|
[[चित्र:Indian Ocean-CIA WFB Map.png|thumb|right|330px|हिन्द महासागर ([[अन्टार्क्टिक]] क्षेत्र समावेश नभएको)]]
{{पाँच महासागरहरू}}
[[चित्र:हिन्दमहासागर.PNG|right|300px|हिन्द महासागर]]
[[चित्र:Map_of_the_Indian_Ocean_and_the_China_Sea_was_engraved_in_1728_by_Ibrahim_Müteferrika.jpg|thumb|left|300px|This map of the Indian Ocean and the China Sea was engraved in 1728 by the Hungarian-born Ottoman cartographer and publisher Ibrahim Müteferrika]]
'''हिन्द महासागर''' संसारको तेस्रो सबैभन्दा ठूलो समुद्र छ, र [[पृथ्वी]]को सतहमा उपस्थित पानीको लगभग 20% भाग यसमा समाहित छ। उत्तरमा यो [[भारतीय उपमहाद्वीप]] देखि, पश्चिममा [[पूर्व अफ्रीका]]; पूर्वमा [[हिन्दचीन]], [[सुंदा द्वीप समूह]] र [[अष्ट्रेलिया|अस्ट्रेलिया]], तथा दक्षिणमा [[दक्षिणध्रुवीय महासागर]]ले घेरिएकोछ।। विश्वमा केवल यही एक महासागर हो जसको नाम कुनै देशको नाम अथवा, हिन्दुस्तान ([[भारत]])को नाम छ। [[संस्कृत]]मा यसलाई ''रत्नाकर'' अथवा रत्न उत्पन्न कर्ता भन्दछन्, जबकि प्राचीन हिन्दू ग्रन्थहरुमा यसलाई ''हिन्दू महासागर'' भनिएको छ।
'''हिन्द महासागर''' संसारको तेस्रो सबैभन्दा ठूलो समुद्र हो , र यसले [[पृथ्वी]]को सतहमा उपलब्ध पानीको लगभग २०% भाग यसमा निहित रहेको छ । उत्तरमा यो भारतीय उपमहाद्वीप देखि, पश्चिममा पूर्व अफ्रिका, पूर्वमा हिन्दचीन, सुन्दा द्वीप समूह र [[अष्ट्रेलिया|अस्ट्रेलिया]], तथा दक्षिणमा [[आर्कटिक महासागर]]ले घेरिएको छ । विश्वमा यो मात्र एउटा महासागर हो जसको नाम कुनै देशको नाम अथवा, हिन्दुस्तान ([[भारत]])को नाममा रहेको छ । [[संस्कृत]]मा यसलाई ''रत्नाकर'' अथवा रत्न उत्पन्न कर्ता भन्दछन्, जबकि प्राचिन हिन्दू ग्रन्थहरुमा यसलाई ''हिन्दू महासागर'' भनिएको छ । वैश्विक रुपले परस्पर जोड़िएका समुद्रहरुका एक घटक हिन्द महासागर को, [[अंध महासागर]]देखि 20२०° पूर्वपूर्वी देशान्तर जो [[एगुलस अन्तरीप|केप एगुलस]] देखि गु्ज्रन्छगुज्रिन्छ, र [[प्रशान्त महासागर]]देखि 146१४६°55५५' पूर्वपूर्वी देशान्तर पृथक गर्दछ।गर्दछ । हिन्द महासागरको उत्तरी सीमाको निर्धारण [[फारसको खाड़ी]]मा खाड़ीमा 30३०° उत्तर अक्षांश द्वारा हुन्छ।हुन्छ हिन्द। महासागरको पृष्ठधाराहरुको परिसंचरण असममित हो। अफ्रीकाअफ्रिका र अस्ट्रेलियाका दक्षिणी सिरहरुमाबिन्दुहरुमा यस महासागरको चौड़ाई गरीबकरिब 10१०,000००० किलोमीटरकिलोमिटर (6200६२०० मीलमाईल) छ; र यसको क्षेत्रफल 73556000७,३५,५६,००० वर्ग किलोमीटरकिलोमिटर (28400000२,८४,००,००० वर्ग मीलमाईल) छ जसमा [[लाल सागर]] र फारसको खाड़ी सामेलसमेत रहेको छ । छन्।
सागरमा जलको कुल मात्रा 292२९, 131२१, 000३१,००० घन किलोमीटरकिलोमिटर ( 70086000७,००,८६,००० घन मीलमाईल) हुने अनुमान छ।छ हिन्द। महासागरमा स्थित मुख्य द्वीप छन्; [[मेडागास्कर ]] जो विश्वको चौथो सबैभन्दा ठूलो द्वीप छ,हो यो यसै [[रेयूनिहरु|रीयूनियनहिन्द द्वीप]];महासागरमा स्थित रहेको छ । [[कोमोरोस]] ;, [[ सेशेल्ससिचेल्स]], [[ मालदीवमाल्दिभ्स]], [[मौरिसस|मरिशस]], [[श्रीलंका]] र [[इण्डोनेशिया]]को द्वीपसमूह जसले यस महासागरको पूर्वी सीमाको निर्धारण गर्दछन्।गर्दछन् यो यसै महासागरको क्षेत्र भित्र पर्दछन । ▼
▲सागरमा जलको कुल मात्रा 292,131,000 घन किलोमीटर (70086000 घन मील) हुने अनुमान छ। हिन्द महासागरमा स्थित मुख्य द्वीप छन्; [[मेडागास्कर]] जो विश्वको चौथो सबैभन्दा ठूलो द्वीप छ, [[रेयूनिहरु|रीयूनियन द्वीप]]; [[कोमोरोस]]; [[सेशेल्स]], [[मालदीव]], [[मौरिसस|मरिशस]], [[श्रीलंका]] र [[इण्डोनेशिया]]को द्वीपसमूह जसले यस महासागरको पूर्वी सीमाको निर्धारण गर्दछन्।
== संदर्भ ==
|
