"देवीभागवत पुराण" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
Content deleted Content added
सा रोबोट : https://ne.wikipedia.org/s/2aog अनुसार हिज्जे मिलाउँदै |
सा रोबोट : हिज्जे मिलाउँदै |
||
पङ्क्ति २५:
यो पुराण परम पवित्र वेदको प्रसिद्ध श्रुतीहरूका अर्थबाट अनुमोदित, अखिल शास्त्रहरूका रहस्यका श्रोत तथा आगमहरूमा आफ्नो प्रसिद्ध स्थान राख्दछ। यो सर्ग, प्रतिसर्ग, वंश, वंशानुकीर्ति, मन्वन्तर आदि पाउँचहरूलक्षणहरूबाट पूर्ण छन्। पराम्बा भगवतीका पवित्र आख्यानहरूबाट युक्त छ। यस पुराणमा लगभग १८,००० श्लोक छ।
एक पल्ट भगवत्-अनुरागी तथा पुण्यात्मा महर्षीहरूले श्री वेदव्यासका परम शिष्य सूतजीबाट प्रार्थना गरे -हे ज्ञानसागर !
महात्माहरूले सूतजीबाट भागवत् पुराणका सम्बन्धमा यो जिज्ञासाहरू रखीं:
*पवित्र श्रीमद् देवी भागवत् पुराणको आविर्भाव कहिले भयो ?
पङ्क्ति ३४:
==आविर्भाव==
महर्षि पराशर र देवी सत्यवतीका संयोगबाट श्रीनारायणका अंशावतार देव व्यासजीको जन्म भयो। व्यासजीले आफ्ना समय र समाजको स्थिति चिन्हारीदै वेदहरूको चार भागहरूमा विभक्त गरे र आफ्ना चार पटु शिष्यहरूको तीका बोध गराया। यसका पश्चात् वेदाध्ययनका अधिकारबाट वंचित नर-नारीहरूको मंदबुद्धीहरूका कल्याणको लागि अट्ठारह पुराणहरूको रचना गर्यो, ताकि ती पनि धर्म-पालनमा समर्थ छ सकहरू। सूतजीले भने-महात्मन्! गुरूजीका आदेशानुसार सत्रह पुराणहरूका प्रसार एवं प्रचारको दायित्व मुझमा आयो, तर भोग र मोक्षदाता भागवत पुराण स्वयं गुरूजीले जन्मेजयलाई सुनाए।
;देवी पुराणको महिमा
:देवी पुराणका पढले एवं सुनलेबाट भयंकर रुँग, अतिवृष्टि, अनावृष्टि भूत-प्रेत बाधा, कष्ट योग र दोस्रो आधिभौतिक, आधिदैविक तथा आधिदैहिक कष्टहरूका निवारण छ जान्छ। सूतजीले यसको लागि एक कथाको उल्लेख गरदै भने-वसुदेव जी द्वारा देवी भागवत पुराणलाई पारायणको फल नैं थियो कि प्रसेनजितलाई ढूंढले गए श्रीकृष्ण संकटबाट मुक्त हुँकर सकुशल घर फर्किए थिए। यस पुराणका श्रवणबाट दरिद्र धनी, रुँगी-नीरोगी तथा पुत्रहीन स्त्री पुत्रवती छ जान्छ। ब्राह्मण, क्षत्रिय, वैश्य तथा शूद्र चतुर्वर्णहरूका व्यक्तीहरू द्वारा समान रूपबाट पठनीय एवं श्रवण योग्य यो पुराण आयु, विद्या, बल, धन, यश तथा प्रतिष्ठा दिन वाला अनुपम ग्रन्थ छ।
पङ्क्ति ५५:
कृष्णका न फर्कनुमा तीका पिता वसुदेव पुत्र-शोकमा व्यथित छ उठे। त्यसै समय महर्षि नारद आए। समाचार जानेर नारदजीले वसुदेवबाट श्रीमद् देवी भागवत पुराणका श्रवणको उपदेश दियो। वसुदेव मां भगवतीको कृपाबाट पूर्व परिचित थिए। ती्हुँंले नारदजीबाट भने-देवर्षि, देवको सहित कारागारवास गरदै जब छ: पुत्र कंसका हाथहरूमारे गयसकाको थिए त हामी दोनहरूपति-पत्नी एकदम व्यथित र अंसतुलित छ गए थिए। तब आफ्ना कुल पुरोहित महर्षि गर्गबाट परामर्श गरे र कष्टबाट छुटकारा पानको उपाय पूछा। गुरूदेवले जगदम्बा मांको गाथाको पारायण गर्नेलाई भन्यो। कारागारमा हुँनेका कारण मेरा लागि यो संभव नथियो। अत: गुरूदेवबाट नैं यो कार्य संपन्न गरानेको प्रार्थना गरयो।
वसुदेवले भने-मेरी प्रार्थना स्वीकार गरका गुरूदेवले विंध्याचल पर्वतमा गएर ब्राह्मणहरूसहित देवीको आराधना-अर्चना गरयो। विधि-विधानपूर्वक देवी भागवतको नवाह्र यज्ञ गरे। अनुष्ठान पूर्ण हुँनेमा गुरूदेवले मलाई यसको सूचना देदै भने-देवीले प्रसन्न हुँकर यो आकाशवाणी गरेकाछन्-मेरी प्रेरणाबाट स्वयं विष्णु पृथ्वीका कष्ट निवारण हेतु वसुदेव देवकीका घर अवतार लिंगे। वसुदेवलाई चाहिए कि उनी बालकलाई गोकुल ग्रामका नंद-यशोदाका घर पुगा दिनुहोस् र त्यसै समय उत्पन्न यशोदाको बालिकालाई ल्याएर आठऔं संतानका रूपमा कंसलाई सौंप दहरू। कंस यथावत् बालिकालाई धरतीमा पटक देगा। त्यो बालिका कंसका हातबाट तत्काल छूटकर दिव्य शरीर धारण गर, मेरा नैं अंश रूपबाट लोक कल्याणको लागि विद्यांचल पर्वतमा वास गरेगी।गर्ग मुनि द्वारा यस अनुष्ठान फललाई सुन गरेर मले प्रसन्नता व्यक्त गरदै अगाडि घटी घटनाहरू मुनिका कथनानुसार पूरी कीं र कृष्णको रक्षा गरयो। यो विवरण सुनाएर वसुदेव नारदजीबाट भन्न लगे-मुनिवर ! सौभाग्यबाट
वसुदेवका भन्नमा नारदले अनुग्रह गरदै नवाह्र परायण गरे। वसुदेवले नवहरू दिन कथा समाप्तिमा नारदजीको पूजा-अर्चनाको भगवती मांको माएबाट श्रीकृष्ण जब गुफामा प्रविष्ट भएका त ती्हुँंले एक बालिकालाई मणिबाट खेलते देखा। जैबाट नैं कृष्णले बालिकाबाट मणि ली, त बालिका रुँ उठी। बालिकाका रुँनेको आवाजलाई सुनेर जामवंत वहाँ आ पुगा तथा कृष्णबाट युद्ध गर्ले लागयो। दोनहरूमा सत्ताईस दिनसम्म युद्ध चल्दै दै। देवीको कृपाबाट जामवंत लगातार कमोजर पडता गए तथा श्रीकृष्ण शक्ति-संपन्न हुँते गए। अंतमा ती्हुँंले जामवंतलाई पराजित गरेर दियो।
पङ्क्ति ६३:
==श्रवण विधि==
देवी भागवत पुराणका अनुसार आगत मुनीहरूलाई यो कथा सुनादै सूतजी बोले-श्रद्वालु ऋषीहरू ! कथा श्रवणको लागि श्रद्धालु जनहरूको शुभ मुहूर्त निकलवालेको लागि कुनै ज्योतिर्विद्बाट सल्लाह लिनी चाहिए वा फेरि नवरात्रहरूमा नैं यो कथा-श्रवण उपयुक्त छ। यस अनुष्ठानको सूचना विवाहका समान नैं आफ्ना सबै बंधु-बांधवहरू, सगे-
==बाहिरी कडिहरू==
|