"लैङ्गिक समानता" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
Content deleted Content added
सा रोबोट : https://ne.wikipedia.org/s/2aog अनुसार हिज्जे मिलाउँदै |
सा रोबोट : हिज्जे मिलाउँदै |
||
पङ्क्ति १४:
महिला र पुरुषलाई सामाजिकीकरण गर्न सहयोग पुर्याउने केही तत्वहरु निम्न अनुसार छन्
1. परिवार वा छिमेकीः हाम्रा घर परिवार तथा छिमेकी महिला र पुरुषलाई सामाजिकीकरण गर्न सघाउ पुर्याउने प्रमुख तत्वहरु हुन । शिशु जन्मेपछि त्यस परिवारको संस्कार अनुसार उसलाई परिवर्तन गरिन्छ । बोलीचाली, सहयोग, सम्मान, अरुप्रति गर्ने व्यवहार सबै त्यस परिवारका अन्य मानिसले के कसरी गरेका छन् र उसलाई के सिकाईन्छ त्यसबाट नै उसले आपूmलाई त्यसै अनुसार ब्यवहार गर्न थाल्दछ । त्यसै गरी उ डुल्ने, खेल्ने गरेको परिवार पश्चात् दोस्रो स्थान उसको छिमेक हो । त्यसैले छिमेकमा के हुने र गरिने चलन छ त्यो देखेर सिकेर उसले आफुलाई परिवर्तन गर्न थाल्दछ वा समाज अनुकुल आपूmलाई ढाल्दै जान थाल्छ । यसै अनुसार महिला र पुरुषको अलग अलग परिचय बन्दछ । आमा,
2. पोशाक तथा खेलौनाः एउटा सानो शिशुलाई जन्मदै लिङ्गको आधारमा समाजले तोकिदिएको पोशाक लगाई दिइन्छ र खेलौना खेलाउन दिइन्छ । ती पोशाकमा महिला र पुरुषका विशेषता समाजले अंकित गरिदिएको हुन्छ । सोही अनुसार महिला र पुरुषको अलग अलग परिचय बन्दछ ।त्यसै अनुसार समाजमा भूमिका बन्दै जान्छ ।
पङ्क्ति २६:
6. कानुनः समाज कस्तो छ, धर्म, संस्कृति, परम्परा आदि कस्ता छन् त्यसको प्रभाव कानुनमा परेको हुन्छ । कानुन कस्तो छ त्यसको प्रभाव व्यक्तिमा पनि पर्दछ । त्यसै अनुसार आचरण गर्दै जाँदा सामाजिकीकरण हुन जान्छ । नेपालमा कतिपय कानून महिला मैत्री छैनन् किनकी हाम्रो समाज नै पूर्ण रूपमा महिला मैत्री छैनन् । पुरुष मैत्री छ र सोही अनुसारका ब्यवहार गरिन्छन् । अहिले छोरीलाई पनि छोरा सरह सम्पत्ती दिने कानुन ब्यवहारमा पूर्ण रुपममा लागू हुन नसक्नुको कारण पनि यही नै हो ।
7. जनसंचारः जनसंचार भन्नाले सार्बजनिक सञ्चार भन्ने बुझिन्छ । मानिसले धेरै कुरा संचारका माध्यमबाट प्राप्त गर्दछ । पत्र पत्रिका, रेडियो, टि.भी आदिले के कस्ता सन्देश दिन्छन् त्यसैको आधारमा मानिसमा छाप पर्न जान्छ र सोही अनुरुप व्यवहार गर्न थाल्दछ अनी त्यो नै समाजमा स्थापित हुन पुग्दछ । हाम्रा सञ्चारका
महिला र पुरुषको भूमिका समाजले महिला र पुरुषको लागि अलग अलग भूमिका निर्धारण गरिदिएको हुन्छ, जसलाई श्रम विभाजन पनि भन्न सकिन्छ । यस्ता भूमिकाहरु समाज, समुदाय, व्यक्ति, समय आदि अनुसार फरक पर्न जान्छन् । हाम्रो समाजको लैङ्गिक विश्लेषण गर्दा तथा अध्ययन गर्दा महिला र पुरुषको भूमिकालाई निम्न अनुसार विश्लेषण गर्न सकिन्छ ।
1. उत्पादनशील भूमिका यस अन्र्तगत प्रत्यक्ष आर्थिक उपलब्धि हासिल हुने खालका कार्यहरु पर्दछन् । यस्ता काम वस्तु तथा सेवाको उत्पादन घरको प्रयोग वा बेचबिखन गर्नको लागि गरिन्छ जस्तै खेत बारीमा काम गर्नु, ज्याला मजदुरी, व्यापार, दाउरा बोक्नु, उद्योग धन्दा चलाउनु आदि । जव
2. पुर्नउत्पादनशील भूमिका यो दुई प्रकारको हुन्छ । (क) जैविक भूमिका बच्चा जन्माउनु, स्तनपान गराउनु आदि । (ख) सामाजिक भूमिका
सामुदायिक भूमिका परिवार तथा समुदायको आवश्यकता परिपूर्ति गर्नका लागि गरिने कामहरु सामुदायिक काम हुन् । यी कामहरु संस्कृतिको संरक्षण, पदको संरक्षण आदि तथा समुदाय विकास जस्ता उद्देश्यको लागि गरिएका हुन्छन् । जस्तैः— चाड पर्व, सामाजिक साँस्कृतिक गतिबिधिहरु, उत्सवहरु, सामुदायिक विकासका कार्यहरु, समूह, संगठनमा सहभागिता, स्थानीय तहमा राजनीतिक कार्य तथा समुदायमा रहेर गरिने विभिन्न कार्य । यस्ता कार्य समुदायको एकता, सस्कृतिको संरक्षण विकासको लागि आवश्यक हुन्छ । त्यहाँ महिला र पुरुष दुबै संलग्न भएका पनि हुन्छन् तर त्यहाँ पनि कामको विभाजन हुन्छ । जस्तैः विवाह कार्यमा घर भित्र बसेर परिकार महिलाले बनाउँछन् भने पुरुषले बाड्छन् । राजनीतिमा सहयोग महिलाले पनि गर्छन्, पद पुरुषले हासिल गर्छन् । समूहमा सदस्य महिला छन्भने पनि निर्णय गर्ने पदमा पुरुष बढी रहेका छन् । मान, सम्मान, प्रतिष्ठा, ओहदा प्राप्त हुने यस्ता ठाँउमा पुरुषको संलग्नता बढी हुन्छ किनकी यस्ता मान, सम्मान र प्रतिष्ठामा शक्ति हुन्छ । शक्तिले अरुलाई नियन्त्रण गर्न मद्धत मिल्छ । महिलाहरूलाई पुर्नउत्पादनशील भूमिकामा संलग्न हुनै पर्ने सामाजिक मान्यताका कारण
| |||