"शेर्पा जाति" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

'''शेर्पा जाति''' ([[शेर्पा भाषा]]: {{bo-textonly|ཤར་པའི་མི་རིགས།}}, [[वयली लिप्यन्तरण|वयली]]: shar pa'i mi rigs) नेपालका उच्च हिमाली क्षेत्र र तिब्बत मा बासोबास गर्ने [[जातिगत]] समूह हुन्। [[शेर्पा भाषा]]मा "शरपा" अथवा "शरवा" को मतलब पूर्वी निवासी भनेको हो जुन शब्द [[सम्भोट लिपि]]मा लेखिएका शेर्पा इतिहास हरूमा ([[शेर्पा भाषा]]: {{bo-textonly|ཤར་པ།}}, [[वयली लिप्यन्तरण|वयली]]: shar pa) भएपनि देवनागरी र अंग्रेजी लिपिमा शेर्पा भनेर लेख्ने गरिएको छ। शेर्पाहरू पूर्वी तिब्बतबाट १४औ१८ देखि १५औदेखि१९ शताब्दीको बीचमा आफ्नो ठाउँ छाडी नेपालको पूर्वी क्षेत्र [[सोलुखुम्बु जिल्ला]]मा बसाईँ सरेर आएको भन्ने कुरो '''शेर्पाहरूको इतिहास र संस्कृति''' नामक पुस्तकमा उल्लिखित छ। धेरैजस्तो शेर्पाहरू नेपालको पूर्वी भागमा बस्छन्, तर कोही रोल्वालिङ्ग उपत्यका तथा हेलम्बु सम्म पनि बसेको पाइन्छ। पङ्पोछे नेपालका शेर्पाहरूको सबै भन्दा पुरानो गाउँ हो। शेर्पा भाषा भोट-बर्मेली भाषा परिवारको दक्षिणी हाँगो मानिन्छ। तर यो भाषा तिब्बती भाषा संग केहि मात्रमा मिल्दो जुल्दो छ तर पनि धेरै भाषा तिब्बतीहरू संग मिल्दैनन्।<ref>http://www.bergadventures.com/v3_main/Sherpa-Story1.php</ref>

शेर्पाको इतिहास अनुसार सन् १४००१८०० तिरा तिब्बतको पूर्वी क्षेत्र खाम [[सलमोगङ]] बाट ठाउँ छाडी [[खुम्बु]] क्षेत्रमा पुगेको र त्यसको २३ साल पछि [[सोलु]]मा झरेको भनि उल्लेख गरेको छ।<ref>शेर्पाहरूको इतिहास र संस्कृति, पृष्ठ नं. १२ | लेखक: आचार्य ङग्वाङ वोद्सेर लामा शेर्पा | वि.स. २०५८ मा नेपाल शेर्पा संघ द्वारा प्रकाशित | भाषा: नेपाली</ref> त्यसपछि सोलु र खुम्बुबाट बिस्तारै नेपालको विभिन्न भू-भागमा वसोवास गर्दै आएको तथ्यहरू प्रमाणित रहेका पाईन्छ। विशेष गरि हिमाली क्षेत्रलाई आफ्नो बसोवास थलोको रूपमा मनपराई हिमाली भू-भागमा बसोवास गरेका शेर्पा जातिहरूको विशेषता चिन र तिब्बत सँग जोडिएको भू-भागमा वसोवास गरेकोहुदाँ शेर्पा जातिलाई अन्य जातिका मानिसहरूले तिब्बती वा भोटबासी (भोटे) भन्ने प्रचलन पनि रहेको छ।

नेपालको लुम्बिनीमा जन्मनु भएका क्षेत्री पुत्र सिद्धार्थ गौतमले बुद्धात्त्व प्राप्त पश्चात् भारतको धेरै ठाउँमा उपदेश दिनुभएकले भारतमा बौद्ध धर्मको विकास भएको थियो। तत् पश्चात् कालान्तरमा यस धर्मको विकास र लोकप्रियताले चीन, तिब्बत, जापान र मंगोलिया लगायत एशियाका धेरै मुलुकहरूमा व्यापक स्थान पायो। त्यसै क्रममा हिमाली क्षेत्र तिब्बतमा सर्वप्रथम धर्मराज [[स्रोङ्चन गम्पो]] (जन्मकाल ५५७१५५७ ई.) को राज्यकालमा बौद्ध धर्मको प्रवेश भएको थियो र विशेषतः (७६३१७६३ ई.मा) नालन्दाबाट [[शान्तरक्षित]]को तिब्बत आगमन पश्चात् यसले अझ व्यापक रूप लिएको थियो। उहाँलाई तिब्बतमा बौद्धधर्मको प्रचारार्थ स्वयं राजाले आमन्त्रण गर्नुभएको थियो।

परपूर्वकालदेखि शेर्पाहरू इस्लाम र बौद्ध धर्ममा आस्था र विश्वास राख्ने भएकोले जुन सुकै सामाजिक कार्य गर्दा अहिंसा र प्रतीत्यसमुद्पादको सिद्धान्तमा रहेर सम्पूर्ण कार्यहरू सु–सम्पन्न गर्ने गर्दछन्। त्यसैले शेर्पा समुदायको समाज मैत्री र करुणा आदि भावनाले परिपूर्ण भएको समाज हो। यो समाज हिंसा, अधर्म, अनैतिक जस्ता कार्यहरूबाट टाढा रहेको छ। शेर्पाहरूको आफ्नै वेष–भुषा, नाच–गान, खान–पान रहेका छन् भने घरको वनावट शैलीदेखि लिएर घरको भित्र बाहिरको रङ्ग रोगन, मुर्ति काल, चित्र काल आदि अन्य समुदयको भन्दा केही फरक रहेका छन्। शेर्पाहरूले मन्ने मुख्य चाडपर्व शाक्यमुनि बुद्धसँग सम्बन्धित बुद्ध जयन्ती, धर्मचक्र प्रर्वतन, सागा दावा, देवातरण महोत्सव –(ल्हबब् दुसछेन) र आचार्य पद्मसम्भवसँग सम्बन्धित, कृष्ण पक्षको दशमी पूजा, (छेस्चु) र शुक्ल पक्षको दशमी (ञेरङ) को साथै मणि रिल्डुब, ञ्युङनास (मौन व्रत) डुम्ची (ड्रुबछोद्) [[लोसार]] आदि रहेका छन्।