"विश्वव्यापी महामारी" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
Content deleted Content added
सा Bishaldev100 द्वारा विश्वमारी पृष्ठलाई विश्वव्यापी महामारी मा सारियो |
|||
पङ्क्ति २४:
=== हैजा (कोलेरा) ===
* प्रथम हैजा विश्वमारी १८१६-१८२६ पहिले भारतीय उपमहाद्वीप बाट दूर रहने वाली विश्वमारीको शुरुआत [[बंगाल]]मा भएको थियो, यस पछि यो १८२० सम्म सम्पूर्ण भारतवर्षमा फैलियो। यस विश्वमारीको दौरान १०,००० ब्रिटिश सैनिक र अनगिनत भारतीय को मृत्यु भएको थियो।<ref> [http://www.globalsecurity.org/wmd/intro/bio_cholera.htm हैजा-जैविक हथियार]</ref> यसको प्रकोप कम हुनु भन्दा पहिले यसको विस्तार [[चीन]], इण्डोनेशिया (जहां केवल [[जावा द्वीप|जावा]] द्वीप मा १,००,००० भन्दा अधिक मानिसहरुको मृत्यु भएको थियो) र [[क्यास्पियन सागर]] सम्म भएको थियो। १८६० र १९१७ बीच भारतमा यसबाट मर्नेको संख्या १.५ कोरोड भन्दा अधिक भएको अनुमान गरिन्छ। १८६५ र १९१७ को बीच अन्य २३ लाख मानिसको मृत्यु भएको थियो। यस अवधिको दौरान यस रोगले मर्ने रूसी नागरिकको संख्या २० लाख भन्दा अधिक थियो।<ref>[http://www.earlyamerica.com/review/2000_fall/1832_cholera_part1.html न्यूयॉर्क राज्य में 1832 की हैजा महामारी]</ref>
* द्वितीय हैजा विश्वमारी १८२९-१८५१. १८३१ मा यो रोग रुस (हैजा दंगा देखें), हंगेरी (लगभग १ लाख मृत्यु) र जर्मनी मा, १८३२ मा [[लण्डन|लण्डन]] (यूनाइटेड किंगडम मा ५५,000 भन्दा धेरैको मृतु भयो) मा,<ref>[http://www.ph.ucla.edu/EPI/snow/pandemic1826-37.html 1826-37 की एशियाई हैजा विश्वमारी]</ref> त्यसै वर्ष फ्रान्स, [[क्यानाडा]] ([[ओन्टारियो|ओन्टारियो]]) र [[संयुक्त राज्य अमेरिका]] ([[न्युयोर्क]]) मा,<ref>[http://www.tngenweb.org/darkside/cholera.html संयुक्त राज्य अमेरिकामा हैजा विश्वमारी के वर्ष]</ref> र १८३४ सम्म उत्तरी अमेरिकाको प्यासिफिक कोस्ट सम्म फैलियो । १८४८ मा [[इंग्लैंड|इंग्लैण्ड]] र [[वेल्स]]मा एक दुई-वर्षीय प्रकोपको आरम्भ भयो जुनबाट ५२,००० मानिसको ज्यान गयो। <ref>[http://web.archive.org/web/20080513221429/http://www.cbc.ca/health/story/2008/05/09/f-cholera-outbreaks.html हैजे की सात विश्वमारियां], cbc.ca, 2
* तृतीय विश्वमारी १८५२- १८६०. मुख्य रुपमा [[रूस]] प्रभावित भयो जहाँ दस लाख भन्दा अधिक मानिसको मृत्यु भयो। १८५२ मा हुआ 1852 में, हैजा पूर्वबाट [[इण्डोनेशिया|इण्डोनेशिया]]सम्म फैलियो र पछि १८५४ मा यसले चीन र [[जापान]]मा पनि आक्रमण गर्यो। फिलीपीन्स १८५८ मा र [[कोरिया]] १८५९ मा यसको चपेटमा आयो। १८५९ मा, बंगाल मा भएको यसको प्रकोपले यस रोगलाई [[ईरान]], [[ईराक]], अरब र रूस सम्म पर्यायो। <ref>[http://www.ph.ucla.edu/epi/Snow/pandemic1846-63.html 1846-63 की एशियाई हैजा विश्वमारी.] यूसीएलए स्कूल ऑफ़ पब्लिक हेल्थ.</ref>
* चतुर्थ विश्वमारी १८६३-१८७५. ज्यादातर [[अफ्रिका]] र यूरोपमा फैलिएको थियो। ९०,००० [[मक्का (शहर)|मक्का]] तीर्थयात्रीहरु मध्ये कम्तीमा पनि ३०,००० जना यश रोगबाट ग्रसित भए। हैजाबाट १८६६ मा रुसमा ९०,००० मानिसको मृत्यु भयो।<ref>[http://www.shtetlinks.jewishgen.org/Myadel/pandemics.htm पूर्वी यूरोपीय प्लेग और महामारियां 1300-1918]</ref>
| |||