"सामन्तवाद" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
Content deleted Content added
सा बोट: स्वचालित पाठ परिवर्तन (-नवौं +नवौँ) |
सा रोबोट : हिज्जे मिलाउँदै |
||
पङ्क्ति १:
'''सामन्तवाद''' ({{lang-en|Feudalism}}/ फ्युडलिज्म) मध्यकालीन युगमा [[इङ्ल्यान्ड]] र [[यूरोप]]मा प्रचलीत प्रथा थियो । सामन्तवादको उत्पत्तिको मूल कारण राजनीतिक अराजकता थियो ।
सामन्तवाद व्यवस्थामा व्यक्तिको राजनीतिक अधिकार तथा कर्तव्य निर्धारण भूमिबाट गरिन्थ्यो । यो
==सामन्तवादको उत्पत्तिको कारण==
राजनीतिक अराजकता नै सामन्तवादको उत्पत्तिको मूल कारण थियो । [[रोमन साम्राज्य]]को पतन पछि युरोपको इतिहासमा नवौँ र दसौं शताब्दी घोर अराजकताको युग थियो । बर्बर जातिको आक्रमणले गर्दा केन्द्रीय शासन छिन्नभिन्न हुनथाल्यो । धनजनको सुरक्षा भएन । युरोपका सारा राज्यहरू टुक्राटुक्रा हुन थाले । यस्तो भयानक परिस्थितिको मुकाबिला गर्ने एक नयाँ व्यवस्थाको आवस्यकता पर्न थाल्यो । ठूलाठूला
==आर्थिक स्वरुप==
पङ्क्ति १०:
# पादरीवर्ग
# किसानवर्ग
शासकवर्ग सँग असीमित जमीन थियो । त्यति विशाल भूमीको प्रवन्ध यिनीहरू आफैं गर्न सक्दैनथे । त्यसैले यी
यस्तै शर्तमा केही जमिन अर्ध गुलाम (Serfs) लाई दिइएको हुन्थ्यो । यी अर्ध गुलामहरूलाई भिलेन (Villen) पनि भनिन्थ्यो ।
==राजनीतिक स्वरुप==
सिद्धान्त: राज्यको सम्पूर्ण जग्गामा राज्यको स्वामित्व भएकाले राजाले जागिरको रूपमा जग्गाको वितरण गरिदिन्थे ।यसको बदलामा जागिरदारहरूले राजालाई आवस्यक परेको बेलामा एक निश्चित सङ्ख्याको सेनासहित मद्दत गर्नुपर्दथ्यो । जुन इलाकामा वा प्रदेश जागिरको रूपमा पाएको हुन्थ्यो त्यहाँ शान्तिसुव्यवस्था कायम राख्ने काम पनि जागिरदारको नै हुन्थ्यो । तिनीहरूले आफ्नो सुविस्ता अनुसार कानून पनि बनाउँथे । त्यसैले विभिन्न इलाकामा विभिन्न किसिमको कानून हुन्थ्यो ।
राजाको सेवा गर्नु भूमिपतिको परम कर्तव्य थियो ।राज्यप्रति बफादार रहनु, फौजीसेवा गर्नु र अन्य प्रकारबाट राजालाई मदत पुर्याउनु नै भूमिपतिको धर्म थियो । यसै प्रकार साना जमिनदारले ठूलो जमिनदार प्रति , साधारण किसानले स-साना जमिन्दारप्रति आफ्नो कर्तव्य गर्नु पर्थ्यो । राजाको सम्बन्ध साधारण जनतासँग प्रत्यक्ष रूपमा हुदैनथ्यो । सर्फ ( दास, गुलाम ) जो खेत जोत्दथे,
==सामाजिक स्वरुप==
समाजको स्वरुप एउटा पिरामिड जस्तो थियो । यसको सबैभन्दा माथी राजा र तल्लो भागमा सर्फ थिए । सामन्तसँग प्रशस्त धन सम्पत्ति हुन्थ्यो । राजाले उनको रक्षा गर्थे , किसान सेवा गर्थे र किसानको अवस्था बडो दयनीय थियो ।
|