"आलु" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

सा रोबोट : हिज्जे मिलाउँदै
सा +सामग्री विस्तार आलु खेती लेखबाट (उचित श्रेय दिएर)
पङ्क्ति २६:
आलु पोषक र बलवर्द्धक खाध्य हो। मध्यम खाले एउटा आलुको डल्लामा ११२ क्यालोरी [[ऊर्जा]] हुन्छ। आलुमा २० प्रतिशत स्टार्च, २ प्रतिशत [[प्रोटिन]], १ प्रतिशत [[खनिज]] र ८० प्रतिशत [[पानी]] हुन्छ। सय [[ग्राम]] आलुको खानयोग्य भागमा २२.९ प्रतिशत कार्वोहाइड्रेट, १.६ प्रतिशत प्रोटिन, ७४.७ प्रतिशत पानी, ०.०१ ग्राम बोसो, ०.६ ग्राम मिनरल्स, .०१ प्रतिशत क्याल्सियम, ०.०३ प्रतिशत फस्फोरस पाइन्छ। यस्तै प्रतिसय ग्राम आलुमा भिटामिन 'ए' ४० आई.यू. र फलाम ०.७ मिलिग्राम पाइन्छ।
 
आलुलाई भिटामिन 'सी'को महत्त्वपूर्ण श्रोत मानिन्छ र आधुनिक पोषण पद्धतिमा भिटामिन 'सी' लाई रोग निरोधक मानिएको छ|।स्पेनका अनुसन्धानकर्ताका अनुसार जो व्यक्तिले दैनिक आलु खान्छन् उनीहरूमा रोगसँग भिड्ने सामथ्र्य बढ्छ। आलुलाई अनाजमा पूरक आहारको स्थान प्राप्त छ। सबै प्रकारको आलु शीतल, मलरोधक, मल तथा मूत्रलाई उत्पन्न गराउने र रक्तपित्त हटाउने मानिन्छ।आलुको बारेमा शोधकर्ता शैला बिंघम, एडिन केसिदी तथा जोन कमिङ्गस नामक तीन पोषणविद्का अनुसार छातीको क्यान्सर रोक्नका लागि आलुको सेवनले फाइदा पुर्‍याएको कुरा आफ्नो अनुसन्धानको तथ्यलाई पुष्टि गर्दै हालैको बि्रटिस जर्नल अफ क्यान्सर नामक शोधमूलक पत्रिकामा प्रकाशित गरेका छन्। पोषणविद्का अनुसन्धान अनुसार मानिसले सेवन गर्ने आलुमा हुने स्टार्चको मात्रा र छाती, आन्द्रा तथा मलाशयमा हुने क्यान्सरको गहिरो सम्बन्ध हुन्छ। वैज्ञानिकका अनुसार आलुको छोक्रा हटाएपछि त्योसँगै केही पोषकतìवसमेत बाहिर गइहाल्छ। आलुलाई उमालेपछि बाँकी रहेको पानीमा भिटामिन रहने भएकाले त्यो पानीलाई फ्याँक्नुको सट्टा तरकारी वा दालमा मिसाएर खानुपर्ने सल्लाह दिन्छन्। 'आलु' शब्दको अर्थलाई नेपाली शब्दसागरमा 'अन्न, तिउन, तरकारी र [[अचार]]मा मिलेर वा सट्टामा [[खाद्यपदार्थ|भोजन]] बन्ने कन्द विशेष, कासकन्द, कासालु, पेचक' भनेर उल्लेख गरिएको पाइन्छ। नेपालीमा खासै राम्रो अर्थ दिँदैन 'आलु खाने' भन्ने शब्दले। 'आलु खाइस् ' भनेर कसैले भन्यो भने अपमानजनक मानिन्छ। नेपालमा हरेक वर्ष [[गोबर्द्धन]] [[पूजा]]को दिन आलु कवि [[महोत्सव]] मनाइने गरिन्छ। सहभागी [[कवि]]ले आलुका ५ थरिका परिकार खाएर आलुकै बखान स्वरूप कविता वाचन गरेर 'आलु कवि महोत्सव' मनाउँदै आइरहेको धेरै वर्ष भइसकेको छ।
 
==खेती==
[[चित्र:PreparedPotatoes.jpg|thumb|आलु का विभिन्न परिकार]]
आलु खेतीको लागि निम्नलिखित कुराहरूमा ध्यान दिनुपर्ने हुन्छ:
'आलु' शब्दको अर्थलाई नेपाली शब्दसागरमा 'अन्न, तिउन, तरकारी र [[अचार]]मा मिलेर वा सट्टामा [[खाद्यपदार्थ|भोजन]] बन्ने कन्द विशेष, कासकन्द, कासालु, पेचक' भनेर उल्लेख गरिएको पाइन्छ। नेपालीमा खासै राम्रो अर्थ दिँदैन 'आलु खाने' भन्ने शब्दले। 'आलु खाइस् ' भनेर कसैले भन्यो भने अपमानजनक मानिन्छ। नेपालमा हरेक वर्ष [[गोबर्द्धन]] [[पूजा]]को दिन आलु कवि [[महोत्सव]] मनाइने गरिन्छ। सहभागी [[कवि]]ले आलुका ५ थरिका परिकार खाएर आलुकै बखान स्वरूप कविता वाचन गरेर 'आलु कवि महोत्सव' मनाउँदै आइरहेको धेरै वर्ष भइसकेको छ।
*[[खनजोत]]
:आलु रोप्नको लागि राम्ररी खनजोतका साथै [[ड्यांग]] बनाउन अवश्यक हुन्छ।
*[[सिँचाई]]
:आलु खेतीको लागि प्रशस्त सिँचाईको आवश्यकता पर्छ।
*[[मलखाद]]
:आलु खेतीको लागि [[प्रांगारिक मल]], [[कुखुराको मल]] र रसायनिक मलको आवश्यकता पर्छ।
*[[विषादी]]
: साधारणतया आलुखेतीमा विषादीको प्रयोग गर्ने गरिन्छ, तर त्यसो गर्नु राम्रो होइन।
*[[ढुवानी]]
:आलु खेती [[नगदेबली]]को रूपमा खेती गरिने हुँदा बजार र ढुवानीको पायक पर्ने ठाउँमा खेती गर्नु राम्रो हुन्छ।
 
;आलुको लागि हावा पानी
आलुले आधिक वर्षा खप्न सकदैन किनभने आलु जमीनमुनि उमिर्न तरकारी बाली हो। यदि अधिक वर्षामा आलु उत्पादन गरियो भने आलु कुहिने समस्या हुन्छ। माटोको पिएच मान ५.५-६.५ सम्म भएको राम्रो हो।
 
{{तरकारीहरू}}
==सन्दर्भ सामग्री==
{{reflist}}
Line ३७ ⟶ ४९:
==बाह्य सूत्र==
{{Commonscat|Potatoes}}
 
==यो पनि हेर्नुहोस्==
{{तरकारीहरू}}
 
[[श्रेणी:साग-सब्जी]]
"https://ne.wikipedia.org/wiki/आलु" बाट अनुप्रेषित