"हिन्दु संस्कार" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

सा बोट: स्वचालित पाठ परिवर्तन (- बाट +बाट )
सा रोबोट : हिज्जे मिलाउँदै
पङ्क्ति ३:
{{हिन्दुधर्म}}
 
[[हिन्दू धर्म]]को महान् आध्यात्मिक विरासत सफल र सार्थक यात्राका लागि जहाँ यात्राका काम आउने भएका उपकरण-अटैची, बिछाउँना, पानी पिउँनेका भाँडाकुँडा आदि आवश्यक हुन्छन्, त्यही यो जान्न पनि, कि यात्रा कुन उद्देश्यले गरिंदै जाँदै छ? बाटो के छ? मार्गमा कहाँ-कुन प्रकारको भौगोलिक समस्याहरू आउँनेछ तथा कुन मानिसहरूलाई मार्गदर्शन उपयोग रह्नेछ? यी जानकारिहरूकाजानकारीहरूका अभावमा सुविधा-सम्पन्न यात्रा त टाडा अनेक अवरोध र संकट उठ खडा हुन सक्छन्। मनुष्यको जीवन पनि विराट यात्राको एक महत्वपूर्णमहत्त्वपूर्ण अध्याय छ। त्यसमा मात्र सुख-सुविधा संवर्धनसम्म नैं सीमित रहने मार्गमा भडकिंदै दुःख भोग्दै र पश्चात्तापको आगोमा जल्दै संसारबाट विदा हुन्छन्।
 
== हिन्दू धर्मका पूर्वज ==
ती पूर्वजहरूले यस आध्यात्मिक सत्यलाई धेरै गहिराईसम्म चिने, र जीवनको गहन समीक्षा गरे।उनले पाए कि आमाका भूँडीमा आउनाले लिएर चितामा समर्पण हुनेसम्म त्यसको पनि पछि मरणोत्तर विरामसम्म अनेक महत्वपूर्णमहत्त्वपूर्ण मोड आउँछन्, यदि उनमा जीवात्मालाई सम्हाले र सजाइएन भनें, त मनुष्य आफ्नो अस्मिताको अर्थ बुझ्न त टाडा, पीडा र पतनकोतर्फ निरंतर अग्रसर होता हुने/भयो नरकीटक, नरवानर, नरपामर बन्दै जान्छ। यी महत्वपूर्णमहत्त्वपूर्ण मोडहरूमा सजग-सावधान गर्न र औंला पक्डेर सही बाटो देखातिनको लागि लागि हाम्रो तत्वेत्ता, मनीषिहरूले षोडश संस्कारहरूको प्रचलन गरेको थियो। चिन्ह-पूजाका रूपमा प्रचलन त तिनको अहिले पनि छ तर वैज्ञानिक, मनोवैज्ञानिक तथा आध्यात्मिक बोध र प्रशिक्षणका अभाव ती मात्र कर्मकाण्ड र फिजूलखर्ची बनेर रहेकाछन्।
 
केही संस्कार त रसका कुपित हुनमा त्यसको विष बनिनु प्रकार उलटी कुत्सा भडकाने माध्यम बन गये छन्। विशेष रूप स विवाहहरूमा त आज यही हुँदैछ। हरू मनुष्य माटोको खेलाउने छ। पाश्चात्य सभ्यता त त्यसलाई 'सोशल एनीमल' अर्थात् 'सामाजिक पशु'सम्म स्वीकार गर्नमा संकोच गर्दैन,मा जस जीवनलाई जीन्स र क्रोमहरूजोम समुच्चयका रूपमा वैज्ञानिकहरूले पनि अजर-अमर र विराट् यात्राका रूपमा स्वीकार गरिलिएकोछ, त्यसलाई उपेक्षा र उपहासमा टार्नु कुनै पनि प्रकारको समझदारी छैन। कमभन्दा कम जीवन यस्तो त हो, जसलाई गरिमापूर्ण भन्न सकियोस्। जसबाट मानिस प्रसन्न होउन्, जसलाई मानिस याद गर्नुहोस्, जसबाट आउने पीढीहरू प्रेरणा लहरू, यस्ता व्यक्तित्व जो जन्म-जात संस्कार र प्रतिभा-सम्पन्न होउन्, औंलाहरूमा गन्न लायक हुन्छन्। अधिकांश त आफ्नो जन्मदाताहरूमा ती राम्रा वा नराम्रा जस्तै पनि होउन्, उनमा निर्भर गर्दछन्, ती चाहे तिनलाई शिक्षा दहरू, संस्कार दहरू, मार्गदर्शन दहरू, वा फेरि उपेक्षाका गर्तमा हालि दहरू, पीडा र पतनमा गराहने दिउन्।