"जयपुर" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

सा सुधार
सा +इतिहास
पङ्क्ति २४:
== इतिहास ==
१७ शताब्दीमा जब [[मुगल]]ले आफ्नो सक्ति गुमाउन थाले, तब समूचे [[भारत]]मा [[अराजकता]] [[सिर]] उठाउन लागे, यसै दौरमा [[राजपूताना]]को [[आमेर]] रियासत, एक बढा ताकतको रूपमा निक्ले । जाहिर छ कि महाराजा [[सवाई जयसिंह]]लाई तब मीलाहरूको दायरेमा फैलिएको आफ्नो [[रियासत]] संभालन र सुचारु राजकाज संचालनको लागि [[आमेर]] छोटा लाग्न थाले र यस प्रकार यस नया [[राजधानी]]को रूपमा जयपुरको कल्पना गरियो | यस शहरको नींव पहिले पहिले भनियो, यसको बारेमा मतभेद छ, तर केहि इतिहासकारकरूको अनुसार [[तालकटोरा]]को निकट स्थित शिकारको होदीदेखि यस शहरको निर्माणको शुरुआत भयो । कोहि यसलाई ब्रह्मपुरी र कोहि आमेरको पास एक स्थान 'यज्ञयूप' स्थलले मान्छन् | तर यो निर्विवाद हो, सबैभन्दा पहिला चन्द्रमहल बनाउन र फेरि बाजर र साथमा तीन चौपडा |
 
सवाई जयसिंहले यो शहर बस्नुभन्दा पहिले यसको सुरक्षाको पनि धेरै चिन्ता गरेका थीए र सुरक्षा सुनिश्चित गरे पछि नै सात दह्रो ढोकाहरूको साथ किलाबन्दी गरेका थीए । जयसिंहले मराठहरूको हमलाको चिंताले अपनी राजधानीको सुरक्षाको लागि चारदीवारी ढोका बनाएका थीए, तर उनलाई शायद मौजूदा समयको सुरक्षा समस्याहरूको भान थिएन । इतिहासको पुस्तकहरूमा जयपुरको इतिहासको अनुसार यो देशल्प् पहला पूरा योजनाले बनेको शहर थियो र स्थापनाको समय राजा जयसिंहले आफ्नो राजधानी आमेरमा बढाएर आबादी र पानीको समस्यालाई ध्यानमा राखेर नै यसको विकास गरेका थिए । नगरको निर्माणको काम सन् १७२७ मा शुरू भयो र प्रमुख स्थानहरूको बनाउनमा करीब चार साल लागेको थियो । यो शहर नौ खण्डहरूमा विभाजित गरिएको थियो, जिसमा दुई खण्डहरूमा राजकीय इमारतहरू र राजमहलहरूलाई बसाइएको थियो । प्राचीन भारतीय शिल्पशास्त्रको आधारमा निर्मित यस नगरको प्रमुख वास्तुविद थियो एक बङ्गाली ब्राह्मण [[विद्याधर]] (चक्रवर्ती)]], जो आमेर दरबारको 'कचहरी-मुस्तफी' मा आरम्भमा महज एक नायब-दरोगा (लेखा-लिपिक) थिए, तर उनको वास्तुकलामा गहिरो दिलचस्पी र असाधारण योग्यताले प्रभावित भएको महाराजाले उनलाई नया राजधानीको लागि नया नगरको योजना बनाउनको निर्देश दिए ।
 
यो शहर प्रारम्भदेखि नै 'गुलाबी' नगर थिएन तर अन्य सामान्य नगरहरू जस्तै थियो, तर सन् १८७६ मा जब वेल्सको राजकुमार आए तब महाराजा रामसिंह (द्वितीय) को आदेशमा पूरा शहरलाई गुलाबी रङ्गले जादुई आकर्षण प्रदान गर्ने कोशिश गरिएको थियो । त्यस पछिदेखि नै यो शहर 'गुलाबी नगरी' को नामले प्रसिद्ध भयो । सुदर भवनहरूको आकर्षक स्थापत्य वाला, दुई सय वर्ग किलोमीटरभन्दा अधिक क्षेत्रफलमा फैलिएको जयपुरमा जलमहल, जन्तर-मँअन्तर, आमेर महल, नाहरगढको किला, हवामहल र आमेरको किला राजपूतहरूको वास्तुशिल्पको बेजोड नमूने छ ।
"https://ne.wikipedia.org/wiki/जयपुर" बाट अनुप्रेषित