भारदार परिवार

भारदार परिवार (अङ्ग्रेजी: Noble Family) नेपालमा शाहवंशीको शासनकालमा रहेका राजनैतिक परिवार वा पारिवारिक गुट थियो । गोरखा राज्यमा थरघर नामक ६ भारदारी परिवारहरू रह्ने गर्दथ्यो जसको स्थापना राजा द्रव्य शाहले गरेका थिए । थरघरको भूमिका प्रशासन एवम् सैन्य व्यवस्था सञ्चालन गर्ने वा सञ्चालनमा मदत पुर्याउने थियो । त्यहीं स्वरुपमा राजा पृथ्वीनारायण शाहले ५ क्षत्रिय भारदार परिवारहरूलाई काजी वंशज उपाधि दिइ राजकाजमा स्थापित गरे । १८औं शताब्दीको अन्त्य र १९ औं शताब्दीको पहिलो भागमा चौतारिया राजपरिवार सहित ४ प्रमुख भारदार परिवार शक्तिकेन्द्रमा रहेका थिए । राणा शासनको उदय हुँदा पुराना भारदार परिवारहरू विलिन वा विस्थापित हुन पुगे ।

थरघर भारदार परिवार

गोरखा राज्यका ६ थरघर भारदार परिवारहरूः

1. पन्त
2. पाँडे
3. अर्ज्याल
4. खनाल
5. राना (मगर)
6. बोहोरा

गोरखा राज्यमा थरघरबाहेकका दरबारिया परिवारहरूः

1. भट्टराई (द्रव्य शाह देखिका ज्योतिषी परिवार)

काजी भारदार परिवार

एकीकृत नेपालका ५ काजी भारदार परिवारहरू:

1. थापा खलक
2. पाँडे खलक
3. बस्न्यात खलक
4. कुँवर (पछि राणा वंश)
5. विष्ट

अन्य काजी भारदार परिवार:

1. भण्डारी

अन्य भारदार परिवारहरू:

1. चौतारिया
2. पौड्याल

सन्दर्भ साम्रगीहरू

किताब

• Joshi, Bhuwan Lal; Rose, Leo E. (१९६६), Democratic Innovations in Nepal: A Case Study of Political Acculturation, University of California Press, पृ: 551। 
• Pradhan, Kumar L. (२०१२), Thapa Politics in Nepal: With Special Reference to Bhim Sen Thapa, 1806–1839, New Delhi: Concept Publishing Company, पृ: 278, आइएसबिएन 9788180698132। 
• Shaha, Rishikesh (१९८२), Essays in the Practice of Government in Nepal, Manohar, पृ: ४४, ओसिएलसी 9302577। 
• Adhikari, Indra, Military and Democracy in Nepal, Routledge, आइएसबिएन 9781317589068।