|other_name = महाकाली नदी, कुटी याङ्दी, काली नदी, शारदा नदी
|other_name =
|category =
<!-- *** Names **** -->
पङ्क्ति ७७:
''अन्य उपयोगको लागि हेर्नुहोस् - [[काली नदी (बहुविकल्पी)|काली नदी]]''
नेपालको पश्चिमी भागबाट उत्पन्न भई '''महाकाली नदी''' [[भारत]] र नेपालको सिमानाबाट बग्नेबग्ने एउटा नदी हो।हो । यस नदीको उद्गम स्थान वृहद्तरबृहत्तर हिमालयमा ३,६०० मीटरकोमिटरको उचाईमाउचाइमा स्थित लिम्पियाधुरा नामक स्थानमा छ, जो नेपालको दार्चुला जिल्लामाजिल्लाको छ।एक भाग हो । यस नदीको नाम [[काली माता]]को नामबाट भएको हो जसको। मन्दिरलिम्पियाधुरा कालोपानीमा लिपु-लीख[[लिपुलेक]] दर्राकादराका निकट भारत, नेपाल र [[तिब्बत]]को सीमामा स्थित छ। आफ्नोयस माथिकोनदीको मार्गमाउपल्लो यो नदीक्षेत्रमा [[नेपाल]]कासाथर भारतको निरंतर पूर्वी[[भारत]]को सीमा बनाउँछ।बनाउँछ यो। नदीभारतमा उत्तराखंडउत्तराखण्ड र [[उत्तर प्रदेश]]का मैदानी क्षेत्रहरूमा पुग्दा शारदा नदीका नामले पनिचिनिन्छ जानिन्छ।।
महाकाली नदीनदीमा जौल्जिबिजौल्जिबी नामक स्थानमा [[गोरी नदी]]सितमिल्दछ।पनि मिल्दछ । यो स्थान एक वार्षिक उत्सवका लागि जानिन्छ।प्रख्यात छ । पछि गएर यो नदी, कर्नाली नदीसित मिल्दछ र। [[बहराइच जिल्ला|बहराइच जिल्लाहरू]]मा पुगनमा यसलाई एक नया नाम मिल्दछ,पुगेपछि [[सरयू नदी|सरयु]] र पछि गएर योत्यसपछि [[गंगा नदी]]मा मिल्न जान्छ। पंचेश्वरका[[पञ्चेश्वर]] आसनजीककाआसपासको भारतीय क्षेत्रलाई 'काली कुमाँऊ' भनिन्छ। कालो पहाडदेखि तल मैदानमा झर्दछ र यसलाई शारदाकाभनिन्छ नामले। जानिन्छ।
पञ्चेश्वरमा सिंचाइ र जलविद्युत ऊर्जाका लागि नेपाल र भारतको संयुक्त परियोजनाका रुपमा बाँध बनाउन [[महाकाली सन्धि]] गरिएको छ । टनकपुरमा भने भारतले एकलौटी टनकपुर जलविद्युत परियोजना (१२० मेगावाट) अप्रिल १९९३ मा उत्तराखण्ड सिंचाइ विभागद्वारा सञ्चालन गरेको छ । यसअन्तर्गत टनकपुरमा ब्यारेज बनाइएको छ ।
सिंचाई र पन-विद्युत ऊर्जाका लागि बनाइंदै छ- पंचेश्वर बांध, जो नेपालका साथ एक संयुक्त उद्यम हो, शीघ्र नैं सरयू वा काली नदीमा बनाइनेछ। टनकपुर पनविद्युत परियोजना (१२० मेवॉ) अप्रैल १९९३मा उत्तराखंड सिंचाई विभाग द्वारा साधिकृत गरिएको थियो, जसका अन्तर्गत [[चमोली]]का टनकपुर कस्बेदेखि बग्ने शारदा नदीमा ब्यारेज बनाइएको छ।