"अमोनिया" का संशोधनहरू बिचको अन्तर
Content deleted Content added
कुनै सम्पादन सारांश छैन |
|||
पङ्क्ति १:
{{merge to|एमोनिया|date=अक्टोबर २०१७}}
[[चित्र:Ammonia-3D-vdW.png|thumb|तिक्ताति (NH<sub>३</sub>)का अणुमा परमाणुहरुको स्थितिलाई दर्शाता त्रि-आयोमी मडल, निला रंगबाट [[नाइट्रोजन|भूयाति]] तथा सेतोबाट [[हाइड्रोजन|उदजन]]का [[परमाणु]]लाई देखाइएको छ।]]
'''तिक्ताति''' (अमोनिया) एक तीक्ष्म गंध वाला रंगहीन ग्याँस छ। यो हावा]]बाट हल्का हुन्छ तथा यसको वाष्प घनत्व ८.५ छ। यो [[पानी|जल]]मा अति विलेय छ। तिक्तातिका जलीय घोललाई लिएर तिक्ताति भनिन्छ यो [[क्षार|क्षारीय]] प्रकृतिको हुन्छ। [[जोसेफ
== उपयोग ==
यूरिया, तिक्तातु गन्धीय (अमोनियम सल्फेट), तिक्तातु भास्वीय (अमोनियम फास्फेट), तिक्तातु भूयीय (अमोनियम नाइट्रेट) आदि रासायनिक खादहरुको बनाउनमा तिक्तातिको उपयोग गरिन्छ। ठूलो मात्रामा भूयिकाम्ल (नाइट्रिक एसिड) तथा क्षारातु प्रांगारीय(सोडियम कार्बोनेट)का निर्माणमा यसको उपयोग गरिन्छ। [[बरफ]] बनानका कारखानमा शीतलीकारकका रूपमा तिक्तातिको उपयोग गरिन्छ। प्रयोगशालामा प्रतिकारकका रूपमा यसको उपयोग गरिन्छ। लिएर तिक्तातिको उपयोग कपडहरुबाट तेल ग्रीज आदिका दागलाई छुडाने को लागि गरिन्छ। क्षारातु प्रांगारीय (अमोनियम कार्बोनेट) बनाउनमा यसको उपयोग गरिन्छ। आफ्नो अत्यधिक उपयोगका कारण सारा दुनियामा यसको व्यापक मात्रामा उत्पादन हुन्छ। [[सन् २००४|२००४]]मा सारा विश्वमा यसको आनुमानिक उत्पादन १० करोड ९० ला ख टन भएको थियो।<ref name="usgs">[http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/commodity/nitrogen/nitromcs05.pdf United States Geological Survey publication]</ref> [[सन् २००६|२००६]]मा यसको उत्पादन लगभग १४ करोड ६५ ला ख टन भयो छ। <ref name=Ullmann>Max Appl "Ammonia" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, 2006, Wiley-VCH, Weinheim. {{DOI|10.1002/14356007.a02_143.pub2}} Article Online Posting Date: December 15, 2006</ref> तिक्ताति उत्पादनमा [[भारत]]को स्थान [[जनवादी गणराज्य चीन|चीन]] पछि द्वितीय छ। यो दुइटै देश विश्व उत्पादनको क्रमशः २८.४% तथा ८.६% उत्पादित गर्दछन्। [[रुस|रूस]] ८.४% तथा [[संयुक्त राज्य अमेरिका]] ८.२%का उत्पादन सहित तेश्रो र चौथो स्थानमा छन्।<ref name="usgs"/> कुल उत्पादनका ८०%को उपयोग उर्वरक बनानको लागि हुन्छ।<ref name="usgs"/> [[नाइट्रीकरण|भूयीकरण]] (नाइट्रीकरण)को प्रक्रिया द्वारा केही सजीवहरुमा वायुमंडलीय भूयातिबाट (
कुनै उद्योग या तिक्ताति टैंकबाट तिक्तातिको रिसाव भएर यदि अचानक तिक्ताति वातावरणमा फैलिन्छ त आँखा तथा
== संदर्भ ==
| |||