"मणिपुर" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

सा clean up, replaced: नागालैंड → नागाल्यान्ड (2) स्वतःविकी ब्राउजर प्रयोग गर्दै
पङ्क्ति २५:
}}
 
'''मणिपुर''' [[भारत]]को एउटा [[प्रदेश|राज्य]] हो। यसको राजधानी छ [[इम्फाल|इंफाल]]। मणिपुरका छिमेकी राज्य हुन: उत्तरमा [[नागाल्याण्ड|नागालैंडनागाल्यान्ड]] र दक्षिणमा [[मिजोरम]], पश्चिममा [[आसाम|असम]]; र पूर्वमा यसको सीमा [[म्यानमार|म्यांमार]]बाट मिल्दछ। यसको क्षेत्रफल २२,३४७ वर्ग कि। मी (८,६२८ [[वर्ग मील]]) हो।
यहाँका मूल निवासी मेइती जनजातिका मानिस छन्, जो यहाँका घाटी क्षेत्रमा रहन्छन्। इनको भाषा मेइतिलोन छ, जसलाई [[मणिपुरी भाषा]] पनि भन्दछन्। यो भाषा [[सन् १९९२|१९९२]]मा [[भारतीय संविधान|भारतका संविधान]]को आठौं अनुसूचीमा जोडी गई छ, र यस प्रकार यसलाई एउटा राष्ट्रिय भाषाको दर्जा प्राप्त भयो हो। यहाँका पर्वतीय क्षेत्रहरूमा नागा अनि कुकी जनजातिका मानिस रहन्छन्। मणिपुरीलाई एउटा संवेदनशील सीमावर्ती राज्य मानिन्छ।
 
पङ्क्ति ३५:
 
== भौगोलिक स्थिति ==
भारतका पूर्वी सीमामा स्थित यो राज्य २३। ८३ डिग्री उत्तार र २५। ६८ डिग्री उत्तरी अक्षांश अनि ९४। ७८ डिग्री पूर्वी देशांतरका बीच पर्छ। एकतर्फ त पूर्वमा म्यांमार छ त नागालैंडनागाल्यान्ड उत्तर-पश्चिम दिशामा छन्, त मिजोरम दक्षिणमा हो। यो पूरा २२,३२७ किलोमीटरमा फैला हो।
 
मणिपुरको भौगोलिक स्थिति दर्शनीय हो। उत्तरी तथा पूर्वी इलाकहरूमा ऊंची पहाडीहरू छ र मध्य भागमा मैदानी समतल हो। यहाँ हर पहाडका बीचमा कुनै न कुनै नदी बह्दछन्। इम्फाल नदी यहाँको प्रमुख नदी हो।
 
== अर्थव्यवस्था ==
कृषि अनि कृषि आधारित उद्योग अर्थव्यवस्थाको आधार छन्। राज्य सूचना प्राद्योगिकी आधारित व्यवसाहरूका लागि एउटा उपयुक्त स्थान छ। यहाँ उच्च शिक्षाको व्यवस्था छ, यहाँ निवेशको अपार सम्भावनाहरू छन्, खासकर कृषि अनि खाद्य प्रसंस्कथरणका क्षेत्र मा। हथकरघा, दस्तकारी र पर्यटनका क्षेत्रमा धेरै सम्भावनाहरू हो। यी क्षेत्रहरूमा निवेशकहरूलाई आकर्षित गर्नका लागि सरकारले धेरै नीतीहरू तैयारको छन् साथ नैं निवेशकहरूलाई आकर्षित गर्नका धेरै प्रोत्साहन दिने पनि घोषणा गरिएको छ।
 
== पर्यटन ==
"https://ne.wikipedia.org/wiki/मणिपुर" बाट अनुप्रेषित