"कोङ्कणी लिपि" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

कोङ्कणी भाषा लेख्नका लागि प्रयोग गरिने पञ्चलिपि
Content deleted Content added
नयाँ पृष्ठ निर्माण
चिनो: २०१७ स्रोत सम्पादन
(कुनै भिन्नता छैन)

२१:५३, २१ जनवरी २०२१ जस्तै गरी पुनरावलोकन

कोङ्कणी लिपिअन्तर्गत कोङ्कणी भाषा लेख्नका लागि प्रयोग गरिने पञ्चलिपि, अर्थात् देवनागरी, रोमन, कन्नड, मलयालमअरबी लिपिहरू पर्दछन् ।

सन् १९८७ को कानुनअनुसार देवनागरी लिपिमा लेखिने पोण्डा भाषिकालाई मानक कोङ्कणीको दर्जा दिई गोवाको आधिकारिक भाषाको रूपमा प्रयोग गरिएको छ ।[१][२] रोमी कोङ्कणीले भने कुनै आधिकारिक दर्जा प्राप्त नगरेपनि गोवा सरकारद्वारा पारित अध्यादेशको आधारमा सो भाषालाई आधिकारिक सम्पर्क भाषाको रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ । उक्त अध्यादेशलाई विभिन्न मन्त्रालयले विभिन्न तरिकाले कार्यान्वयन गरेको छ । उदाहरणका लागि, सन् १९९६ मा पारित गोवा पञ्चायत नियमअनुसार निर्वाचनमा प्रयोग गरिने फारम दुवै देवनागरी र रोमन लिपिमा छापिएको हुनुपर्छ ।

प्राचीनकाल

गोयकानडी लिपिमा लिखित गोवा राज्यको अरवालेममा भेट्टाइएको कोङ्कणी भाषाको पहिलो अभिलेख अनुमानतः दोस्रो शताब्दीमा गुप्त कालको बेलाको हो । त्यसमा लेखिएको छ, "शाचिपुराचे शिरसि" (अनुवाद: शाचिपुरको शिखरमा) । गोमटेश्वर बाहुबली नामक प्रकाण्ड जैन पाषाणस्तम्भको पदमा लेखिएको छ, "श्रीचामुण्डाराजें कर वियालें, श्रीगङ्गाराय सुत्ताले कर वियालें" ({{translation|श्री [[चामुण्डरायले गराए, पछि श्री गङ्गारायले पुनः गराए}}) ।[३] श्रवणबेलगोलास्थित गोमटेश्वरको पदमा दुई अभिलेख छन् — दाहिनेपट्टि र देब्रेपट्टि । दाहिनेपट्टिको अभिलेख प्राचीन कन्नड लिपिमा लेखिएको छ भने देब्रेपट्टिको अभिलेख देवनागरीमा लेखिएको छ ।

सन्दर्भ सामग्री

  1. Goa, Daman and Diu Act, 1987 section 1 subsection 2 clause (c) defines "Konkani language" as Konkani in Devanagari script, and section 3 subsection 1 promulgates Konkani to be the official language of the Union Territory.
  2. On 20.8.1992 Parliament of India by effecting the 78th amendment to the Constitution of India, Konkani in Devanagari script has been included in VIIIth Schedule of Constitution of India.
  3. Chavundaraya was the military chief of the Ganga dynasty King Gangaraya. This inscription on the Bahubali statue draws attention to a Basadi (Jain temple) initially built by him and then modified by Gangaraya in the 12th century CE Ref: S. Settar in Adiga (2006), p 256