"भारतीय जनता पार्टी" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

सा नेपाली सङ्ख्या कायम गर्दै
सा नेपालीमा प्रयोग नहुने नुक्त चिन्ह हटाउँदै
पङ्क्ति २२:
'''भारतीय जनता पार्टी''' [[भारत]]मा एउटा राष्ट्रवादी राजनैतिक दल हो | यस दलको स्थापना सन् १९८० मा गरियो | वर्तमानमा यस पार्टीको अध्यक्ष [[अमित साह]] हो | भारतीय जनता पार्टी भारतीय राजनीतिक प्रणालीमा दुई प्रमुख राजनितीक दलहरु मध्येको एक हो, अर्को भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस हो । १९८० मा स्थापित, यो संसद र विभिन्न राज्य विधानसभाहरुमा प्रतिनिधित्वको आधारमा भारतको दोश्रो सबभन्दा ठुलो राजनीतिक दल हो।
 
भारतीय जनता पार्टीले आफ्नो आधिकारिक विचारधारा और केंद्रीय दर्शन दीनदयाल उपाध्यायद्वारा १९५५ मा लेखिएको पुस्तकमा आधारित 'एकात्म मानववाद' हुने भनी तोकेको छ ।​ यो दललाई "राष्ट्रवादी हिंदू" के रूपमा चिह्नित गरिन्छ । यसले स्वदेशी आन्दोलन र प्रमुख राष्ट्रवादी सिद्धान्तहरुको आसपास केन्द्रित विदेश नीतिले सुनिश्चीत गरेको सामाजिक रूढ़िवादरूढिवाद र आत्मनिर्भरता को पृष्ठपोषण गर्दछ । पार्टीको मन्चलाई सामान्यतया भारतीय राजनीतिक स्पेक्ट्रम को दक्षिणपन्थीको रूपमा मानिन्छ।
 
राष्ट्रीय लोकतान्त्रिक गठबन्धनका दलहरुको गठबन्धनको साथ भाजपाले नेतृत्व गरेको र अटल बिहारी वाजपेयी प्रधानमन्त्री रहेको १९९८ देखी २००४ सम्मको राष्ट्रीय सरकार त्यस प्रकारको पहिलो गैर कांग्रेसी हो जसले एक कार्यकाल पूरा गर्यो । २००४ को आम चुनाव निर्वाचनमा आफ्नो चुनावी हार भएपछि भाजपा संसदमा विपक्षी दलहरुको बीच प्रमुख भएको छ।
पङ्क्ति ३२:
भारतमा जम्मू एवं कश्मीरको प्रभावी एकोकरणको माग राखेर गरिएको एक आन्दोलन को दौरान १९५३ मा कारागारमा मुखर्जी को असामयिक मृत्यु पछि, अनाथ संगठन पोषण गर्ने र यसलाई एक देशव्यापी आंदोलनको रूपमा निर्माण गर्ने बोझ दीनदयाल उपाध्यायको युवा काधमा आयो। १५ सालको लागी, उनी संगठनको महासचिव बने र यसलाई बनाए । उनले आदर्शवाद को साथ प्रभावित समर्पित कार्यकर्ताहरुको एक बैंड उठाए र पार्टीलाई पूरै वैचारिक ढाँचा प्रदान गरे । उनले वाजपेयी, आडवाणी र अरु जस्ता राजनीतिक नेता स्थापित गरे। जबकी, उपाध्याय खुद सहित पार्टी कार्यकर्ताहरुको विशाल बहुमत राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ (आरएसएस) बाट आएका थिए र ति मानिसको साथ अबिभाबक संगठन को देशभक्ति को जोश र अनुशासन ल्याईएको थियो ।[१८ ]
 
जनसंघले १९५२ मा पहिलो आम निर्वाचनमा सिर्फ तीन लोकसभा सीटों मा जीत हासिल गर्यो। जबकी, यसले बिस्तारै -बिस्तारै आफ्नो शक्तिमा वृद्धि भयो र १९६२ देखी भारतमा सबभन्दा प्रभावी विपक्षी दलहरु मध्ये एक बन्न पुग्यो र विभिन्न उत्तर भारतीय राज्यहरुमा कांग्रेसको सत्तालाई गंभीर चुनौती दियो। सबै भारतीयहरुको लागी एक समान नागरिक संहिता लागू गर्ने गाईको हत्या ( र खाने ) रोक्ने, जम्मू एवं कश्मीरलाई दिएको विशेष स्थानलाई समाप्त गर्ने र हिन्दी भाषा को प्रयोगलाई बहुमतको रुपले बढ़ावाबढावा दिने कुराहरु निर्णायक वैचारिक मुख्य बिंदुओं मध्ये केही थिए ।
 
१९६७ पछी, समान विचारधारा र राजनीतिक पदको राजनीतिक संगठनहरुको साथ पार्टी गठबन्धनमा प्रवेश गर्यो र यस प्रकार उत्तर प्रदेश , दिल्ली र अरु जस्ता विभिन्न राज्यमा सरकारको गठन गर्यो। यो पार्टी गान्धीले द्वारा लगाएको संकटकाल( १९७५-७७ ) को बिरुद्ध खिलाफ राजनीतिक आन्दोलनको एक प्रमुख हिस्सा थियो। उल्लेख भए अनुसार भारत भरी मा उसको हजारो नेता र कार्यकर्ताहरुलाइ कैद गरियो । कांग्रेसको बिरुद्ध एक एकजुट विपक्ष प्रस्तुत को लागी १९७७ मा यो पार्टी धेरै अरु राजनीतिक दलहरुको साथ जनता पार्टीमा साथ विलय भयो।
 
जनता पार्टीले १९७७ मा एक विशाल बहुमत को साथ जीत हासिल गर्यो र प्रधानमंत्रीको रूपमा मोरारजी देसाईको साथ सरकारको गठन गरे । १९६७ मा उपाध्याय को मृत्यु भएपछि जनसंघ को नेता बनेका थिए अटल बिहारी वाजपेयी , उनी नयाँ सरकारमा विदेश मंत्री को रूप मा नियुक्त गरिएको थियो। जनता पार्टीको सरकार लामो थिएन, जबकी मोरारजी देसाईले प्रधानमन्त्रीको रूपबाट इस्तीफा दिए, र फलस्वरूप जनता पार्टीको भंग गरिएको थियो। गठबंधन कायम राख्नको लागी जनसंघले आफ्नो सबै राजनीतिक प्रयासमा समर्पित गरेका थियो र जनता पार्टीको भित्र आपसी बिध्वंसक युद्धबाट थाकेर छोड़ेकाछोडेका थिए ।
 
=== भारतीय जनता पार्टी (१०८० -)===
१९८० मा पूर्व भारतीय जनसंघ को नेता र कार्यकर्ताहरुले, यसको पहिलो अध्यक्षको रूप मा वाजपेयी को साथ भारतीय जनता पार्टी को स्थापना गरे। भाजपाले गम्भीर रुपबाट कांग्रेस सरकार र उसको नीतिहरुको आलोचना गर्यो, र यसले पंजाब राज्य मा बढिरहेको सिख उग्रवादको विरोध गरेको थियो, यसले इंदिरा गान्धी को औचित्वहींन र भ्रष्ट राजनीतिलाई पनि आरोप जसले राष्ट्रिय खर्चमा आतंकवादलाई उकसायो । वाजपेयी ले यस प्रकार "हिंदू सिख सद्भाव ल्याए" सिख नेता दारासिंह उल्लेख गर्दछन [१९ ]
 
भाजपा ऑपरेशन ब्लू स्टारको एक प्रमुख प्रतिद्वंद्वी थियो। पार्टी कठोर रुपमा मन नपराउने मध्येको थियो जसले खुला रुपमा १९८० मा दिल्ली मा सिखहरुको बिरुद्ध भएको हिंसाको विरोध गर्यो, जो एक अगरक्षकद्धरा ईन्दिरा गान्धीको हत्या भए पछी भएको थियो ।. भाजपा १९८४ को निर्वाचनमा केवल दो संसदीय सीटों को साथ छोड़छोड दिया गया था , तथापि , पार्टीले भारतीय राजनीतिको मुख्य धारामा आफुलाई स्थापित गर्यो, र छिट्टै नै देश भरमा युवा भारतीयहरुलाई आकर्षित गर्नको लागी इसको संरचना र नीतिहरुलाई फराकिलो गर्न शुरु गर्यो । यस अवधिको दौरान यसको अध्यक्ष र संसद मा विपक्ष को लेता को रूप मा वाजपेयी को रूप मा पार्टीको भित्र केंद्रीय बनि रहे, तर वृद्धि भईरहेका कठोर पन्थी हिन्दू राष्ट्रवादी पार्टी को भित्र अगाडि बढि रहे र यसको राजनीतिलाई परिभाषित गर्न लागे ।
१९८० मा पूर्व भारतीय जनसंघ को नेता र कार्यकर्ताहरुले, यसको पहिलो अध्यक्षको रूप मा वाजपेयी को साथ भारतीय जनता पार्टी को स्थापना गरे। भाजपाले गम्भीर रुपबाट कांग्रेस सरकार र उसको नीतिहरुको आलोचना गर्यो, र यसले पंजाब राज्य मा बढिरहेको सिख उग्रवादको विरोध गरेको थियो, यसले इंदिरा गान्धी को औचित्वहींन र भ्रष्ट राजनीतिलाई पनि आरोप जसले राष्ट्रिय खर्चमा आतंकवादलाई उकसायो । वाजपेयी ले यस प्रकार "हिंदू सिख सद्भाव ल्याए" सिख नेता दारासिंह उल्लेख गर्दछन [१९ ]
 
भाजपा ऑपरेशन ब्लू स्टारको एक प्रमुख प्रतिद्वंद्वी थियो। पार्टी कठोर रुपमा मन नपराउने मध्येको थियो जसले खुला रुपमा १९८० मा दिल्ली मा सिखहरुको बिरुद्ध भएको हिंसाको विरोध गर्यो, जो एक अगरक्षकद्धरा ईन्दिरा गान्धीको हत्या भए पछी भएको थियो ।. भाजपा १९८४ को निर्वाचनमा केवल दो संसदीय सीटों को साथ छोड़छोड दिया गया था , तथापि , पार्टीले भारतीय राजनीतिको मुख्य धारामा आफुलाई स्थापित गर्यो, र छिट्टै नै देश भरमा युवा भारतीयहरुलाई आकर्षित गर्नको लागी इसको संरचना र नीतिहरुलाई फराकिलो गर्न शुरु गर्यो । यस अवधिको दौरान यसको अध्यक्ष र संसद मा विपक्ष को लेता को रूप मा वाजपेयी को रूप मा पार्टीको भित्र केंद्रीय बनि रहे, तर वृद्धि भईरहेका कठोर पन्थी हिन्दू राष्ट्रवादी पार्टी को भित्र अगाडि बढि रहे र यसको राजनीतिलाई परिभाषित गर्न लागे ।
१९८० मा पूर्व भारतीय जनसंघ को नेता र कार्यकर्ताहरुले, यसको पहिलो अध्यक्षको रूप मा वाजपेयी को साथ भारतीय जनता पार्टी को स्थापना गरे। भाजपाले गम्भीर रुपबाट कांग्रेस सरकार र उसको नीतिहरुको आलोचना गर्यो, र यसले पंजाब राज्य मा बढिरहेको सिख उग्रवादको विरोध गरेको थियो, यसले इंदिरा गान्धी को औचित्वहींन र भ्रष्ट राजनीतिलाई पनि आरोप जसले राष्ट्रिय खर्चमा आतंकवादलाई उकसायो । वाजपेयी ले यस प्रकार "हिंदू सिख सद्भाव ल्याए" सिख नेता दारासिंह उल्लेख गर्दछन [१९ ]
 
भाजपा ऑपरेशन ब्लू स्टारको एक प्रमुख प्रतिद्वंद्वी थियो। पार्टी कठोर रुपमा मन नपराउने मध्येको थियो जसले खुला रुपमा १९८० मा दिल्ली मा सिखहरुको बिरुद्ध भएको हिंसाको विरोध गर्यो, जो एक अगरक्षकद्धरा ईन्दिरा गान्धीको हत्या भए पछी भएको थियो ।. भाजपा १९८४ को निर्वाचनमा केवल दो संसदीय सीटों को साथ छोड़छोड दिया गया था , तथापि , पार्टीले भारतीय राजनीतिको मुख्य धारामा आफुलाई स्थापित गर्यो, र छिट्टै नै देश भरमा युवा भारतीयहरुलाई आकर्षित गर्नको लागी इसको संरचना र नीतिहरुलाई फराकिलो गर्न शुरु गर्यो । यस अवधिको दौरान यसको अध्यक्ष र संसद मा विपक्ष को लेता को रूप मा वाजपेयी को रूप मा पार्टीको भित्र केंद्रीय बनि रहे, तर वृद्धि भईरहेका कठोर पन्थी हिन्दू राष्ट्रवादी पार्टी को भित्र अगाडि बढि रहे र यसको राजनीतिलाई परिभाषित गर्न लागे ।
१९८० मा पूर्व भारतीय जनसंघ को नेता र कार्यकर्ताहरुले, यसको पहिलो अध्यक्षको रूप मा वाजपेयी को साथ भारतीय जनता पार्टी को स्थापना गरे। भाजपाले गम्भीर रुपबाट कांग्रेस सरकार र उसको नीतिहरुको आलोचना गर्यो, र यसले पंजाब राज्य मा बढिरहेको सिख उग्रवादको विरोध गरेको थियो, यसले इंदिरा गान्धी को औचित्वहींन र भ्रष्ट राजनीतिलाई पनि आरोप जसले राष्ट्रिय खर्चमा आतंकवादलाई उकसायो । वाजपेयी ले यस प्रकार "हिंदू सिख सद्भाव ल्याए" सिख नेता दारासिंह उल्लेख गर्दछन [१९ ]
 
भाजपा ऑपरेशन ब्लू स्टारको एक प्रमुख प्रतिद्वंद्वी थियो। पार्टी कठोर रुपमा मन नपराउने मध्येको थियो जसले खुला रुपमा १९८० मा दिल्ली मा सिखहरुको बिरुद्ध भएको हिंसाको विरोध गर्यो, जो एक अगरक्षकद्धरा ईन्दिरा गान्धीको हत्या भए पछी भएको थियो ।. भाजपा १९८४ को निर्वाचनमा केवल दो संसदीय सीटों को साथ छोड़छोड दिया गया था , तथापि , पार्टीले भारतीय राजनीतिको मुख्य धारामा आफुलाई स्थापित गर्यो, र छिट्टै नै देश भरमा युवा भारतीयहरुलाई आकर्षित गर्नको लागी इसको संरचना र नीतिहरुलाई फराकिलो गर्न शुरु गर्यो । यस अवधिको दौरान यसको अध्यक्ष र संसद मा विपक्ष को लेता को रूप मा वाजपेयी को रूप मा पार्टीको भित्र केंद्रीय बनि रहे, तर वृद्धि भईरहेका कठोर पन्थी हिन्दू राष्ट्रवादी पार्टी को भित्र अगाडि बढि रहे र यसको राजनीतिलाई परिभाषित गर्न लागे ।
१९८० मा पूर्व भारतीय जनसंघ को नेता र कार्यकर्ताहरुले, यसको पहिलो अध्यक्षको रूप मा वाजपेयी को साथ भारतीय जनता पार्टी को स्थापना गरे। भाजपाले गम्भीर रुपबाट कांग्रेस सरकार र उसको नीतिहरुको आलोचना गर्यो, र यसले पंजाब राज्य मा बढिरहेको सिख उग्रवादको विरोध गरेको थियो, यसले इंदिरा गान्धी को औचित्वहींन र भ्रष्ट राजनीतिलाई पनि आरोप जसले राष्ट्रिय खर्चमा आतंकवादलाई उकसायो । वाजपेयी ले यस प्रकार "हिंदू सिख सद्भाव ल्याए" सिख नेता दारासिंह उल्लेख गर्दछन [१९ ]
 
भाजपा ऑपरेशन ब्लू स्टारको एक प्रमुख प्रतिद्वंद्वी थियो। पार्टी कठोर रुपमा मन नपराउने मध्येको थियो जसले खुला रुपमा १९८० मा दिल्ली मा सिखहरुको बिरुद्ध भएको हिंसाको विरोध गर्यो, जो एक अगरक्षकद्धरा ईन्दिरा गान्धीको हत्या भए पछी भएको थियो ।. भाजपा १९८४ को निर्वाचनमा केवल दो संसदीय सीटों को साथ छोड़छोड दिया गया था , तथापि , पार्टीले भारतीय राजनीतिको मुख्य धारामा आफुलाई स्थापित गर्यो, र छिट्टै नै देश भरमा युवा भारतीयहरुलाई आकर्षित गर्नको लागी इसको संरचना र नीतिहरुलाई फराकिलो गर्न शुरु गर्यो । यस अवधिको दौरान यसको अध्यक्ष र संसद मा विपक्ष को लेता को रूप मा वाजपेयी को रूप मा पार्टीको भित्र केंद्रीय बनि रहे, तर वृद्धि भईरहेका कठोर पन्थी हिन्दू राष्ट्रवादी पार्टी को भित्र अगाडि बढि रहे र यसको राजनीतिलाई परिभाषित गर्न लागे ।
 
भाजपा राम जन्मभूमि मन्दिर आन्दोलनको राजनीतिक आवाज भएको थियो, जसको नेतृत्व विश्व हिंदू परिषद ( विहिप) र राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघको कार्यकर्ताहरुले गरेका थिए, र अयोध्या मा बाबरी मस्जिद को स्थान पर भगवान राम को सममा एक मंदिर को निर्माण को लागी वकालत थियो। धेरैको विश्वास छ की, अहिले पनि विश्वास गर्दछन, त्यो ठाउ भगवान को जन्मस्थान थियो, र बाबरद्धारा मन्दिरलाई कथित विध्वंस गरेर बाबरी मस्जिद बनाउनु भन्दा धेरै समय अघि पहिले एक मन्दिर थियो । उनीहरु यो ठाउ हिंदू धर्म को सबभन्दा पवित्र स्थलको रूप मा यस योग्य ठाउ, जहा एक मन्दिरको पुनर्निर्माण गरिनु पर्दछ भनी समर्थन गर्छन । पार्टीले यसको अध्यक्ष लाल कृष्ण आडवाणीको अधिन विभिन्न रथ यात्राबाट देशलाई उर्जा दिए र हिंदुहरुको बीच एक लोकप्रिय विरोध बनाउनेमा सफल रहे ।