"गोवा" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

सा Biplab Anand द्वारा गोआ पृष्ठलाई गोवा मा सारियो: पृष्ठ स्थानान्तरण अनुरोध बमोजिम पृष्ठ सार्दै
सा सुधार
पङ्क्ति १:
{{Infobox settlement
{{टेम्पलेट भारतको प्रान्त
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
| राज्यको नाम = गोआ
| name = गोवा
| प्रतिष्ठा (स्थापित)= ३० मे, १९८७
| official_name =
| नक्सा = Goa in India (disputed hatched).svg
| image = <center>{{Photomontage
| राजधानी = [[पणजी]]
| border= 0
| सबैभन्दा ठूलो शहर = पणजी
| size= 280
| जनसंख्या = १, ४०००, ०००
| spacing=1
| जनघनत्व = ३६३
| color=
| लिङ्ग अनुपात =
| photo1a= Goa beautiful beach.JPG
| जातिहरू =
| photo3a= Our lady panjim.jpg
| धर्म =
| photo2b= St. Francis Church at Velha Goa.jpg
| साक्षरता प्रतिशत =
| photo2a= Gallery de Fontainhas.jpg
| पुरुष साक्षरता प्रतिशत =
| photo3b= Old Goa Church 01.jpg}}</center>
| महिला साक्षरता प्रतिशत =
| caption = घडीको दिशामा शीर्षदेखि: [[कोल्वा|कोल्वा तट]], सेन्ट फ्रान्सिस गिर्जाघर, [[बम जिससको राजभवन]], आवर लेडी गिर्जाघर र ग्यालरी डी फोन्टेनहास
| क्षेत्रफल = ३,७०२
| settlement_type = [[भारतका राज्यहरू|राज्य]]
| जिल्ला संख्या = २
| image_blank_emblem = Seal of Goa.png
| सरकारी भाषा = [[कोंकणी]]
| blank_emblem_type = प्रतीक चिह्न
| राज्यपाल = एस सी जमीर
| blank_emblem_size = 100px
| मुख्यमन्त्री = दिगंबर कामथ
| image_map = IN-GA.svg
| विधायिका = एक सभा
| map_alt =
| आइएसओ कोड = IN-GA
| map_caption = [[भारत]]मा गोवाको स्थान
| वेबसाइट = [http://www.goa.gov.in www.goa.gov.in]
| image_map1 =
| map_caption1 =
| image_flag =
| coordinates = {{coord|15.50|N|73.83|E|type:adm1st_region:IN-GA|display=inline,title}}
| coor_pinpoint = पणजी
| coordinates_footnotes =
| motto =
| subdivision_type = देश
| subdivision_name = {{flag|भारत}}
| established_title = [[भारतका राज्यहरू|राज्य गठन]]
| established_date = सन् १९८७ मे ३०
| seat_type = राजधानी
| seat = [[पणजी]]
| parts_type = [[भारतका जिल्लाहरू|जिल्लाहरू]]
| parts_style = para
| p1 = [[गोवा जिल्लाहरूको सूची|२]]
| government_footnotes =
| governing_body = {{nowrap|[[गोवा सरकार]]}}
| leader_title = [[गोवाको गभर्नर|गभर्नर]]
| leader_name = [[सत्यपाल मलिक]]
| leader_title1 = [[गोवाका मुख्यमन्त्रीहरूको सूची|मुख्यमन्त्री]]
| leader_name1 = [[प्रमोद सावन्त]] ([[भारतीय जनता पार्टी|भाजपा]])
| unit_pref = Metric
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 3702
| area_rank = २८औँ
| area_note =
| elevation_footnotes = मार्च
| elevation_m =
| population_total = १४५८५४५<ref>{{Cite web |url=http://www.census2011.co.in/district.php# |title=Indian Districts by Population, Sex Ratio, Literacy 2011 Census |access-date=26 August 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110611224943/http://www.census2011.co.in/district.php# |archive-date=11 June 2011 |url-status=live }}</ref>
| population_as_of = २०११
| population_footnotes =
| population_density_km2 = auto
| population_rank = २६औँ
| population_demonym = गोवाली
| population_note =
| timezone1 = [[भारतीय मानक समय]]
| utc_offset1 = +०५:३०
| iso_code = IN-GA
| blank_name_sec1 = [[मानव विकास सूचकाङ्क|माविसू]] {{nobold|(२०१८)}}
| blank_info_sec1 = {{increase}} ०.७६१<ref name="GlobalDataLab">{{Cite web|url=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|title=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|website=hdi.globaldatalab.org|access-date=13 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180923120638/https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/#|archive-date=23 September 2018|url-status=live}}</ref> (<span style="color:#090">उच्च</span>) · तेस्रो
| blank1_name_sec1 =
| blank1_info_sec1 =
| blank_name_sec2 = साक्षरता
| blank_info_sec2 = ८८.७०% (तेस्रो)
| blank1_name_sec2 = {{nowrap|[[आधिकारिक भाषा]]}}
| blank1_info_sec2 = {{plainlist|
*[[कोंकणी भाषा|कोङ्कणी]]<ref name=langoff1/>}}
| website = {{url|www.goa.gov.in}}
| footnotes = {{note|lang|*}} [[देवनागरी लिपि]]मा लेखिने [[कोंकणी भाषा|कोङ्कणी]] अधिकारिक भाषा भएतापनि [[मराठी भाषा|मराठी]] र [[अङ्ग्रेजी भाषा|अङ्ग्रेजी]] भाषाको प्रयोग सरकारी कामकाज र अन्य स्थानमा गर्ने गरिन्छ।<ref name=langoff1>{{cite web|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |page=113 |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archivedate=8 July 2016 }}</ref><ref name=langoff2>{{cite web|title=The Goa, Daman and Diu Official Language Act, 1987|url=http://www.daman.nic.in/acts-rules%5CHindi-department%5Cdocuments/Official%20Language%20Act.pdf|website=daman.nic.in|publisher=U.T. Administration of Daman and Diu|accessdate=17 May 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20130508141416/http://daman.nic.in/acts-rules/Hindi-department/documents/Official%20Language%20Act.pdf#|archive-date=8 May 2013|url-status=live}}</ref>
| unemployment_rate =
| seat1_type = ठूलो सहर
| seat1 = [[भास्को दा गामा, गोवा|भास्को दा गामा]]
| leader_title2 = विधान सभा
| leader_name2 = [[एकसदनीय]] (४० सिट)
| leader_title3 = संसदीय निर्वाचन क्षेत्र
| leader_name3 = [[राज्य सभा]] १<br />[[लोक सभा]] २
| leader_title4 = उच्च अदालत
| leader_name4 = बोम्बे उच्च अदालत, गोवा इजलास
}}
 
== परिचय ==
'''गोवा''' ({{IPAc-en|audio=Goa.ogg|ˈ|ɡ|oʊ|ə}}, {{lang-mr|गोवा}}, {{lang-gom|गोंय}}) क्षेत्रफलको हिसाबले [[भारत]]को सबैभन्दा सानो र जनसङ्ख्याको हिसाबले दोस्रो सबैभन्दा सानो [[भारतका राज्यहरू|राज्य]] हो। विश्वमा गोवा आफ्नो सुन्दर समुद्री तट र प्रसिद्ध वास्तुकलाको लागि चिनिने गरिन्छ। गोवा लगभग ४५० वर्षसम्म [[पोर्चुगल]]को [[उपनिवेश]]को रूपमा रहेको थियो तर अन्तत: सन् १९६१ डिसेम्बरमा उनीहरूले यो क्षेत्रलाई भारतीय प्रशासनलाई सुम्पेको थियो।
[[File:India Goa Vagator Beach General view.jpg|200px|right]]
'''गोवा''' क्षेत्रफलको हिसाबले भारतको सबै भन्दा सानो र जनसँख्याको हिसाबले दोस्रो सबै भन्दा सानो [[प्रदेश|प्रान्त]] हो। विश्वमा गोवा आफ्नो सुन्दर समुन्द्री किनारा र प्रशिध्द स्थापत्यको लागि जानिन्छ। गोवा पहिला [[पोर्चुगल]]को एक [[उपनिवेश]] थियो। पोर्चुगलीहरूले गोवामाथि लगभग ४५० वर्ष सम्म शासन गरेँ र डिसेम्बर [[१९६१]] मा यो भारतीय प्रशासनलाई सुम्पयो।
 
== नामको उद्भव ==
[[महाभारत]]मा गोआकोगोवाको उल्लेख '''गोपराष्ट्र''' अर्थात गाई चराउनेवालाहरूको देशको रूपमा पाइन्छ। दक्षिण [[कोंकण]] क्षेत्रको उल्लेख ''गोवाराष्ट्र''को रूपमा पाइन्छ। [[संस्कृत]]को केही अन्य पुरानो स्त्रोतहरूमा गोआलाईगोवालाई ''गोपकपुरी'' र ''गोपकपट्टन'' भनियेकोभनिएको छ जसको उल्लेख अन्य ग्रन्थहरूकोग्रन्थहरू अलावाबाहेक [[हरिवंशम]] र [[स्कंदस्कन्द पुराण]]मा पाइन्छ। गोवालाई पछि काही काही ''गोअंचल'' पनि भनियेको छ। अन्य नामहरूमा '''गोवे''', '''गोवापुरी''', ''गोपकापाटन'', र ''गोमन्त'' प्रमुख छन्। [[टोलेमी]]ले गोआकोगोवाको उल्लेख ईसवी सन [[200]]को आस-पास ''गोउबा''को रूपमा गरेको छ। [[अरब]]क मध्य युगीन यात्रिहरूले यस क्षेत्रलाई चंद्रपुर र चंदौरको नामबाट इंगित गरेको छन जुन मुख्य रूपमा एक तटीय सहर थियो। जुन स्थानको नाम [[पोर्चुगल]]को यात्रिहरूले गोआगोवा राख्यो त्यो आजको सानो समुद्र तटीय शहर गोअ-वेल्हा हो। पछि त्यो पूरै क्षेत्रलाई गोआगोवा भनिन थाल्यो जसमाथी पोर्चुगलिहरूले कब्जा गर्‍यो।
 
== भूगोल ==
==संस्कृति==
== जिल्लाहरू ==
== जिलाहरू ==
 
==सन्दर्भ सामग्रीहरू==
Line ३९ ⟶ ९७:
{{भारतका राज्यहरू}}
 
==बाह्य लिँकसूत्रहरू==
{{Commonscat|Goa|गोवा}}
 
[[श्रेणी:भारतका प्रान्तहरू]]
[[श्रेणी:भारत]]
 
[[श्रेणी:गोआभारतका राज्यहरू]]
"https://ne.wikipedia.org/wiki/गोवा" बाट अनुप्रेषित