"समुन्द्र मन्थन" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
Content deleted Content added
कुनै सम्पादन सारांश छैन चिनोहरू: मोबाइल सम्पादन मोवाइल अनुप्रयाेग सम्पादन आइओएस अनुप्रयाेग सम्पादन |
|||
पङ्क्ति ९:
== किंवदन्ती ==
[[चित्र:The_churning_of_the_Ocean_of_Milk,_in_a_bazaar_art_print,_c.1910's;_the_Suras_or_gods_are_on_the_right,_the_Asuras_or_demons_on_the_left.jpg|thumb|समुन्द्र मन्थन १९१०को चित्रकल]]
देवराज [[इन्द्र]] ऐरावत हात्तीमा चढी दुर्वाषा ऋषिको छेउमा आइपुगे । दुर्बषाले उनलाई भगवान शिवले दिएको विशेष माला अर्पित गरे
त्यो घटना पछी , देव र दानव वीच युद्ध भयो । [[बलि राजा|राजा बलि]] नेतृत्वको असुर (दानव ) शक्तिले देव फौजलाई पराजित गर्यो र
समुन्द्र मन्थनको लागि मन्दरा पर्बतको मदानी र बासुकी नागको नेती बनाइएको थियो ।
समुन्द्र मन्थनबाट धेरै चिजहरु बाहिर निस्किए । अमृत पाउने इच्छाले देवता र दानवहरु मिलेर समुन्द्र मन्थन गर्दा सबैभन्दा पहिला सर्वाधिक बिषालु कालकूट बिष निस्कियो। बिषालु कालकूट बिषले समुन्द्र मन्थनमा लागेका देव-दानवहरु लाई जलाउन लाग्यो र त्यतिमात्रै होइन ब्रम्हाद्धारा सृष्टि भएको सारा संसार नै ध्वस्त पार्ने खतरा बढ्यो। कालकूट बिष- फैलदै गएपछि देव- दानव आत्तिन हुन थाले र उनीहरुले यसको समाधान गर्न सकेनन्।अरु केहि उपाय नदेखेपछि देव-दानवले शिव भगवानको आरधना गर्न थाले र नारदमुनी कैलाशमा गएर कालकूट बिषको असरबारे भगवान शिवलाई विन्ती गर्दै कालकूट बिषको असरले सारा सृष्टि समाप्त पार्न लागेकोले केहि गर्न विन्ती गरे। माता पार्वतिले पनि आफ्ना पति शिवलाई यस विपत्तीबाट छुटकारा दिलाएर सृष्टिको रक्षा गर्न अनुरोध गरिन्।पार्वती र नारदमुनी लगायत सम्पूर्ण देव र दानवहरु लगायत भक्तहरुको पुकार सुनेर शिव भगवानले जगत कल्याणको लागी कालकुटि बिष आफैले पिएर सारा जगतलाई बचाए। कालकूट बिष पिएपछि भगवान शिवको कण्ठ निलो हुन गयो। त्यसै बेला देखी शिवलाई ‘निलकण्ठ’ पनि भनिन थालेको हो।
पङ्क्ति १९:
=== रत्न ===
[[चित्र:Sagar_Manthan.jpg|thumb|सगर मन्थन]]
समुन्द्र बाट १४ रत्नको उत्पत्ति भयो , जुन देव र असुरहरु मिलेर आपसमा बाडे
* [[लक्ष्मी]], धनकी देवी-उनले विष्णुलाई पति मानिन्
* अप्सरा, रम्भा, मेनका,पुन्जिस्थाला
*[[वारुणी]] - मदिराकी देवी - दानवद्वारा स्वीकार
त्यसै गरि तीन अलौकिक प्राणीहरु उत्पत्ति भए;
* कामधेनु
* ऐरावत, हात्ती, इन्द्र, [[देवता|देवराज]]लाई
* उच्चैःश्रवा
तीन मुल्यवान वस्तु
* कौस्तुभ, संसारको सबैभन्दा बहुमुल्य रत्न, बिष्णुलाई प्राप्त
* [[पारिजात फूल|पारिजात]] , [[देवता|देव]]
* शारंग धनुष,
थप
* [[चन्द्र]], शिवद्वारा धारण
*[[धन्वन्तरी]]
* हलाहल/[[कालकूट]] विष, भगवान [[शिव]]द्वारा शेवन
=== अमृत ===
[[चित्र:Sagar_mathan.jpg|thumb|350x350px|समुन्द्र मन्थनको दृश्य]]
अन्त्यमा, धन्वन्तरी देवताको वैद्य अमृतको घडालिएर प्रकट भए
दानवहरुले अमृत हातमा लिँदा देवताहरु भगवान विष्णुको मा याचना गर्न गए । विष्णुले [[मोहनी अवतार|मोहिनी अवतार]] धारण गरेर असुरहरुलाई ध्यान खिचिन् र अमृतको घडा लिएर देवताहरुलाई बाडिन् । असुर राहु केतुले देवताको रुप धारण गरेर अमृत पान गरे । [[सूर्य (देवता)]]
===[[कुम्भ मेला]]को उत्पत्ति ===
असुरबाट अमृत जोगाएर लाने क्रममा अमृत चार ठाउमा चुहियो । कुनै संस्करणमा धन्वन्तरीले लैजादा चुहिएको थियो भन्ने छ भने कुनै संस्करणमा गरुड, इन्द्र वा मोहिनी उल्लेख छ ।
== सन्दर्भ ==
|