसन्धानका क्रममा नेपालमा २ सयवटा कृष्णसार भेटेर जानकारी दिएपछि सरकारले सुरक्षाका लागि पाइला चालेको थियो।